Текст
                    15. NA DWORCU KOLEJOWYM
И/ pracy
Pawet: Piotr: Pawet:	- Wychodz? Wracam za godziny - Dokqd idziesz? - Muszq jechac na dworzec po bilety Jutro rano na pewno b^dzie duza kolejka.
Pot godziny pozniej na dworcu. Przy okienku nr 4
Pawet:	- Poprosz^ 2 bilety na InterCity do Krakowa. Na jutro na godzin? (7) siddmq.
Kasjerka.	- Pierwsza czy druga klasa?
Pawet:	- Druga.
Kasjerka:	- Dla раЦсусИ czy niepalqcych?
Pawet:	- Dla niepalQcych.
Kasjerka:	- Dwiescie czterdziesci osiem ziotych.
Pawet:	- Prosz^.
Komunikat
- Pociqg ekspresowy do Poznania przez Kutno, Konin odjezdza z to-
ru pierwszego przy peronie drugim.
- PociQg InterCity z Warszawy do Wrodawia przez Poznan, Leszno
stoi na torze drugim przy peronie trzecim. Planowy odjazd pociq-
gu godzina (13) trzynasta.
- Pociqg EuroCity „Polonia" z Warszawy do Budapesztu przez Kato-
wice, Ostraw?, Bratystaw^ odjezdza z toru drugiego przy peronie
pierwszym.
W mieszkaniu Tani
Pawet:	- Pakujesz si^?
Tania:	- Так Zaraz konczQ.
Pawet:	- Co za przypadek! Mamy takie same aparaty fotograficzne! Ja bior? swoj, wi^c ty juz nie musisz brae swojego.
Tania:	- Dobrze, wystarczy jeden aparat.
192

15. НА ЖЕЛЕЗНОДОРОЖНОМ ВОКЗАЛЕ Ца работе П: - Я выхожу. Вернусь через час. Пётр: - Куда ты идёшь? П: - Мне нужно поехать на вокзал за билетами. Завтра утром наверняка будет большая очередь. Спустя полчаса на вокзале. У окошка № 4 П: - Дайте, пожалуйста, 2 билета на InterCity в Краков. На завтра в 7.00 утра. Кассирша: - Вам первый класс или второй? П: - Второй. Кассирша: - Для курящих или некурящих? П: - Для некурящих. Кассирша: П: - С вас 248 злотых. - Пожалуйста. Сообщение: - Скорый поезд Познань - Конин через Кутно отправляется с 2 платформы 1 пути. - Поезд InterCity Варшава - Вроцлав через Познань, Лешно стоит у 3 платформы 2 пути. Время отправления 13.00. - Поезд EuroCity „Polonia” Варшава - Будапешт через Катовице, Остраву, Братиславу отправляется с 1 платформы 2 пути. В квартире Тани П: - Ты собираешься? Т: - Да. Сейчас закончу. П: - Вот какое совпадение! У нас с тобой одинаковые фотоаппараты! Я беру Свой, ты тогда свой можешь не брать. Т: - Хорошо, достаточно взять один фотоаппарат. 193
Pa wet: - Widz?, ze czytasz Balzaka w oryginale! Tania: Pa wet - Так, lubi? Balzaka. - Так dobrze znasz j?zyk francuski? Tania: - Francuski znam lepiej niz polski, ale teraz nie mam z kim rozmawiac po francusku. Dzwoni telefon Tania: - Stucham? Andrzej: Tania: - To ja, Andrzej - Nie mog? teraz rozmawiac, mam goscia. Andrzej: - Mam bilety na jutro do kina. Tania: - Jutro mnie nie b?dzie, jad? do Krakowa. Andrzej: - Na konferencj?? Tania: - Nie, prywatnie, z kolegq. Andrzej: Tania: - Z jakim kolegq? - Niewazne czesc. 194
п Т: П Т: Звонит телефон - Вижу, ты читаешь Бальзака в подлиннике! - Да, люблю Бальзака. - Так хорошо знаешь французский язык? - Французский я знаю лучше, чем польский, но мне не с кем говорить по-французски. Т: - Я слушаю. А: - Это я, Анджей. Т: - Я не могу сейчас говорить, у меня гость. А: Т: - У меня билеты в кино на завтра. - Завтра меня не будет, я еду в Краков. А: Т: - На конференцию? - Нет, это частная поездка, с коллегой. А: - С каким коллегой? Т: - Какая разница, пока. SLOWNICTWO aparat fotograficzny т - фо- тоаппарат bankomat т - банкомат benzyna г - бензин brae ndk (teraz. bior^, bie- rzesz) - брать (я беру, ты берёшь) dok^d - куда ekspres т - экспресс gios т - голос glosnik т - громкоговори- тель, мегафон дозе т - гость klasa z - класс koiejka z - очередь konfereneja z - конференция lepiej przysl. - лучше lubic ndk (teraz. lubi?, lubisz) - любить (я люблю, ты лю- бишь) odjazd т - отъезд, отправле- ние odjechac dk (przysz. odjad?, odjedziesz) - уехать, вые- хать, отправиться (я уеду, ты уедешь) odjezdzac ndk (teraz. odjez- dzam, odjezdzasz) - уез- жать, выезжать, отправ- ляться (я уезжаю, ты уезжа- ешь) odlatywac ndk (teraz. odlatu- j§, odlatujesz) - улетать (я улетаю, ты улетаешь) odleciec dk (przysz, odlec§, od- lecisz) - улететь (я улечу, ты улетишь) odplynqc dk (przysz. odptyn? odplyniesz) - отплыть (я отплыву, ты отплывешь) 195
