Текст
"
r
\
-
.
.
I
<;ETO OZEL
"\1UY A /rlJ.
+li>
A
'>
.
,',
.
'T
..\:
0
"
STENBOL 1992
1\..
U
I
n
JD>IB
nJ:aOC
. .
WE
ANEN ENSTiTUYA KURDi YA STENBOLE
Pe gotina apa duyem
Mamoste u xwendekaren heja. "Kurdiya Nujen Destpek"
ji bo kesen ku dixwazin zimane Kurdili endaze destpeke fer
bibin u yen dixwazin zimane xwe bi pe ve bibin hatiye nivi-
sandin.
(:apa duyem her weki pirtllkeke nu ye. j i ber ku ji seri heta
bini pirtGk hatiye guhartin u Ii gOr! pewistiyen xwendekaren
Ii en daze destpekc ser u nu hatiye amadekirin. Perspektlfa
ragihandinl di apa duyem de bi tevayi pe ketl ye -u di we
ar oweye de ji bo otonomiya ferb-une cesarete dide
xwendekaran. (:apa duyem ji ardeh uniteyan pek te. Her
unlteyek bi taybetili ser hinek be u qabiliyeten zimanzanlne
hatiye honandin. pi ve apa nu de hejmara hlndariyan pirtir in
u giraniya wan hindariyan Ii ser alakiyen ragihandini ne.
Zimane di ve pirtllke de hatiye bikaranln, rasterast gire-
daYI jiyana rojane ye. Mijaren hatine pe ke kirin ji bi pirani Ii
gori Interesta xwendekaran hatine hilbijartin da ku bala wan
bike e, wan bilivlne u bi ramaneke azad bibe sedemen
nlqa en vekiri.
Di ve pirttike de ji bo asankirina ferbuna zimani rebazeke
eklektik hatiye bikaranin. Bi gotineke din ji kombinesyona re-
bazen cure cure slid hatiye wergirtin.
Kurdiya Nujen Destpek. Ii ser bingehe ar lingen ziman-
zanine, guhdari kirin, xwendin, axaftin u nivisine hatiye di-
zaynkirin. Di her uniteyeke de ev qabiliyeten zimanzanine
cihe xwe girtine. Dlsa her uniteyek Ii ser hinek he en ziman
hatiye sinor u entegrekirin. Reziman bi awayeki ragihandini,
yan di nay diyalogeke de yan ji di teksten xwendine de te pe -
ke kirin u naskirin.
Ji bo pe vebirin II ba kirina qabiliyeta xwendine, teksten
xwendine di apa duyem de pirtir in. Annanca teksten xwen-
dine pe vebirin II ge kirina ferbllna' zimani ye. Teksten xwen-
dine u diyalog ku rasterast bi jiyana rojane ve giredayi ne. ali-
kariye dide xwendekaran da ku ew xwendina xwe bi pe ve
bibin, rezimana uniteyan pratik bikin u bejeyen Ii gori en daze
destpeke fer bibin. Ev tekst agahdariye u derfeta piratlka zi-
man. di bin kontrola mamosteyan de bi riya axaftin u nivisine.
dide xwendekaran. Xwendekaran derfet heye ku zimanc ji bo
wan hatiye pe ke kirin di teksten xwendine de pratlk bikin.
Rezimana di ve pirtuke de hatiye pe ke kirin Ii gorl
endaze destpeke II pewistiyen jiyana rojane ne. Di her unl-
teyeke de reziman bl kurti di nay argo eyan de hatiye
irovekirin II pratika rezimana uniteyan di be a hindariye de,
ku bi alakiyen cure cure Ii gori endaze destpekc pek te, hati-
ye pe ke kirin.
Bejeyen uniteyan pirani bi bejeyen Ii gori endaze destpe-
ke pewist hatine hilbijartin.
Mebesta teksten guhdariye di endaze destpeke de pe ve-
birin u tegihi tina guhdariye ye. Tekst II diyalogen guhdariye
di dawiya pirtuke de cihe xwe digirin u pewist e ku ji aliye
mamosteyan ve ji bo xwendekaran ben xwendin.
Ji bo pe vebirina qabiliyeta axaftine hindariyen du keslll
yen kom komi di her uniteyeke de cihe xwe girtine u ew
derfeteke mezin didin xwendekaran da ku zimane ji bo wan
hatiye pe ke kirin pratik bikin u niqa an Ii ser mijaran blkin.
Be a nivise digcl be en din xwendin. guhdar!kirin II axaf-
tine hatiye entegrekirin II pewist e ku nivisa proses I he hikar-
anin da ku xwendekar ba tir slid je wergirin.
Di derketina apa duyem a "Kurdiya Nujen Dcstpek" de ji
aliye tekniki ve keda gclek kesan heye. Ez weki endamekl
Enstituya Kurdi ya Stenbole di ve ar oweye de spasiye ji
hevalcn xwe yen Enstituye re -u ji xebatkarcn Akademi a
Ziman Emine Dagda u Dil ad Ozeli ji bo ser u nu nivisina
ve pirtGkc dikill1. Di bikaranlne de ramanen mamoste II
xwendekaran ji ji bo pe vebirina apa duyell1 hczekc gcwre
daye min. Ez dixwazim spasiye ji wan hell1uyan re bikim.
Hcvidar im ku xwendekar u ll1amostcyen zimane kurdi
sud ji ve pirtuke wergirin.
(:ETO 6ZEL
We anen Enstituya Kurdi ya Stenbole: 34
ReLa Perwerdehiye: 5
@ I\lafen We anc: Hemu mafen ape yen ve berheme yen Enstituya Kurdi ya Stenbole ne
Kurdiya Nujen: (:eto Ozcl - cetoozel([tjhotmail.com
Sererastkirin: Sami Tan. Qahir Bateyi
Berg & Mizanpaj: Aysel (:etin
\\ ene: Envcr Ozkahraman. Salih Ta kesen. Zi.ilki.if KI ,;anak. ikrall1 i ler. Yeniden Ozgur Gi.indem. Azadiya Welat,
N(:M. Kovara Sirwc. Ferzende Ka an, Albuma Peygamberler ehri anhurfa. Jiyana Rew en, Ansiklopediya \agda
Liderler 3. KOM Muzik. Malpere Nefelc. Enstituya Kurdi ya Stcnbole. Rojin 2:arg, Hasan Bara kll)(;
C;:apa Yekemin: Adar 2000
C;:apa Duyemin: Kewl;er 2004
C;:apune: Berdan Matbaaclhk
ISB;\;: 975-6282-17-7
ZE D Bilim KiiItiir Egitim Basm Yaym Ltd. ti.
Namlk Kernal Cad. Gen oglu i Merkezi No: 19/6 AKSARAY / iSTANBUL Tel: (0212) 586 39 84 Fax: (0212) 586 39 90
Kurdiya Naj n
ETO 6ZEL
"
STENBOL 1992
ENSTITUYA KURD} YA STENBOLE
l averOK
Unite
- ." .
1 Rojba
r.1O/17
bun
im, i, e, in, me, yi, ye, ne
cinavk
ez, tu, ew, em, hun, ew
min, te, wi, we, me, we, wan.
J1
2 Tu i kari diki?
r. 18 / 29
kirin
dema niha
Jlmarnav
3 Ev i ye? Ev i ne?
r. 30 / 43
yekjimar u piljimariya navan
heyin: heye I hene
cinavk: wi / we
dac;ek: ser rex I bin
4 Malbat, ciran fi heval
r.44/53
hinek / c;i
ereni u neyiniya heyine
5 Ez ji avjeniye hez dikim.
r. 54 / 65
ji ti teki hez kirin
pirsa 'katjimer c;end e?'
dema herdem
lekeren rojane ten bikaranin
6 Ez tu caran cixareye nake im.
r. 66 / 77
reziken pirsiyarki u yen
nepirsyarki
xwestin
7 Ev bi endan e?
r. 78 / 91
karin
rengder
naven welat. netewe 0
zllnanan
naven pi\;eyan
naven ti ten xwarin,
vexwarin 0 ti ten nava
male
naven xizman
leker
jiyan, axaftin, xwarin,
kirin. xebitin. «;On.
bezin, xwestin rabOn,
O tin 0 hwd.
naven ti ten nava
male 0 sewzeyan
tu caran. carcaran
hinek caran, gelek
caran
naven rojen hefteye
naven ti ten di jiyana
rojane de pewist.
katjimer kompitur 0
hwd.
