Автор: Nowikow Sergiej  

Теги: język polski  

Текст
                    19. JAK BYtO W KRAKOWIE?
Basia:	- Jak byto w Krakowie?
Tania:	- Byto wspaniale! Zwiedzilismy Wawel, bylismy na wystawie w muzeum, spacerowalismy po Rynku i po Kazimierzu, pilismy dobre wino i jedlismy pyszne dania.
Basia: Tania:	- A gdzie mieszkaliscie? - W hotelu „Gala". Hotel taki sobie, ale obsfuga bardzo mita!
Basia: Tania:	- Mieliscie przytulny apartament? - Jaki apartament? Mielismy osobne pokoje.
Basia:	- Hm... Jestem rozczarowana. No dobrze, mniejsza z tym. Czy podobat ci si^ Krakow?
Tania:	- Так, bardzo.
Basia:	- A byliscie w Zakopanem?
Tania:	- Tym razem nie, zostalismy dfuzej w Krakowie.
Basia: Tania:	- A jaka byta pogoda? - Pierwszego dnia byto ciepto, drugiego padato, a trzeciego znow byto stonecznie. A ty co robitaS w weekend?
Basia:	- Bytam w pubie i poznatam ciekawego m^zczyzn^... To byto tak: patrz^, siedzi bardzo przystojny facet. Podchodz^ i pytam, jakie piwo moze mi polecic? 1 zacz^lismy rozmawiac...
Tania:	- Kim on jest?
Basia:	- On jest Rosjaninem polskiego pochodzenia. Jest bardzo szcz^sliwy, bo wtasnie odnalazt wujka gdzies koto Konina. Sp^dzilismy razem cudowny wieczor. Bylismy na spacerze, potem na kolacji w restauracji. On mi si^ bardzo spodobaf! Czuj^, ze to jest to!
Tania:	- A czy juz wiesz, jaki ma samochod?
248

19. КАК БЫЛО В КРАКОВЕ? Б: - Как было в Кракове? Т: - Было замечательно! Мы посетили Вавель, были на выставке картин в музее, гуляли по Рыночной площади и Казимеже, пили хорошее вино и ели вкусные блюда. Б: Т: - А где вы жили? - В гостинице „Gala”. Гостиница не очень, но обслуживание очень хорошее! Б: - У вас был уютный апартамент? Т: - Какой апартамент? У нас были отдельные номера. Б: - Гмм... Я разочарована. Ну, ладно, это неважно. Тебе понравился Краков? Т: - Да, очень. Б: - А в Закопане вы были? Т: - На этот раз не были. Мы дольше остались в Кракове. Б: Т: - А какая была погода? - В первый день было солнце, во второй шёл дождь, в третий вновь было солнечно. А что ты делала в выходные? Б: - Я была в пабе и познакомилась с интересным мужчиной... Было так: смотрю, сидит очень красивый мужик. Подхожу и спрашиваю, какое пиво он может мне порекомендовать? И мы начали беседу... Т: - Кто он? Б: - Он русский польского происхождения. И он очень счастлив, так как нашёл дядю где-то под Конином. Мы провели вместе чудесный вечер. Пошли прогуляться,, потом поужинали в ресторане. Он мне очень Т: понравился! Я чувствую, что это то! - А ты уже знаешь, какая у него машина? 249
StOWNICTWO jak - как gory Im - горы hotel m - гостиница miasto n - город muzeum n - музей obok- рядом pochodzenie n - происхожде- ние powazny, -a, -e - серьёзный, -ая, -oe problem m - проблема poznac si? dk (przysz. poznam si?, poznasz si?) - познако- миться (я познакомлюсь, ты познакомишься) przyjemny, -а, -е przym. - при- ятный, -ая, -ое rodzice 1т - родители rozmawiac ndk (teraz. rozma- wiam, rozmawiasz) - раз- говаривать (я разговари- ваю, ты разговариваешь) 250