odptywac ndk (teraz. odpfy- wam, odpiywasz) - отплы- вать (я отплываю, ты от- плываешь) okienko п - окошко oryginal т - подлинник w oryginale - в подлиннике pakowac si? ndk (teraz. pakuj? si?, pakujesz si?) - соби- раться (я собираюсь, ты со- бираешься) peron т - платформа przy peronie - у/с платфор- мы planowy przym. - здесь: по рас- писанию росцд т - поезд przez - через przyjechac dk (przysz. przyja- d?, przyjedziesz) - прие- хать (я приеду, ты прие- дешь) przyjezdzac ndk (teraz. przyje- zdzam, przyjezdzasz) - приезжать (я приезжаю, ты приезжаешь) przylatywac ndk (teraz. przyla- tuj?, przylatujesz) - приле- тать (я прилетаю, ты приле- таешь) przyleciec dk (przysz. przylec?, przylecisz) - прилететь ( я прилечу, ты прилетишь) przyplynqc dk (przysz. przypty- n?, przyptyniesz) - при- плыть (я приплыву, ты при- плывешь) przyptywac ndk (teraz. przy- ptywam, przyptywasz) - приплывать (я приплываю, ты приплываешь) samolot т - самолёт spakowac si? dk (przysz. spa- kuj? si?, spakujesz si?) - собраться (я соберусь, ты соберешься) star ndk (teraz. stoj?, stoisz) - стоять (я стою, ты стоишь) swoj, swoja, swoje - свой, своя, своё taki sam - такой же, одинако- вый tor т - путь па torze - на пути uzyc dk (przysz. uzyj?, uzyjesz) - применить (я применю, ты применишь) uzywac ndk (teraz. uzywam, uzywasz) - применять (я применяю, ты применяешь) wychodzic ndk (teraz. wycho- dz?, wychodzisz) - выхо- дить (я выхожу, ты выхо- дишь) wyjsc dk (przysz. wyjd?, wyj- dziesz) - выйти (я выйду, ты выйдешь) wystarczy - достаточно, хва- тит wziqc dk (przysz. wezm?, wez- miesz) - взять (я возьму, ты возмёшь) 196
GRAMATYKA Глагол WYCHODZIC - настоящее время Глагол wychodzic принадлежит ко II образцу спряжения (-?, -is2). Обратите внимание на правильное произношение звуков dz и dzi liczba pojedyncza liczba mnoga ja wychodz^ my wychodzimy ty wychodzisz wy wychodzicie on, ona, ono wychodzi oni, one wychodzq Wychodze do sklepu. Zaraz wracam. Zawsze wychodzisz z domu о siodmej rano? Wychodzimy. B^dziemy za pot godziny. Я иду в магазин. Скоро вернусь. Ты всегда выходишь из дома в 7 утра? Мы выходим. Будем через полчаса. PRZYJEZDZAC, ODJEZDZAC... - антонимы Pociqg do Gdanska odjezdza о (godzinie) siodmej dziesi^c (7.10). Autobus z Lodzi przyjezdza о (godzinie) szesnastej czterdziesci (16.40). Samolot do Paryza odlatuje о godzinie czternastej dwadziescia (14.20). Samolot z Moskwy przylatuje о godzinie dziewiqtej trzydziesci (9.30). Prom do Ystad odptywa о godzinie trzynastej (13 00). Prom z Ystad przyptywa о godzinie siodmej (7.00). Поезд в Гданьск отправляется в 7 часов 10 минут. Автобус из Лодзи приходит в 16 часов 40 минут. Самолёт в Париж вылетает в 14 часов 20 минут. Самолёт из Москвы прилетает в 9 часов 30 минут. Паром в Ystad отплывает в 13 часов. Паром из Ystad приплывает в 7 часов. 197