..
°ri
.fti
diyalogen rojane: Rojba ! Hev
o du naskirinlpirs kirin.
pirsyarkirina pi e,
navni anan.
guhdarikirin: Diyalogen
rojane: Beyaniba . evarba .
evba u hwd.
axaftin 0 guhdarikirin: Der
bare mal bate de 'Te «;end
xwi k 0 bira hene? Ew bi
kurdi «;i ye?
axaftin: Der bare xizm,
dran 0 hevalan de
Hevpeyvin digel mamoste
Yezdini.
Pirskirin: Katjimer «;end e?
hevpeyvin: Ez dixwazim te
bikim mevan.
diyalogen bikir 0 dikan-
daran
pirskirina buhaye ti:;;tan
wend in U Nivisandin
bi bejeyan hevok «;ekirin
xwendin: Der bare jiyana rojane de
xwendin: Hevi endazyar e.
nivisandin: Paragrafa der bare
Kulilke de
xwendin: Malbata min, dnm-en me,
hevala min
nivisandin: Der bare heval, malbat 0
dranan de
xwendin: Ez Ii KerkOke dijim mala
me
nivisandin: Der bare rojeke ji reze
de / di mala we de «;i heye?
xwendin: Kare Rizgin giran e / hOn
van dinasin / Renas
nivisandin: Paragrafeke der bare
bOyeren rojane de
xwendin: Ze1al 0 Dil ad / karta bet-
laneye / Sosin
nivisandin: Bi hejeya alikar "karine"
hevok «;ekirin
Unite
R" .
8 Li gori te kijan demsal xwe tir e? r.92/99
bun
dema bon
dema niha / dema bon
9 Her roj
r. 100 / III
lekeren teper
lekeren neteper
di dema bon de cinavk
10 Pora we xelek xelek e. r.112/123
hevrilkirin u serekahiya
rengderan
11 Hindari r. 124/131
yekani / pirani
di navan de zayend
cinavk
12 Em de bi in anoye. r.132/138
dema be
dive
13 Penaberi r.142/153
dubarekirina rezimana
uniteyen bere
14 Jiyanen cuda r.154/165
dubarekirina rezimana
uniteyen bere
..
.. "kinn " .. xaftin
Xwendin fi. Nivisandin
naven mehan / naven
demsalan / naven rengan
guhdarikirin: Rew a hemu xwendin: Demsal
naven rew a hewaye pirsen rew a hewaye
naven salan
axaftin: Duh u axaftina der xwendin: Her roj / duh / rojniviska
lekeren dema niha u min / name / Mamoste u rew en-
dema bori bare buyeren bori de bire nemir: Ehmede Xani
nivisin: Der bare xwe de
naven organen la e xwendin: Jiyana gundan / jaji /
mlrovan
guhdarikirin: Zozanen Zozanen Hekariye
rengder Hekariye / der bare jiyana gun- nivisandin: Der bare xislet u fizika
dan de mirovan de peragrafek / n1berkirin u
hevn1kirin u serekebuna
rengderan serekayila cihan / wekhevi
dubarekirina peyven ku diyalog u pirskirin nivisandin: Bi bejeyan hevok
hatine nasandin vekirin.
xwendin: dive Gulbarin pir bixebite.
diyalog: em de bivin anoye / Gola Wane
lekeren dema be nivisandin: hun de havine vi
axaftin: fala te kijan e? bikin/paragrafek bi lekeren dema be
bemame nivisin
penaber guhdarikirin u axaftin: xwendin: viroka Gul i1ane / iro
Newroz e / Gola Wane / name /
Hevpeyvin digel Gul ilane Dildar hevpeyvin
Newroz piroz be
niqa : Der bare penaberi u nivisandin: Der bare jiyana Gul i-Iane
Leker: Borin, vebun Newroze de niqa de paragrafek nivisin / karta Newroze
/ nivisina kompozisyoneke der bare
buyeren bon de
guhdarikirin: Bahoz Ii Amede xwendin: Jiyayen cuda / jiyana bajer
ye. / govend / Amed / Kawis Axa
naven xwarin u vexwari-
nan axaftin: Der bare jiyana gundan nivisandin: Kompozisyona avantaj u
u bajaran de dezavantajan
--'4-
Hevnasin
Rojba . .Nave Inin
Mehsirna ye. Ez
rnmTIosteya kurdi me.
" f
..........
.
"I
Rojba . nave
min Asmin e. Ez
xwendekar in1.
,
I
l Thin <;awa n in;", .
,
I
-
t.
..
------::-
.
,),
Rojba . nave min Piling
e. Ez xwendekar im.
-
..
.....
,
,
l
(- Spa;. bz ba im.
Hun yawan in?
l
.
,'
, ......
\: .....
-::t
, \ .,
\. -
"
It_
\-
'i.
(.
Bixwinin.
Binivisin.
.......
. .
,..
Biaxivin.
Binerin.
-/ \
,) ""'"
- -
T
\ ;
Bersive bidin.
\
I
Guh bidine.
9
A.
UNITE 1
C Rojba !
Rojba . Nave min ilan e.
Nave te c;i ye?
......
.....
Rojba ! Nave te i ye?
Beybfm Rojba , nave min Beybfm e.
Nave te <;i ye?
Dilxwaz Nave min Dilxwaz e.
Beybfin Tu ji ku dere yi Dilxwaz?
Dilxwaz Ez ji Hekariye me.
Cihen val a dagirin.
Hindekari
Rojba ! .............. min Asmin .......
Nave ................. c;i ................?
B Serdar ......
A
A
B
A
Tu ......... ku dere ........... Serdar?
E .. W T .. ?
Z Jl ane ..... u Jl .. -... ......... .... . 1
Ezji Elihe ............
10
+--
Unite 1 ... Rojba ! Nave te "i ye?
--- - -----...
Rojba , nave min
Dilxwaz e.
\
I..
,
7 P "' l J '"'
:'_ L ,L&. I - I . -
- \.
\ ,\ ': \\ '\
. _ ___ .1 .
I I;:t
I f, ....
r
\ '\lX\ l
q {,.I \1. J
I
,I
..
. ,'3f
1 1
?
r,
T..
. t. ,
.,.
. I
I ,1.'01
... I
J I k '-
!it r J'11%
If :r(rrJlrm'
r'i '" m8l!:::"'1
I I ,.
I !lItm .,4
.f'
.
C Nave wi Rizgar e.
...
'It
.
J.
t'
't,
.t , ,
t
J.
,,'
, "
,
..., \.101'
'-.
\
.-
'......
.......
-.
- --'
'{', .
-
,
L
Nave wi Rizgar e.
Nave we Delal e.
1- wi-we
Nave kesen lijer i ye?
'"
t... ---
., ...
,
.,: -...
\
:"" \ t-
\
-
,
-
'
Xezal
---->! Baran I
Nave ........ ..........=..:=J
Zozan
Hi yar
lNave ..-- -
2- Cihen vala dagirin.
3- Niha pirsa nave xwendekaren di pole
de bikin.
Minak:
Nave we Xezal e.
Nave te 9i ye?
"N ave min .........................................................
1. Nave ........................... Bedri ..........
2. ........................ ............... Zelal ...........
3. ........................ .............. Zen .............
4. ....................... ............... Azad ...........
5. ..................................... Ronak ..........
6. ....................... .............. Besna ...........
Unite 1 ... Rojba ! Nave te "i ye? ---.!4
I
Unite 1 ... Rojba ! Nave te "i ye?
4- Alfabeya Kurd!
1ipen Girdek
ABCC;DEEFGHIIJKL
MNOPQRS TUUWVX
1ipen Hurdek
a b c de e f g h i ij k 1 m n 0 p q r s
A
tuuwvxyz
Guhdariya mamosteye/a xwe bikin u dubare bikin.