rynek m - рынок $jedzie€ ndk (teraz. siedz^, sie- dzisz) - сидеть (я сижу, ты сидишь) sfonecznie przyst - солнечно spacer т - прогулка spacerowac ndk (teraz. space- ruj?, spacerujesz) - гулять (я гуляю, ты гуляешь) spacerowal ро rynku - гу- лять по рыночной площади sztuka z - искусство sztuka wspotczesna - сов- ременное искусство zaczql dk (przysz. zaczn^, zacz- niesz) - начать (я начну, ты начнёшь) zaczynal ndk (teraz. zaczynam, zaczynasz) - начинать (я начинаю, ты начинаешь) znac ndk - (teraz. znam, znasz) - знать ( я знаю, ты знаешь) znajomy т - знакомый GRAMATYKA Глагол MIESZKAUSMY - прошедшее время, множественное число Обратите внимание, что в польском языке глаголы в прошед- шем времени множественного числа различаются по родам (-Н - для существительных, обозначающих лиц мужского пола, Чу - для неодушевлённых имён существительных мужского рода, для имён существительных женского и среднего рода). rodzaj m^ski rodzaj zenski rodzaj nijaki (м. род) (ж. род) (ср. род) my mieszkalismy my mieszkalysmy wy mieszkaliscie wy mieszkatyscie oni mieszkali one mieszkaty one mieszkaty Глаголы MIEC, CHCIEC, MUSIEC, J ESC - прошедшее время Обратите внимание, что в некоторых формах прошедшего вре- мени глаголов выступает чередование гласных в основе (е:а). 251
mied rodzaj m^ski rodzaj zenski rodzaj nijaki liczba pojedyncza ja miatem ja miatam — ty miaiei ty miatai - on mial ona miala ono miafo liczba mnoga my mielismy my miatysmy - wy mieliscie wy mialysae - oni mieli one miaty one miaty chcied rodzaj m^ski rodzaj zenski rodzaj nijaki liczba pojedyncza ja chciaiem ja chaaiam - ty chciales ty chcialas - on chciat опэ chciata ono chciato liczba mnoga my chaelismy my chaalysmy wy chcieliscie wy chciatyscie oni chcieli one chciaiy cot < hciaiy musied rodzaj m^ski rodzaj zenski rodzaj nijaki liczba pojedyncza ja musiatem ja musiatam ty musiales ty musialas - on musial ona musiaia ono musiaio liczba mnoga my musieliimy my musiatysmy - wy musieliscie wy musialyscie — on mu'ieli one musialy one musiaty В формах прошедшего времени глагола jesd, кроме чередования гласных в основе (а:е), выступает изменение основы (jesc —> jadlem) 252
jesi rodzaj m^ski rodzaj zenski rodzaj nijaki liczba pojedyncza ja jadtem ja jadtam ty jadles ty jadlai on jadf ona jadta ono jadto liczba mnoga my jedlismy my jadlysmy - wy jedliScie wy jadlyscie - oni jedli one jadfy one jadty BYLAM W RESTAURACJI - предложный падеж имён существительных Окончания имён существительных в предложном падеже: мужской, женский и средний род “6 (для имён существительных с основой, заканчиваю- щейся на твердый согласный. Обратите внимание на чередование согласных звуков в основе). (klub т, slub т) - w klubie, па slubie b:bi (sad m, ogrod m) - w sadzie, w ogrodzie d:dzi (szafa z) - w szafie f:fi (Praga z, podloga z) - w Pradze, na podtodze g:dz (Polska z, szafka z) - w Polsce, na szafce k:c (szkola z, stol tn, krzesfo n) - w szkole, na stole, na krzesle 1:1 (Rzym m, film m) - w Rzymie, na filmie m:mi (Lublin m, salon m, kino n) - w Lublinie, w salonie, n:ni w kinie (sklep m, тара z, kanapa z) - w sklepie, na mapie, p pi na kanapie (opera z, teatr m, biuro n) - w operze, w teatrze, w biurze r:rz (kasa z, trasa z) - w kasie, na trasie s:si (koncert tn, internet tri) - na koncercie, w internecie t:ci (Warszawa z, Krakow m) - w Warszawie, w Krakowie w:wi (Tuluza z, wiza z, brzoza z) w Tuluzie, w wizie, na brzozie z:zi 253