> Обратите внимание на правильное произношение zdz в глаго- лах: odjezdzac —> odjechac • przyjezdzac —> przyjechac Глагол BRAC - настоящее время Глагол wychodzic принадлежит ко II образцу спряжения (-?, -isz). Обратите внимание, что в личных формах глагола высту- пает чередование гласных о:е и согласных r:rz. liczba pojedyncza liczba mnoga ja bior? my bierzemy ty bierzesz wy bierzecie on, ona, ono bierze oni, one biorq NIE BljDZIE MNIE... - Меня не будет... В материале урока 12 мы рассматривали конструкцию с глаго- лом Ьус в настоящем времени: - Czy jest Adam? и конструкцию с глаголом miec в настоящем времени: - Nie ma Adama. Nie ma go. В прошедшем и будущем времени, при определении факта наличия или отсутствия кого-л., пользуемся конструкциями с формами глагола Ьус и личными местоимениями в родитель- ном падеже. Прочитайте. czas terazniejszy czas przeszty (настоящее время) (прошедшее время) (ja) jestem - nie ma mnie bytem/-am - nie byto mnie (ty) jestes - nie ma ci? byles/-tas - nie byto ci? (on) jest - nie ma go (on) by! - nie bylo go (ona) jest - nie ma jej (ona) byta - nie byto jej (my) jestesmy - nie ma nas bylismy/-Iysmy - nie bylo nas (wy) jestescie - nie ma was byliscieZ-tyscie - nie bylo was (oni) sq - nie ma ich (oni) byli - nie byto ich (one) s^ - nie ma ich (one) byty - nie bylo ich czas przyszty (будущее время) b?d? - nie b?dzie mnie b?dziesz - nie b?dzie ci? 198
(on) b^dzie - nie b^dzie go (ona) b^dzie - nie b^dzie jej (my) b^dziemy - nie b^dzie nas (wy) b^dziecie - nie b^dzie was (oni) b^dq - nie b^dzie ich (one) b^dq - nie b^dzie ich Adam jest dzisiaj w biurze Adama nie ma dzisiaj w biurze. Monika byta wczoraj w firmie. Wczoraj nie byto Moniki w firmie. Szef b^dzie jutro. Szefa jutro nie b^dzie. Адам сегодня в офисе. Адама сегодня нет в офисе. Моника была вчера в фирме. Вчера Моники не было в фирме. Шеф будет завтра. Шефа завтра не будет. FRANCUSKl ZNAM LEPIEJ NIZ POLSKI - степени сравнения наречия Сравнительная степень наречия образуется в польском языке при помощи суффикса -ej. Превосходную степень образуем при помощи приставки naj-. tadnie - (adniej - najtadniej красиво - красивее - красивее всего/всех szybko - szybciej - najszybciej быстро - быстрее - быстрее всего/всех tanio - taniej - najtaniej дёшево - дешевле - дешевле всего/всех wolno - wolniej - najwolniej медленно - медленнее - медленнее всего/всех Dzisiaj jest cieplo. Jutro b^dzie cieplej. Najcieplej zazwyczaj jest w lipcu. Wczoraj byto zimno Dzisiaj jest zimniej. Najzimniej zazwyczaj jest w styczniu. Сегодня тепло. Завтра будет теплее. Теплее всего бывает в июле Вчера было холодно. Сегодня холоднее. Холоднее всего бывает в январе. 199
жат следующие формы: dobrze - lepiej - najlepiej zle - gorzej - najgorzej duzo - wi^cej - najwi^cej mato - mniej - najmniej хорошо - лучше - лучше всего/всех плохо - хуже - хуже всего/всех много - больше - больше всего/всех мало - меньше - меньше всего/всех Ania dobrze mowi ро francusku. Аня хорошо говорит Marta mowi lepiej niz Ania. Najlepiej mowi Grazyna. Karol duzo czyta. Marcin czyta wi^cej niz Karol. по-французски. Марта говорит лучше, чем Аня. Лучше всех говорит Гражина. Кароль много читает. Марцин читает больше, чем Najwi^cej czyta Andrzej. Кароль. Больше всех читает Анджей. ТАК/ SAM APARAT - указательные местоимения (4) Местоимение taki sam указывает на признак предмета, не назы- вая его. Местоимение это соотносится с именем прилагатель- ным, выражая идентичность лиц или предметов. • Ten aparat jest taki sam jak tamten Mam taki sam aparat jak ty. • Ta torba jest taka sama jak tamta. Mam takq samq torb? jak ty. • To lustro jest takie samo jak tamto. Mamy takie samo lustro jak wy. Этот аппарат такой же, как тот. У меня такой же аппарат, как у тебя. Эта сумка такая же, как та. У меня такая же сумка, как у тебя. Это зеркало такое же, как то. У нас такое же зеркало, как у вас. 200