E Evar
'[ Iro
Q Qesr
0 Hflll
W Welat
X Xebat
5- Guhdariya mamosteyiYa xwe bikin fi tipan binivisin.
Minak:
txwqzaeflifh
6- Pirsa tipen nave hevalen xwe bikin.
Minak:
Tipen nave te <;i ne?
Tipen nave min:
B. e. r, t, t, a, n
Tu awan I?
1- Guh bidin diyaloga jerin f1li ser bixebitin.
Belqis
Serdar
Belqis
Tu c;awan i Serdar?
Ez ba im. Zor spas. Tu c;awan i?
I
Ez ji ba im. Zor spas.
2- Diyaloga jorin dubare bikin.
Tu c;awan i?
.
I
,
Ez ba im. Zor
spas. Tu <;awan i?
Ez ji ba im.
Zor spas.
r--....
.
3- Cuhe xwe bidin diyaloga jerin fi cihe vala
dagirin.
Beybfin
.
-
Rizgin, ez dixwazim hevale
xwe Egid bi te bidim nasin.
............ Egid.
Rizgin
Egid
Rizgin
Egid
Hun c;awan in?
.
Rojba Rizgin.
Hun c;awan in, ba in?
'-
Zor spas. Ez gelek ba im.
,
",-
--=
-V
.
Rizgin Ez ji ba im. Geleki spas.
Egid ......... Amede ,........
Beybfin
Rizgin
Beybfin
...
Hi rasti! Ezji ....... Amede me.
Min nizanibu ku hun her du ...... ji Amede ne.
4- Niha didu bi didu bixebitin f1 diyalogeke weki ya jorin binivisin f1 pratik bikin.
Unite 1 ... Rojba ! Nave te i ye?
13
EJ Tu ji ku dere vi?
1 - Ew ji ku dere ne? Guh bidine u duvre Ii sere bixebitin.
. -
I In i I II ' .. Xwendekar Rojba mamoste Hun c;awan in?
h
,. I Mamoste Ez ba im. Gelek spas. Hun
.... I c;awan in?
r I
I Xwendekar Ez ji ba im. Zor spas. Mamoste
1 .
i ,. r. . hun ji ku dere ne?
,
\- , Mamoste Ez ji Norwece me. Hun ji ku
fr ' 1 dere ne?
, ,
X wendekar Ez ji Kurdistane me.
.
¥c.
,
NORTH
ATLANTIC
OCEAN
'\ TIlE
I ,BAHAMAS
BA-''::;
LlZ(Ch. a:..
DURAS ..
. ...... I
IA1XJII.HICARAGUA
':" r1 c '\.." ,.---
:lSTIiRICA\l, EZUE GUYANA
PAHW'1" . SURIMAME
'.-G.IW
__5 .
WELAT
Kurdistan
Tirkiye
Almanya
Amerika
Japonya
Italya
Ingilistan
iran
Kuba
Hindistan
..
UnIte 1 .. Rojba ! Nave te I;i ye?
o
...
. "P!" ::---..
,
RUSSIA
(
(. INDIA lAo&
\ ( \ . ;
. ;". . I
-..-I: SRI - '
I f LAHI(A L Y .IULAYS.i1'J-f
,Equator . ,- _
I ' 'J T
_C>IIJ.Lb
NETEWE
kurd
tirk
alman
ameriki
japon
ita Ii
ingiliz
faris
ku bayi
hindfi
ZIMAN
kurdi
tirki
almani
ingilizi
japoni
ita Ii
ingilizi
farisi
spanyoli
hindi
2- Tuji ku dere yi?
.c-
...-
--
.... ......
...-\.....
. .
.......
'-
.
..-, '
;:r.. ,
....-
- .-
.
< --
.,... -
...
-
-
..
-
... .- ...:r,
... --...
-.".. --
to- . -p r-
....-- -...
:c' -..
'.-- .
4
-...'
-:-
.
,
« -A
...
'"
-
. "
-.! ....
.....- ...
- . ..
.......,....1t....
... "'i --
-
.. .... ..... .
....
.
..
..
... -'
.... -
"II.... _
Ez ji Tirkiyeye me. Ez tirk im.
Nave min Erol e.
3- Ew ji ku der@ ne?
I
J
.... "
.
f
,
\.
Ew ji Amerlkaye ye. Ew
amerlki ye. Nave wi Bill e.
.
'IIi,- .
-.....
,.,
'.
,
r
:
,
" .
Ew ji Franseye ye. Nave WI
Eric e. Ew [rensi ye.
.
Ez ji Almanyaye me. Ez alman
ill. Nave min Helga ye.
..
.#<
,
Ew ji Swede ye. Ew swedi ye.
Nave we Sandrin e.
--
""""
-
itA
,"
.... .
-
.. ..
.
'..,
1
,'
... ..\\
,
.
\
'41:, .
"\.
.
...
Ew ji Ingilistane ye. Nave we
Sue ye. Ew ingiliz e.
Unite 1 ... Rojba ! Nave te i ye?
1,
-
Reziman
4- Niha didu bi didu bixebitin. Xwende-
kar A u xwendekar B. Li weneyen jOrln
binerin u ji heY u din bipirsin.
1- Cihen vala bi qertafen jenn dagirin.
. ". A
un, I, e, m, me, yI, ye, ne
Ez geleki nexwe .......... Ez westiya ........
/
l Nave wi/we <;i ye?
/
l'
Tu geleki nexwe .......... Tu westiya ........
/
\ Ew ji ku dere ye?
r--
Ew geleki nexwe ......... Ew westiya........
"
Hun geleki nexwe ....... Em westiya.......
Ew ji kijan neteweye ye?
-,
Em geleki nexwe ......... Hun westiya .....
Ew geleki nexwe .......... Ew westiya ........
5- Tuji ku dere yi?
Ji xwendekaren Ii cern xwe bipirsin.
"Nave te <;i ye?"
6- Di zimane kurdi de) du cure cinavken
kesane hene.
"Tu ji ku dere yi?"
"Rojda ji ku dere ye?"
Ez Min
Tu Te
Ew WilWe
Em Me
Hfin We
Ew Wan
Minak
Nave min Mandela ye. Ez ji Afrikaye me.
Ez afriki me.
Rojdaji Kurdistane ye. Ew kurd e.
Bextiyar ji Trane ye. Ew faris e.
Helmut ji Almanyaye ye. Ew alman e.
Ez ba im.
Tu ba i.
Ew ba e.
Em ba in.
Hun ba in.
Ew ba in.
Ez tehni me.
Tu tehni}1,.
Ew tehni
Em tehni ne.
I [Un tehni ne.
Ew tehni ne.
Nave min Hi yar e.
Nave te Bengin e.
Nave we Belqisa ye.
Nave wi Reber e.
Naven me Belqisa u Bahoz in.
Naven we Serdar u irvan in.
Naven wan Binev u Gule ne.
Li kesandina lekera 'biln'e binerin.
7- Ji
Rez: Heke tipa daw! dengdar be lekera bun dibe
irn, i, e, in ; Ie bele heke dengder be hingi dibe me,
yi, ye, ne.
Era1 ji Tirkiyeye ye.
Miterand ji Franseye ye.
Clinton ji Amerikaye ye.
Tu ji Kurdistane yi.
p6 Unrre 1 Rojba ! Nave te i ye?
Hindari 1
4- Bi bejey@njedn hevokan saz bikin.
1- Pirsen bersiven Ii jer binivlsin.
Minak:
Tirk / e / ew
Ew tirk e.
1. A: ....................................................?
1. e I kurd I ew
B Nave min Sema ye.
2. A: ........ _ . . . . . . . . . _ .... . . . . . .
?
..................
B: Ez ji Izmire me.
2. nexwe / i / tu
3. A: ................................................?
3. Zeydan / zirek / u Ronak / in
B: 12 ba im. Gelek spas.
4. A: ...............................
...........?
4.ji / ji /em / ne / Wane
B: Asmin e. Ew ji Kurdistane ye
5. A: .. ........................................... ...?
5. in / hun / c;awan
B: Bob e. Ew ji Ingilistane ye.