мужской и средний род U (для имён существительных мужского и среднего рода с основой, заканчивающейся на мягкий согласный, а также cz, с, sz, z, dz, dz и после k, g, ch, I). (kon m, styczen m, tydzien m) - na koniu, w styczniu, w tygodniu (hotel m, spektakl m, fotel m) - w hotelu, na spektaklu, na fotelu (mecz m, strych m, kosz m, miesiqc m) - na meczu, na strychu, w koszu, w miesiqcu (park m, bank m, snieg m) - w parku, w banku, na sniegu (pokoj m) - w pokoju (sniadanie n, spotkanie n, mieszkanie n) - na sniadamu, na spotkaniu, w mieszkaniu (tozko n, biurko n) - w lozku, na biurku женский род ” |/”У (для имён существительных женского рода с основой, за- канчивающейся на мягкий согласный или согласный с). (kuchnia, sypialnia, Hiszpania) - w kuchni, w sypialni, w Hiszpanii (kolacja, Francja, telewizja) - na kolacji, we Francji, w telewizji (ulica, noc, praca) - na ulicy, w nocy, w pracy IDS DO..., BYLEM IV... Обратите внимание, что в польском языке т. наз. глаголы дви- жения (jechac, isi, chodzil, jezdzil) сочетаются с предлогом do и па. Предлог do требует от последующего слова формы роди- тельного падежа, а предлог па - винительного падежа. Глаголы „местонахождения” типа: mieszkal, pracowal, lezei сочетают- ся с предлогами w и па. Оба предлога требуют от последующе- го слова формы предложного падежа. (D) ld^ do teatru. (В) Jad^ na lotnisko. (В) ld§ na spotkanie. (Msc) Bylem w teatrze. (Msc) Bylem na lotnisku. (Msc) Bylem na spotkaniu 254
rozmawialismy о kinie - предлог о + предложный падеж местоимений и имён существительных parni?tam о twojej proSbie. Wiemy о tej propozycji. Zapomniatem о tym spotkaniu. Myslimy о naszym urlopie. Rozmawialismy о twoim koncercie. _ о kim mowisz? - Mowi? о Adamie. _ O czym dyskutujecie? - Dyskutujemy о filmie. Окончания имён прилагательных, указательных и притяжатель- ных местоимений в предложном падеже единственного числа: мужской род -ym/-im (ten film, dobry koncert, moj dom) -> Mysl^ о tym filmie, о dobrym koncercie, о moim domu. женский род -ej (ta kobieta, dobra kolacja, moja mama) Mysl^ о tej ko- biecie, о dobrej kolacji.o mojej mamie. средний род -ym/-im (to zebranie, dobre slowo, moje dziecko) -> Mysl^ о tym zebraniu, о dobrym stowie, о moim dziecku. (ten nasz nowy dom) —> Bylismy wczoraj w tym naszym nowym domu. (ta wasza nowa firma) —> Bylismy w piqtek w tej waszej nowej firmie. (to twoje nowe biuro) -> Bylismy wczoraj w tym twoim nowym biurze. IERWSZEGO DNIA... - определение момента действия При обозначении периода, в один из моментов которого проис ходит действие, пользуемся следующими конструкциями: 255
15 maja spacerowalismy po Rynku. 16 maja zwiedzaliimy Wawel. 17 maja bylismy w Muzeum Czartoryskich. Pierwszego dnia spacerowalismy po Rynku. Drugiego dnia zwiedzalismy Wawel. Trzeciego dnia bylismy w Muzeum Czartoryskich. Pierwszego dnia byto tadnie, drugiego dnia padat deszcz, trze- ciego dnia znow byto stonce. Pierwszego dnia bylismy na spacerze, a ostatniego dnia poszlis- my do teatru. Tym razem nie bylismy w restauracji. Nast^pnym razem chc? zwiedzic Wawel. Ostatnim razem byta tu fadna pogoda. На этот раз мы не были в ресторане. В следующий раз я хочу посетить Вавель. В прошлый раз здесь была хорошая погода. Для обозначения времени года или частей суток употребляем конструкции типа: Wieczorem do ciebie zadzwoni?. Wiosnq mam duzo pracy w ogrodzie. Latem jezdz^ nad morze. Jesieniq jest duzo ciekawych koncertow. Zimq jezdzimy w gory. -> Вечером я тебе позвоню. —> Весной у меня много работы в огороде. —> Летом я езжу на море. —> Осенью очень много интересных концертов. —> Зимой мы ездим в горы. ROZMAWIAMY Как вам Краков? - Jak byto w Krakowie? - (Byto) Swietnie!/ (Byto) Wspaniale! - Как было в Кракове? - Отлично!/ Превосходно! 256