Местоимение swoj указывает на принадлежность какого-л. предмета какому-л. лицу. Если подлежащее выражено именем существительным, то в употреблении рассматриваемого место- имения в польском и русском языках разницы не наблюдается, напр.: Agnieszka pokazala mi swojq fotografi?. Marta bardzo kocha swojego m?za. Ania i Michat lubq swoj ogrod. Jan mowit mi о swojej kolekcji znaczkow. Агнешка показала мне свою фотографию. Марта очень любит своего мужа. Аня и Михал любят свой огород. Ян рассказал мне о своей коллекции марок. > В случае, если подлежащее выражено личным местоимением, в польском языке могут употреблятся также местоимение moj, moja, moje. В русском языке их семантическим эквивлентом яв- ляется местоимение свой. Pokazalem im moj nowy projekt. Я им показал свой новый проект. Zebralem wszystkie moje ksiqzki. Я собрал все свои книги. ID^ РО BILETY - предлог ро Обратите внимание, предлог ро в сочетании с глаголами движе- ния требует от последующего слова формы винительного паде- жа. В предложениях, выражающих цель действия, сочетание предлога ро + винительный падеж наиболее частотное. Оно со- ответствует конструкции (идти) за чем. Id^ do kiosku ро gazet?. Я иду в киоск за газетой. Jad? do banku ро pieni^dze. Я еду в банк за деньгами. 201
РОС I AG Z... DO... PRZEZ... - предлоги, обозначающие направление движения В польском языке предлог г... сочетается с последующим сло- вом в форме родительного падежа (также, как и предлог из в русском языке). Так же ведёт себя предлог do... (в отличие от русского предлога в -I- винительный падеж). Ten poci^g jedzie do Gdanska dziewi?c godzin. Pociqg z Gdanska przyjezdza о godzinie osiemnastej (18.00). Do Olsztyna mozemy pojechac przez Mtaw? Do pracy jezdz? samochodem Dzisiaj wroc? z pracy о trzeciej Предлог przez выступает с винительным падежом. Przez ulic? nalezy przechodzic ostroznie. IDS PO BILETY, BO... - СОЮЗ bo Союз bo выражает причину (причинный союз) и является сино- нимом таких союзов, как gdyz, poniewaz (потому что, оттого что, так как, ибо). Musz? isc do sklepu, bo w domu nie chleba. Che? studiowac w Krakowie, bo tarn jest wysoki poziom. Id? po bilety, bo jutro b?dzie duza kolejka. BILET NA SRODf- NA GODZINE OSMQ - предлог na + винительный падеж В польском языке, как и в русском, при покупке или бронирова- нии билетов, пользуемся конструкцией с предлогом па + опре- деление времени в винительном падеже. Poprosz? bilet na srod? Дайте, пожалуйста, билет на среду. 202
Poprosz^ bi let na czwartek na godzine osmq. Пожалуйста, билет на четверг на 8 часов. Chciatbym zarezerwowac bilet Я хотел бы забронировать na piqtek па godzine билет на пятницу на 18 часов. osiemnastq ROZMAWIAMY Покупаем билет Poprosze dwa bilety na ekspres do Krakowa. Prosze bilet do Bialegostoku na godzine trzynast^ dziesi^c (13.10). - О ktorej godzinie odjezdza ekspres do Gdanska? - О pi?tnastej zero siedem (15.07). - Poprosze dwa bilety. Справочная - О ktorej godzinie jest najblizszy pociqg do Gdanska? - О godzinie czternastej dwadziescia piec (14 25). - О ktorej godzinie przyjezdza pociqg InterCity z Poznania? - О dziesiqtej trzydziesci (10.30). 203