2- Diyaloga jerin bibin sen.
ye?
5- Cihen vala bi dnavkan dagirin.
I!' z Min
I ................. Te
I Ew (me) .................
Ew (ner) .................
A Rojba . Nave
John
Nave
B Nave min Bawer
A
Bawer?
Me
We
B Ez ba
Gelek
Tu c;awan i?
Ew
A Ez
ba
Gelek spas.
6- Cihen vala bi bejeyen naven welat,
netewe 11 zimanan dagirin.
Millak
3- Cihen vala dagirin.
I. BeybUn
2. Zelal zirek
Semsure
Kurdistan kurd
kurdi
i-WE LAT NETEWF ZIMAN
- - -- - -
Tirk bre tirk
almani
I
faris
- - -
"Norwec
Ita l y a .-- --
ameriki
laponya
- belC;iki
_Rusya
Afrika
- - --- -- -
danimarki
I Swed I
-
3. Tu xwendckar ?
4. birc;i me.
5. Nave Belqis e.
6. Naven Ronak u Binev in.
7. Nave Zeydan e.
8. Xunav u Bahoz ji Gevere
9. Helmut ji Almanyaye
Unite 1 ... Rojba ! Nave te i ye? ----.!.1 L
A
Tu i kari dik1?
1- Diyaloga jerln bixwinin 11 dubare bikin.
.
-
\
j
A Evarba . Nave min Eric e. A Hun xwendekar in?
B Evarba . Nave min Koyoko ye. B Bele. ez kurdi fer dibim. Hun'?
A Hun japon in? A Ez ji kurdi fer dibim.
B Bele.
l!-8 _ Unlte 2 ... Tu i kan diki?
2- Naven karen di argo eye de Ii rex weneyen wan binivisin.
I..arl..rr te\ nker cotkar nh iskar \\eneSaL \\Hndel..ar mULil.. ic n mall10ste ",cl..retcr
,
.
-
- rr
-
-
-
-
,
! '
"- -
r"
.. I, I'-
.muz Ikjen r= - 1
.
\
-
--
.
,
-
-
'.
..
..
. -
--
of
v
..... - "If
.
\
.3 I
"
-
\
,
I
...
,
!.
- ..-
,
.,
If
,...
-
- .
-
.....
I- I 1
Unite 2 ... Tu i kari diki? 19
-I-
Tu i kari diki?
3- Guh bidine 11 dubare bikin.
C Ez ewirmend im. )
z biji k im. )
t
..
,
j }
f
-
.
I
...
.
...
'" "' ., -'
,. ...'....
.' t rP- _ ..--"
". ?' /'
"
A' ..
t ..
w-.... ·
- ""r-- :-
- .. .-
--
,
.
- Ew mamoste ye?
- Na, ew ne mamoste ye. Ew le ker e.
- Ew endazyar e?
- Belt\ ew endazyar e.
4- T u i kari di1d? Bersive bidin.
5- Xwendekaren di pole de i kari dikin?
Minak:
Minak:
Ez mamoste me
Ehmed karker e.
Ez karker im.
Beybun bijj' k e.
Ez bijj' k im.
Ellf mamoste ye.
Ez sekreter im.
Esma berivan e.
Ez cotkar im.
Baran xwendekar e.
Uru"te 2 ... Tu i kan diki?
6- Pirsan ji xwendekaran bikin (1 bibersivinin.
( Tn biji k
Bele, cz blJi k im.
N a, cz ne cndazyar
im. Ez karker im.
( r n cnda z
7- Der heqe xwendekaran de biaxivin.
Ma. Eli mamostc ye?
Belc, ew mamoste ye.
Ma, Belqisa dadger e?
Na, ew ne dadger e. Ew berma1i ye.
8- Agahdariyen der bare Bararu de bixwlnin..
Nav Baran
Pa nav Rana
Welat Kurdistan
..
.
.
Navn1 an Riya <;ar elan 28/9 Urmiye
Kar Xwendekar
Tel 0098 (441) 343 5600
Cih&1 vala dagirin.
1. Nave
?
Baran e.
2. Pa nave wi
?
Rana ye.
3. Ew
?
Ji Kurdistane ye.
4. Jimara te1cfona
c;i ye?
0098 (441) 343 5600
5.Ew
kari
?
Ew xwendekar e.
Unite 2 .. Tu i kar'i diki?
EJ Beyani, evar, ev
'I? +
"' ""......(.,. .--"
.., ""
...- -
- / T
.T I
>-
Beya - Evar ev
1 - Guh bidin diyaloga jerln Ci bi hey re pek billin.
ipel Reyaniba Xemgin. Tll <;awan i?
Xemgin Beyaniba :;;ipel. Ez zor ba im.
.,. -A
1£'
.
.r
j-'
Zor 'pas. Tu <yawan i?
ipel Ez ji ba im. Zor spas.
2 - Guh bidin mamoste 6 cihSn vala dagirin
Zelal ........................ Bahoz.
J
BahoL Evarba Zelal. Tll <;awan i'l
(t
Zelal
E7 ....... .... 'zor spas. TlI <;awan i?
Bahoz EL jl ba im Ie bcle kc<;a min nexwe e.
,
.
,
Zelal
Waa! Oiviya Ie ew bibua ...............
..
,
-
3 - Diyalogen jorln bi kar billin. Bi bejeyen di nay r,;argo eye de diyalogan r,;ebikin.
i"'Tu .;awan i?'"
"E\'arba !".,
"Beyaniba !If.,
"Tu ';3wan i'!",
"Rojba!ji!",
"Ez .ii ba im.",
"Ez ba$ iln, zor pas.".,
" cvba . "
22
C nite 2 ... Tu i kad diki?
3 Guh bidine 6 dubare bikin.
1 ,ek 2 dll
se 4 <;ar 5 pene
q 7 heft 8 hc t 9 neh
deh
Yazdch
Dozdch 13 Si'zdch
14 c,:ardeh
Pazdeh It azdeh
Hcvdch
IIcjdeh 19 Nozdch
20 Blsr
I Bisr CI yek 53 PenC] u se
" Bis! U dll 60 :;;est
3 Bist CI se 64 :;;est CI <;ar
-I Bist [I <;ar 70 Hefte
:5 Bist CI penc 80 He !e
6 Bisl u e 88 He te lj hc !
,- Bist CI hen 90 Nod
-
::s Bist [I he t 99 Nod CI neh
Blst CI nch 100 Sed
o Sih 101 Sed CI yek
.J <;'il 1000 Hezar
<;'il CI du 1001 Hezar II yck
-1-1 <,-'il CI <;ar 2000 Dll hczar
'::-1 Penci 2002 Ou hczar [, dll
Goo bidine ft hejrnaren ku hftn dibi-
IIIr:in binivtsin..
. linak: azdeh - 16
Bist fI ..aT - 24
: Bihejmerin
bi ek hihcjmcrin .... I. 2. 3. .....
Du kcs bi hey re bixebitin ft ji hey
pimn.
ale: A Tn ..end sali yi?
B 1. 7 t-li...t u pene saIl nle.
7 - Ev miroven j&,in !;eD.d saIi ne?
Ji hey bipirsin 6 bibersivinin.
.-. -
...,.
...
,
ifLlber Inna
.--
- - ,
, -
)
.,
. . .... aIYa .- IliC
,
...
"
.
Naman
Vlinak:
"
Gule
Li gori Ie DilbeT ,.end sali ye?
........... sail ye.
Ez dibejim Dilher __.....
EL dibejim Irina....
Ez dihejim Sarya ....
Ez dihejim Naman .
E7 dihejim Richard........
Ez dibejim Gllie ____.__
.......... sail ye.
___ sali )e.
......__ s lli \ e.
........ ali .
... all \ \....
Unite 2 .. Tu i kari dlkF
."}q
...,
III Tu end sali vi?
1- Zarokek winda bftye 0. pollsan ew peyda kiriye 0. hinek pirsan ji wi dikin.
A
B
A
B
A
B
A
B
A
B
A
B
A
B
A
B
A
B
A
Nave te i ye?