- Jak ci si? podobato w Krakowie? - Bardzo mi si? podobafo! - Jak si? panstwu podobat Wawel? - Bardzo! Wspaniata architektura! - Тебе понравилось в Кракове? - Мне очень понравилось! - Вам понравился замек на Вавеле? - Очень! Это великолепная архитектура! CWICZENIA Восполните предложения, употребляя глаголы во множествен- ном числе прошедшего времени. 1. (robic) - Со (wy) .................................w zesztq niedziel?? (pisa€) -......................listy i (czytac)..................... ksiqzki. 2. (mieszkai) - Gdzie Piotr i Ewa....................w zeszfym roku? - Oni.........................w Poznaniu. 3. (odpoczywal) - Gdzie panstwo ....................... latem? - Latem ...........................we Francji. 4. (oglqdal) - Czy (wy) ......................... wczoraj film? - Tak.............................Byt bardzo ciekawy. 5. (studiowal) - Co........................twoje siostry? - One .....................architektur?. Ответьте на вопросы: 1. Co Tania i Pawef robili w Krakowie?..................... 2 2. Gdzie oni mieszkali?............................................... 257
Глаголы chciec, miei, musiec употребите в прошедшем вре- мени. 1. формы, обозначающие лиц мужского рода: (Му) wczoraj................isc na piwo, ale niestety....... skonczyc raport. Nie...................czasu, zeby iic na piwo. 2. формы, обозначающие лиц женского рода Wiesz..................wczoraj z kolezankq isc do kina, ale przez 20 minut .................. szukac parkingu i w koncu bylo za pozno, zeby isc na film ...............troche wolnego czasu, wi^c kupitysmy czerwone wino i pojechatyimy do mnie. Слова из скобок поставьте в предложном падеже. 1. - Wczoraj bylismy w (sklep)......................................... 2. - Czy byliscie w niedziel^ w (opera)..............................? 3. W zeszty piqtek Maria i Jan byli na (kolacja)...........u rodzicow. 4. Wczoraj rano bylem na (spotkanie).......................z klientami. 5. - Gdzie jest Ania? - Ania jest w (biblioteka)....................... 5 Имена прилагательные и местоимения напишите в предложном падеже. 1. W zeszlym tygodniu byhsmy na (dobry) ..............koncercie. 2. W zesztq sobot^ bylismy w (japonska) ............restauracji. 3. W (moj)...............................pokoju jest duzo kwiatow. 4. Jeszcze nie bytam w (twoje) ......................mieszkaniu. 6 Словосочетания напишите в предложном падеже. 1. -0 czym rozmawialiscie? - Rozmawialismy о (nowy samochod).............................. 2. Dfugo myslaiam о tej (interesujqca praca)................. 3. Nigdy nie zapominam о (ladny prezent)..................... dla zony. 258
4 _ o czym rozmawialas z dyrektorem? - О (nasze spotkanie).........................w firmie „Polson". Слова из скобок напишите в творительном падеже. 1 (Ten raz)................................nie bylismy w muzeum. Pojdziemy tarn (nast^pny raz).................................. 2 . (Ostatni raz)..................................... kiedy bylam w Londynie, odwiedzitam mojq przyjaciolk^. Составьте рассказ о своей поездке в Краков или другой город Польши. Со robites/robitas/robiliscie w Krakowie/w...................? - Pierwszego dnia............................................. - Drugiego dnia............................................... - Trzeciego dnia.............................................. Jaka byta pogoda? - Pierwszego dnia............................................. - Drugiego dnia................................................ - Trzeciego dnia............................................... 8 259