CWICZENIA Восполните предложения, употребляя глаголы: odjezdzac, przyjezdzac, stac в нужной форме. 1. Pociqg ekspresowy z Gdanska..............о godzinie 17 05, 2. Pociqg InterCity do Poznania ...................... z torn pierwszego przy peronie drugim. 3. Pociqg do Lodzi............... na torze drugim przy peronie pierwszym. Planowy odjazd pociqgu: godzina 9.15. 2 Глагол brae напишите в нужной форме. 1. - Jedziesz na wycieczke? (Ту)..........................aparat fotografiezny? - Так, (ja).................aparat. Bardzo lubi? fotografowac. 2. - Jedziecie w gory? (Wy)...................ze sobq narty? - Nie, nie..................nart. Nie lubimy jezdzic na nartach. Ответьте на вопросы по образцу: Образец: - Czy Piotr b^dzie jutro w biurze? - Так, b^dzie / - Nie, nie b^dzie go. 1. - Czy b^dziesz jutro w pracy? - Так........................................................ - Nie........................................................ 2. - Czy bytas wczoraj w pracy? -Так,.......................................................... - Nie........................................................ 3 - Czy Adam byt w piqtek w kinie? - Так,....................................................... - Nie........................................................ 204
4. - Czy Adam b?dzie jutro na spotkaniu? - Так, ........................................................... - Nie............................................................. 5. - Czy Ewa jest wieczorem w domu? - Так,............................................................ - Nie,............................................................ 6. - Czy Marta byta wieczorem na koncercie? - Так,............................................................ - Nie............................................................. 7. - Czy b?dziecie dzis na basenie? - Так,............................................................ - Nie,............................................................ 8. - Czy Ada i Marek b?dq dzisiaj w firmie? - Так,............................................................ - Nie,............................................................ Впишите предлоги: do, po, dla, na, z, przez. Прочитайте пред- ложения. 1. Id?......kiosku.......gazet? 2. Musz? isc.....apteki.........aspiryn?.......corki. 3. Chciafbym pojechac.....bilety.........opery. 4. Najpierw musimy jechac............bankomatu.........pieni^dze, a potem........stacj? benzynowq........benzyn?. 5. Poci^g........Wrodawia....... Opole przyjezdza о godzinie czternastej (14.00). Местоимения: m6j, twoj, jego, jej, nasz, wasz, ich, а также swoj, swoja, swoje впишите в нужной форме. 1. То jest..... dom ........dom jest bardzo wygodny. Bardzo lubi?.....dom. 205
2. To jest Grazyna, a to..............mqz Leszek. Leszek bardzo kocha ...........zone. 3. - Czy to jest...........siostra? - Так, to jest..........siostra. - Czy lubisz........siostre? 4. - Czy Ewa lubi............szefa? - Nie,..............szef ma trudny charakter. 5. - Aniu, Piotrze, czy to . ... pies’ - Так to............pies. Ma na imi? Kleks. - Gdzie chodzicie ze............... psem na spacery? 6 Образуйте сравнительную степень от данных в скобках наречий. 1. (wolno) Sylwek mowi niz Franek. 2. (szybko) Darek pisze niz Czarek. 3. (dobrze) Mowi? po angielsku niz Marek. 4. (maio) Adam czyta niz Ania. 5. (duzo) Monika pracuje niz Artur. 6. (zle) Tania mowi po polsku niz Irina. □ , Вставьте местоимения: taki sam, taka sama, takie samo. Про- читайте предложения. 1. Nasze biuro jest jak wasze. 2. Ta walizka jest jak tamta. 3. Ten dom jest jak tamten 8 Ответьте на вопросы, употребляя причинный союз Ьо. 1. Dlaczego chcesz jechac do Krakowa? 2. Dlaczego nie pijesz kawy? 206
3. Dlaczego robisz tu zakupy? 4. Dlaczego idziesz teraz po bilety? Восполните диалоги. Пользуйтесь лексикон урока. д: - Poprosz^ 2 bilety Intercity Krakowa. В: - jutro? A: - Так, jutro, godzin? siodmq (7.00). B: - Pierwsza czy druga ? A: - Druga. B: - 248 ztotych. 9 A: -................... 207