Nave min Siyamend e.
Tu fYend sali yi?
Ez deh (10) sali me.
Nave dayika te fYi ye?
Nave we Zeycan e.
Nave bave te fYi ye?
Dilere.
Tn Ii ku dere diji?
Ez Ii vir dijim, Ii Mchabade.
Navni ana mala te fYi ye?
Riya Mazi No: 14/8 Taxa <;:ar<;ira
Jimara telefona we fYi ye?
00982154576
!il4-
"
Q
!
1-Ji
J
e
Bave te fYi kari dike?
Ew endazyar e.
Dayika te fYi kari dike?
Ew bermaliya male ye.
Zor spas. Xeman nexwe. Erne niha telefoni malbata te bikin.
..
1. Nave zarok <;i ye?
6. Navni a11a mala wi <;i ye?
2. Ew <;cnd sali ye? 7. Jimara tele[ona wan <;end e?
3. Nave dayika wi <;i ye? 8. Bave wi <;i karl dike?
4. Nave bave wi <;i yc? 9. Dayika wi <;i kari dikc?
2.1,
5. Zarok Ii kll dere diji'? 10. Polis ji zarok rc <;i dibeje?
2- Du kes bi hey re bixebitin, bila xwendekar A bibe polls 0. xwendekar B j1 bibe zarok 0.
diyalogajorinji nO. ve pek billin.
Unite 2 .,. Tu i kart dik1?
;- Diyaloga der bare S1dari de bixwlnin
Ci cihen vala dagirin.
:'IIave min Sidar e.
lllaJ110sta
Ez sih
penc
me. Ez
$emzinane me. Ez Ii :;;emzinane dijim. :;;emzi-
nan bajareki bi<;uk e, Ie bele gclcki xwe ik e.
\lin du zarok
, yek ke<; CI yek kur _'
'l.ave ke<;a
Ber<;em e CI ew deh _
,c. Nave kllre
Zerde t e CI cw pa7deh
"all
4-- Bersiva pirsen jerin bidin Ci binivisin.
I. "\;ave Wi <;i ye?
. Ew <;i kari dike?
}. Ew <;end sali ye?
-t. E\\ ji kll dere ye?
. \\ i <;end zarok hene?
... 'l.a,'e ke<;a wi <;i ye?
-. 'l.a,e kure wi <;i ye?
S. ki deh sali ye?
.. ki pazdeh sali ye?
II. E" Ii leu dere diji?
,- Pirsen jerin ji hevalekl/e xwe bikin Ci bersi-
?;Ul binivisin.
I. 'a'e Ie <;i ye?
a,e Ie <;i ye?
'.\" j
ii\t
1;:... ':#ik .... ....+1
....... .....--.".,
" -':" . \ '
...
...,
..",
' r
....::-.:: ..
!ff: fL::: .
!if;;ii:ffE:
-.:$.:1:
:::.:!fl t i. --...
3. Tn <;end sali yi?
4. Navni ana te <;i ye?
5. Tll <;i kari diki ?
6. TlI ji kn dere yi?
7. TlI Ii kll dere diji?
6- Niha j1 bersiven xwe ji hevalen xwe re
bixwlnin.
Minak:
I\j,n Co \\ i Zcrdc;;t c.
l\J,,, _ \\e J-IC\jill e
Pa n lve wi Ba"'ya )re.
Unite 2 '> Tu i kan dik1?
25
-----,-
EJ Av in
1- Goo bidin teksta der bare A e de ft bixwinin.
Rojba . Nave min Av in c. Ez berlvan im. Ez dozdch sali
me. Ez di<;im dibislana scrctayi. Ezji Dihoke mc. Ez Ii Diho-
ke dijim. Min dll bira CI xwi kek henc. Naven birayen min
Piling CI Rimdar in. Piling bist sali ye CI Rimdar bist CI he ( sali
ye. Nave xwi ka min :;;evbin e. Ew nOLdeh sali ye. Pilillg
mamosle yc. Rimdar karker e.
2- Bersiva pirsen jMn bidin.
1- Nave we <;i ye
.......................................................................-.........
2- Ew <;i kari dike'!
......................---..................-....................................-
3- Ew <;end sali ye?
...................................-................----.........................
4- Ew ji kll dere ye?
5- We <;elld xwi k CI bira hcne')
6- Navell birayen we <;i ne'!
7- Nave xwi ka we <;i ye?
8- Piling <;cnd ,ali ye'?
...........................-----...-.............................................
9- Rimdar <;end sali ye?
10- Xwi ka we cnd sail yc
11- Piling <;i kari dike?
12- Rimdar <;i kari dike?
13- :;;evbin d kari dike?
14- Ew Ii kll dere diji')
.........................-...............--...............-.............---......
26
Unite 2 .. Tu i kad diki?
t,
,
'"
.
t'
,
..
----
'"
,
.
,\
.
.
,
,
-
- - Niha niviseke der bare xwe de binivisin.
8- Dema niha bi kar blnin Ci hevokan bi
lekera "kirin" kuta boon.
.\ iha dcst pe bikin:
'a\ e Inin _.._____________._____...................................
Ez Ii tclevizyone tel11a e dikim
TlI
n
l--.W n
Em n n
HOn .. n n
Ew n
9- Hevoken jorin bikin neyW ft binivisin.
Mild::
I::L II telL'\- iz,yonc IC11la C na kim.
Bejeyen giring ji bo jiberkirine.
.LlI' . tbdglT .ncyall)
.",1 .karJ,er .d.ldgcll
.LT.lI .blLl .1l1anl0",1l'
.p.lrL-LCf . lT _...libl:-:.t:m
.hcrlll.lli .ni,-i..,k,lr .11IJi k
,"\"cnd _Pl'tl(l\ .cnd.17y.lr j
Reziman
kirin
( eren.)
dikil11.
diki.
. cot dike.
n dikil1.
ln dikin.
dikin.
ne in!
nakim_
naki.
cot nake.
-
nakJJ1.
nakil1.
nakill.
Bi peyven JOM neh hevokan "ebOOn.
1..
2.
3.
4.
5. .
6. ..__.
7.
8. ...__.
9. .............
Unite 2 '> Tu i kad dikt?
27
-----,-
Hindari 2
1- Pirsen bersivenjerln binivisin.
1. A: .......____
')
. . . . . . . . . . .. .
B: Ez endazyar im.
2. A: .........._.......__..........__..................'1
B: Na. Ez ne parezer im. Ez bi.ii k im.
3.A: .............. ............__.. ............--.'1
B: Bele, Scrdar mamoste ye.
4. A:
..................................?
B: Ez bist [, penc sali mc.
5.A: .......................................
......'1
B: Nave bave min Zerde t c.
2- Bi tipen jerln bejeyan \;ebikin.
Minak: racbk bckar
1. cezarpr
2. nldgae
3. iiavrnks
4. kekrar
5. eosmmat
6. bki.ii
7. zycdaarn
3- Bi bejeyen Ii jer hevokan \;ebikin.
1. :;;crmin / ye / [, / penc / bist / sali
2. e / Hi yar / parezer
...........-.........................-...............-
3. min / nave / c / :;;ipell xwi ka
...... .................-'1
4. tu I biji k/ i I ma
........................--... ............-....
...'1
5. diki / <;i / kari / tu
............................'1
Unlte 2 '> Tu i kari dild?
4- Reziken Ii jer bi -im, -e, -1 Ci -in biqedlnin.
1. Em dixebit
2. Ez dixebit
3. Ew dixcbit
4. H[m dixebit
5. Ew (pirani) dixebit_.
6. Tu dixebit
5- Hevoken Iijer boon neyrnl.
Minak:
Fz dixebitim. r 7 na xebitim.
I 1 cndaLyar im. 1--7 ne cndaLyar im.
1. Ez xwendekar im
2. Ez gnhdariya radyoye dikim.
3. Piling niviskar e.
4. Ez niha dinivim.
5. Tu endazyar 1.
6. Em niha 11alli dixwin.
........................ .............................---
7. Tn din i.
............................................-.........----
6- Hevoken Ii jer bi me,
yl, ye Ci ne biqed1nin.
1. TlI seyda
2. Ew seyda
3. Em seyda
4. Ez scyda
5. Hun scyda
6. Ew seyda
7- Hevoken Ii jer bi
im, 1, e ft in biqedlnin.
1. Ez xwendekar
2. Tu xwendckar
3. Ew xwendckar
-
4. Em xwendckar
'I 5. HCln xwendekar
-
6. Ew xwendekar
-
. ipel
.
,
.
\ t
-
,
+
...
,
/
'-
'"
<
5ipel ke<;eke Kurd e. Ew ji lIewlcre ye. Ew Ii
. a Hewlere mamoste yc. :;;ipcl bist [, <;ar sali ye.
mamosteyeke nCi yc. Oibistana we bi<;[I1< e Ie
pir xwe ik e. X wendekaren :;;ipelC gelck zirek
E... geleki ji ipcl6 hez dikin ji bel' ku :;;ipc1
-unosteyeke pir bas e.
,- Bersiva pirsen Ii jer bidin.
I. "fa :;;Ipel faris e?
. E.... ji kll dere ye?
J. E.... <;i kaTi dike?
Olbislana :;;ipele bi<;C1k e yan ji mezin e?
· ')Ipel <;end sali ye?
6. :;;ipel mamoslcyckc nli ye yan ji kcvn e?
7. Xwcndekaren we <;awan in?
8. Xwendckar ji ke hez dikin?
9. :;;ipel mamosleyeke <;awan e?
9- T eksta jerin bixwinin ft bersiva pirsan bidin.
Oi pola min de dch xwcndekar hcnc. :;;cs jin in
i\ <;arjl mer in. Zelal i\ Nesrin endazyar in. XUllav
dadmend e. Gulbarin biji k e. Bincv parezer e.
Beybfm bekar e. Bedri CI Rizgin karker in. Serdar
niviskar e CI Cindi mamosta ye.
Biryare bidin ka hevoken jerin xelet (X) in an
ji rast (R) in. Hevoken xelet rast bikin.
Minak: Nc"in karkcr c.
Na. Nesrin ne karkcr c. Ew endazyar e
1. Binev dadmend e.
2. Zelal bekar e.
3. Gulbarin niviskar e.
4. Cindi endazyar e.
5. Rizgin polis e.
10- Reqemen Ii jer binivisin
Minak: (11) Y.1Zdch
1. (7)
2. (R)
3. (9)
4. (3)
5. (2)
6. (1)
7. (4)
8. (5)
9. (6)
10. (12)
Unite 2 .. Tu i kad diki?
A
UNITE 3
C Ev i ye? Ev i ne?
1- Guh bidine Ci dubare boon.
-
fillIH..'J
"
,
-
( \
-
..
"
i...11[
Ltlil
Tahstn Taha as 0
tlncan
!
..
..---
011.;111
...............
II"..,
ph.IL
:-.i.-
tiri
T ,
. -->. -- .,
-
,
m 'zi11
Ev bi kurdi <;i ye')
Ev pirtiik c.
Ev bi kurdi <;i ye?
Ev penCis e
1 30 Unite 3 Ev i ye? Ev i ne?
- Ev i ne?
,.
'"
"1
_- Pirsan ji mamosteye/ya xwe bikin.
.
-
'linak:
-
- .
"t'J ..'
-
Xwendekar
Ev bi kurdi <;i yc?
.t'
Mamoste
Rojname ye.
Xwendekar Ev bi kurdi <;i ye<)
.
Mamoste
GlIstile.
-
I
... '\ I f""-;
-" .
Guhdariye boon Ci dubare bikin.
Ev wene ne.
. '
-
\.
pirtuk in.
Ev penus in.
-
,
,
.
. .
.
'
r
. ,
/
" -
e-<otE'oi OE'.
Ev qCl xane ne.
Unite 3 ... Ev i ye? Ev i ne?
4- Li derdora xwe binerin il nave hinek ti tan binivisin.
Minak:
b ku"j Ile
r v Ina e \iC.
5- Li bine weneyan binivisin ka ew!;i ne.
tIJ'!'<"" -'.- >t_'"
.,,-<r.t ,... .........
1: . --< ... .J'o..;.:;.ft
"... . ".r . '"
"
.. ,,,.....)1-'
:... ........1...
.......,c -'.... .
';
.....
, ,N,
-
"
'.
.
.
'''.' I. ....
"
'-
... \'
.- ..
. ....
,
.
A
,\1
,
\
"
"
, ....
t 1 ' 1 '
rH .
. .
'.
-....
---
----- _ .q--- i ..
, -"
,z_ i '
jJ. .... *
.-
j
_.....- -
. .
- . "
'\ .... ,:::
Ev xezal in.
..,.. , .
T
.. ) 7Jtf:
'" ....
:t
l* ..
J
" 7,. , 'j
.' " _.
. ....
':
. .1"-.
t
Reziman
..
t
t
Wkjima,'i 0 Pirjimari
..
..
Ev pirtClk e. (yekjimar: bi dengdare diqcdc)
Ev pirtGk in. (pirjimar: bi dengdare diqede)
Ev xani ye. (yekjimar; bi dengdere diqede)
Ev xani ne. (pirjimar bi dengdere diqede)
Urn"te 3 ..., Ev i ye? Ev !;i ne?
Te end xwi k U bira hene?
1- Guh bidine Ci pa i dubare bikin.
Ni e: Ligel forma ku me Ii vir bi kar ani,
forrneke din a bikaranina xwedaniye heye. Li una
ku "miD du bira hene" "du birayen min hene" ji
te gotin. Ern t;end minakan ji we forme ji bidin,
Hevaleki Bager heye. An ji
Bageri hevalek heye
.,-
-
., ...-
Bageri se heval hene.
Se hevalen Bageri hene.
"
t
- .....:;;':
.?' ... ,, ..--. .. "'-
" " loCo. ., '-
." _ ..J'"
.,.. '1 '" ': -1f"'.8
., .... c ..." ;
a tI:""'... .. .,.
-.. -.
.-. 'It
<to:' ,.
......"""'... ""-
. ... .....
......":i:'
..
Min xwi kek heye. An ji
X wi keke min heye.
"
2- Heyin
Heye I Hene
RClken Te <;end xwi k hene Besna?
Besna Min xwi kek heye.
Rid,en Nave wc <;i ye?
Besna Nave we Nergiz e.
RiIken Te <;end bira hene?
Besna Min du bira hene.
RiIhen Nave wan <;1 ye?
Besna Rezan [, Bedran.
Hevoken jerin bi heye yan ji hene dagirin.
1. Min malbatcke ba
2. Me sibe du dersen kurdi
3. Me seyeki re
4. Bave min qamyonek
5. Xunave gelek pirtClk
RiIken Tll di rojcke nonnal de <;i diki?
Besna Ez her roj di im dibistane Ie belc
Ja\\iya hcftiye ez nat;im dlbistane.
6. Me hevaltiyeke ba
7. Wan e zarok
8. Oi dibistana me de sed zarok
Biryare bidin ka hevokenjerin xelet (X)
in an j1 rast (R) in.
9. Hevale min fcrhengeke kllrdi
10. Xwi ka min <;ar kllr
1. Bcsnayc sc xwj k hene.
Heyin - neyW
:!. We birayek hcyc.
3. Nave xwi ka we Rezan e.
:'IIin e I "Iin in
-to :-':ave birayeki we Bedran e.
Reziman
5. Bcsna penc rojan di<;e dibistane?
Mn e - yekjimari
Min xani(yek) ntn e.
I
I Wi pirtfLk(ek) nin c.
Nin in - pirjimari
6. Ew di dawiya hefteye de di<;e
Wan i pirtilk uin in.
--"lane.
Wi <;i bira nin in.
! Me tclcvizyon(ek) nin e. VTc plRUk nin in.
Unite 3 ... Ev i ye? Ev i ne?
33
---
Reziman
\\ if we
Wi du pirtlik hene. (Baran)
'"
Barani du piltClk hene.
,.
We du pirtClk hene. (:;;ipel)
"
:;;ipele du pirtClk hene.
:
'Min dimv nin in. Min xani nin e. Mill mal
nln e. Mill tu heval ji nin in. Ez bi telle me.
Ez Ii ku<;cyan dinivim CI Ii ku<;eyall cz <;i
peyda bikim dixwnn.'
2- Reziken jenn ji nCi ve binivisin.
. Minak:
Wi hespek heye. (Bcdran)
Bedrani hespck heye.
1. We <;ar zarok helle. (Xunav)
Ukera "heyin" bi kar binin Ci hevoken Ii
jer bikin neyinl.
2. Wi erebeyek heye. (Scrhcllg)
Minak:
Min erebe heye.
Mill erebe Ilin e.
3. Wi dll kompitllr hCllc. (Scrbcst)
We dll televizyoll hene.
We du televizyon nin in.
4. We gelek pirtClkcll bi kllrdi hClle. (Zilan)
1. Wan lenCisk hene.
2. Wi pen Cisek heye.
3- Niha hCin ji xwendekare Ii rex xwe
bipirsin Ci bersiva pirsan bidin.
3. Min teleton heye.
Tc cnd ,,-wi k li bira h nc?
4. We jin heye.
Wi ,end xwi k u bira hene?
5. Me kompiturek heye.
6. Wan pirruk hene.
I We nd xWl k it hira hcnc'
UnIte 3 .. Ev i yel Ev i nel
+- Li ve male !;i ti t hene?
,
televizyon
mase
rojname
mafUr
texteye ki ike
kursi
pace
sepi
dolab
ekirdank
guldank
palgeh
f. r:- .
v...,.
.. ,: If . , . \ -
O- t>l
..
l
,
v
\ , "--.1 . .
i . .\ ,
- ,
..
-
<J,';
. ....
-;
"'- -:: '.-
'.
'- ..
..< .; ;::t. -..' .--; :
'. .. " _' h..
'('",..--:.... , '......- . :..';,::..-
--
"
--
---
c . 1: t"
-.-.- ;,
,
"
\
,
. J' 2', -
: (; - _.
-4 "'-
"' ".1".>;'£ '
,', .f"' .
R .. i
.. .
. ..' ., .
:i
-
:::-.-
,.
. ,
'"""'"-..... -..
. "
5- Niha bibejin Ii pola we !;i ti t hene?
ak:
Di ve pole dc mamo'teyek heye. Oi ve pole dc dch xwendel..ar henc.
6- Niha binivisin Ci bibejin Ii mala we !;i ti t hene.
.....................-...............-----...........................-........................................
...............................................................................-................--.........
.............---............................. ----............-----.....................
................--.............-.......................................... ..__n...........__
...........................................................................................--.............................
..........................................................................................................................
................................................................................................
..........................................................................................................................
Unite 3 .. Ev s;i ye? Ev s;i ne?
7- Naven weneyen Iijer di nay bejeyen ku hatine nivisandin de biblnin Ci binivisin.
suk
dikan
rfibar
gol
/
allo /
der 'a ./
iya /
bajar /
daristan
der
/
,,,aringeh
mizgeft
!
..
..
!I. -:;;r- I ...
"'- ,.,.II :\;
.
,
'. "
T
t J...
... -.1-..-.
,-.n-:#T J'
." . . ""
" - :;..>'...$
,," I .iJ$
/
J
-
I
'j:'''
;
>< ..
..,
--
-
'",.
-
-
. , , ; -,.. . ," 'f/<r
1"1':- 'c .,' _ .. --/.
I. __.'-<: ---._
. 4' -., 0- '0,"''' --' .J
"
--,
.....
4#" /
1
=
,:.. {,
' f'"
----,
--
,
.. _ -::- 7-- ':;- -..
. --",,*----- "''''. ....
., iI!! . ,,"....... I j
I£ 't-_ ," ---..: ....... .
.,,', _?- ,-j ] ..I.A..'T"'I'..J"'I""""""T"'."'1'...L"
,,_._ 't-., _
.. _'to I
.. . .', '-I '.:' --
..:
.'\ .
"
...---
... t C'''' ........- -
.'--...... . .'
"-, - ,.', ..... '"
».. ''t.-. ....
,; '" I ..
.
..
..
..
,
...
8- Binivisin ka Ii bajare we i heye.
Minak:
Li bajarc mill 'Inemay.:k hcyc.
.................................................................................................. .............
...................................................................................................................-..........
Unlte 3 ... Ev s;i ye? Ev i ne?
C Nivis
1- Agahdariyen der bare Ku1llke de bixwlnin Ci paragrafeke binivisin.
'1av
Kulilk
<;:iya
Pa nav
Kar
Endazyar
Riya Baran No: 89/11 Taxa Qumriyanl Wan
,
,
'1avni an
,;
.,..,., A
Ji
29
, ,
'lave Inerl
Sidar
Biji k
3
,
Kare meri
<;:end zarok
",
'\;aven zarokan Meryem, Zinar, Zine
Jiye zarokan Meryem (10). Zinar (5), Zine (3)
Kulilk endazyar ........... .... ........ ................................ ._. ._.. ........................ .................................
2- Min hespek heye yan jl Hespekl min heye.
Hevoken Ii jer bi forma din binivisin.
'Iinak:
M in du pirtClk helle.
Du pirtllk en min hene.
I. \fin erebeyek heyc_
. Wan gelek zarok hene.
J. Te birayek heye.
_ Te <;ar xwi k hene.
:: ,tm xaniyek hene.
UnIte 3 '> Ev i yel Ev i nel ----'IT!-
6. Wan gclek mevall hcnc
.............................. .............................. ........................................
7. Min gclck xwendekar hene.
..
..................................................................................... ...................................
8. We gelek pirti'Ik helle.
...........................................................................................-.-...........................
9. Me mamostcyck heye.
.........................................................................................................................
10. Bave min du xWI k hene.
.........................................................................................................................
3- Bixwlnin ft bersiva rast bidin.
1. Nave bajare te I;i ye'!
a) Beyaniba !
b) Amed e.
e) Helane bajar c.
4. Nave xwi ka te <;i ye?
a) Belqis e.
b) Eliye.
el Rizgin e.
2. Tu I;end saIl yi?
a) Zor spas. ez ba im.
b) Sih CI e
e) Serdar <;ar sali ye.
5. Tu <;i kari diki?
a) Ez mamoste mc.
b) Ez ba 1m.
e) Min <;ar bim hene.
3. Beyaniba
a) Bcyalliba !
b) tvarba !
c) :;;evba !
6. Hfin I;awan in?
a) Penc pirtOk CI penClsck
b) Ew ba in. Zor spas.
e) Ez ba im. Zor spa,.
4- <;ar bejeyan Ii ser her rezikeke Ii jerin binivisin.
karker, mamoste ................................ ................................
alman. ingiliz ...h.h_.._.................... ............................... ...............h__...
Japonya, Tirkiye ................................ ...................mmm....
daYlk. bav ................................ ...........h............h..... ...
ez, tll ................................ ................................ ....___n....................... ............-----...............
Unite 3 ... Ev S;i yer Ev S;i ne?
Pirti'ik Ii ku dere ye? Fincan Ii ku dere ne?
Guh bidine Ci dubare bikin.
1- ser - rex - bin
11/
.,
,-,
"
\I)
f91
Ilf
.;. ! I
.
Pirt[lk Ii ku dcre ye?
Pn1[lk Ii ser mascye ye.
Fillean Ii ku dere ne?
Fincan ji Ii ser maseye Ile.
....urSI II ku dere ne?
....ursi Ii rex maseye ne.
ROJname Ii ku dcre ye?
Ro.lname Ii bin mascye ye.
- iha hCin jl ji xwendekaren Ii rex xwe bipirsin.
I Pen[,sa te Ii ku dere ye?
,
PirtClka Ic II ku dcre yc?
!._Ki Ii rex Ic yc" )
Unlte 3 .. Ev i ye? Ev s;i ne?
39
3- Hevoksazi
Bi bejeyen Ii jer hevokan saz bikin.
Hindari 3
Minak:
Hene bim <;ar min
Min <;ar bim hCllc.
1- Pirsen bersiven Ii jer binivisin.
I. A: ..............................._..................?
1. Ii maseye ser pirti'Ik hcne du
B: Ew ferheng e.
2.A: ......._..........................................'1
2. sali yi <;end tu'l
B: Ew ferheng 111.
...............................-.--.......................................
3. A: ..................................................'1
3. xwi k <;end bira te CI hene?
B: ROJname Ii ser maseye ye_
4. A: ............................._....................'1
4. <;i ye nave te xwi ka?
B: Min he t xwi k CI du bira hene.
5. A: ..................................................'1
5. te biraye dike kari <;i?
B: Biraye min mamoste ye.
6. kurdi bi ev <;1 ye?
2- Cihen vala dagirin.
8. im karker ez
1. Wan ercbcyek
2. Min he t xwi k
3. Li gunde me gelek <;iya
4. Ew kurdi <;i yc?
5. A: Pirt[lka min Ii
7. <;awan tu i?
ye?
4- Dema niha bi kar blnin Ci hevoken
jenn bibin sen.
B:Li
maseye ye.
wi <;enteyi de <;i ti t hClle'I
6.
8. Wan hinek mevan ...............
7. Te <;end xwi k
8. A: Rojname Ii ku dcre
B: Ew di bin mascye de ne.
9. A: Ev <;i nc?
B: Ev kovdr
10. We <;end pirtiik
11. A: Ev <;i
B: Ev iskan e.
bim hene?
1. Ev mafur .....'
2. Ew ferheng .____._
'I
3. Bahoz mer e, .... jin e.
4. Ew sev in, ne hirmi .
5. Zerde ti xwi kek .
6. Me du mafiir .
?
7. Wi tll dirav .
'I
UnIte 3 '> Ev i ye? Ev i ne?
;- Bi bejeyen Iijer hevokan ,.ebikin.
4. Ew rojname ne.
I. in pirWk / ew
5. Ew karker e.
. ser Ile / Ii I pirti'lk " maseye
6. Li mala me telefon heye.
3. penCis / ye / di / nav / de / pirWke
7. Me rojnameyeke bi kurdi heye.
.t. kitikek / heye / we
8. Li vi welati demokrasi heye.
. ITlln / xwi k /<;ar / hene
9. Nave xwi ka wi :;;ipel e.
6.hespl e/ew
10. Bahozji Urmiye ye.
-.se'ye/ew
11. Ronya nexwe e.
8. hene / Ii / <;i I te / mala I ti t?
9. kani / glmde / Ii / gclck / hene / me
5- Bi tipen Iijer hevokan saz bikin.
10. kitikek / bin' maseye / de / di I heye
l.iillk
2. ghfnrec
3. seCipn
4. esv
4- Reziken Ii jer bikin neyllrl.
, linak:
Wan hespek heye.
Wan hespek nin e.
5. nefrgii
6. C1iktrp
I. \\ e du ferhcng hcne.
7. moatmse
8. bClrar
:!. Kilil bi scr dcri ve ye.
9. esam
3. Ew sev in.
10. a no
11. emanjor
12. eshp
UnIte 3 '> Ev i yel Ev i nel -.i4
6- Tekste bixwlnin Ci biryare bidin ka hevoken Ii jer xelet in (X) an ji rast in (R)
Hbvl endazyar e.
.
,
Hevi endazyar e fi ew ji bo finnayeke mezin dixebite.
Finnaya ku ew Ie dixebite Ii baJare Dihoke ye. Dayik fi
bave Heviye Ii Wane dijin We birayek fi se 1(wi k hene.
Ev yekem car e ku Hevi dlxebite fi ji mal dilr dikeve Ew
gelek beriya malbata xwe dike, ji bel' ve hmde, her roj
telefoni wan dike. Hevi bist fi <;ar sali ye fi we par pey-
mangeha endazyariye qedand Ew bl kare xwe gelek
kefxwe e.
Hevi dl katjimer nehan de dest bi kar dike. Ew di
katjimer dozdehan de fuavine dixwe fi di katjimer yek fi
nivan de disa dest bi kar dike. Ew di katjimer pene fi
nivan de kare xwe diqedine fi di<;e mala xwe. Ew Ii male
ive <;edike, pirtt1k fi rojnameyan dixwine fi Ii televizyone
tema e dIke. Ew endazyareke pir zuek e.
-
I. IIevi biji k e.
2. Ew ji bo firmayeke mezin dixebite R
3. Ew ji Amede ye.
4. Ew bi,t [I <;ar sali yc
5. Dayik CI baven we Ii Dihoke dijin.
C Bej giring j i bo birarllne.
I .pirtt1k .na\ .Jin
6. Hhi tu caran tclcfoni male nak".
7. [w bi kare xwc ne ket\:\\c e.
12. Heviye birayek CI 'e xwi k hem'
. tcrhcng .re'\. . l\
.penu" .. X\\ i k . /arok
.11last' .hin .lniri k
.kur,i .-;C\ . heve, hene
.tnailir .dar .kitik
.":CI .h......p .. fincan
8. !:Ow di katjimer dchan dc dcsl hi kar dikc.1
9. lIevi firavine Ilaxwe.
10. hv endazvareke ba e.
II. Hevi Ii mal pi11l1kan dix\\ iuc.
Uru"te 3 .. Ev i ye? Ev i ne?
BUn Heyin
Yekjimar (ereni) Yekjim31" (ereni)
Min hespek
sev Te gayel<
Wi pirtClkek
Ev pirtClk e. heye.
We pen[lSek
<;elck Me kursiyek
We <;elckek
penus Wan bcranek
--
Yekjimar (lIe ini) Yekjimar (lIe,illi)
Min hespek
sev c. Te gayck
Wi pirtClkek
Ev lie pirtCIk e. We pen Cisek nin e.
jebir e. Me kursiyck
We <;elekek
pell ['s e. Wan bcrallek
Pirjimar (ereni) I>irjimar (ereni)
Min du hesp
sev Tc se bira
Wi <;ar pirtClk
Ev pirtl1k in. \Ve pene pen Cis hene.
jebir Me e kllr l
We hcli lenCisk
pCnl1s Wan he t xwi k
pemlS in.
Pirjimar (lIe 'ini)
Mill du hc,p
Te ,e bira
Wi <;ar pirtuk
We pellc pen [IS nill in.
Me e kursi
We heli lenCisk
Wan hC$t xwi k
Pirjimal' (ne 'illi)
sev in.
Ev
ne
pirtHk in.
jebir ill.
Uru"te 3 .. Ev i ye? Ev i ne?
43
-----j-
A
UNITE 4
C Malhat, ciran u heval
1- Ew 10 ne?
mer
kur
jin
dayik
xwi k
bav
bira
zarok
ke
Bixwinin fi bersiva pirsan bidin.
-:;-
....
':;
- -
-
-
.
.........-;0.
-,
...,. I . ... . _
....":; ,,,,--. -.-: .
..
j
\
. .-.
- .....
.
--
1
--
'.
T
Ii
....
,
,
,
"<.
,
'!!t
.<
.-
,
.
.
,\'.:
."
, '
- -41
£,J
"
\
.
> "
..
.
- ,
./
'<i
lA ,.
,
..' . . v."
-:. 11<
t" ii"
Malbata min
Em malbatekc bi<;C1k in. Em Ii gund dijin. Min xwi kek CI birayek hene. Nave xwi ka min Rona
ye CI nave biraye min Mevan e. Nave dayika min Zelal e ii nave bave min Oildar e. Oayik [I bave min
eotyar in. Ew pir dixebitin. Xwi ka min Rona jl dixebite. Ez G Mevan naxebitin. Em xwendekar in.
Li gllnde me bist CI nch mal hene. Me dibistalleke bi<;iik hcye. Oi dibistane de <;il G pene xwen-
dekar hene. Me se mamoste hene. Yekjin e ii dll ji mcr in. Em hefteye pene rojan di<;in dibistane.
Urure 4 .. Malbat, dran u. heval
2- Hevoken Ii jer xelet in (X) an ji rast in
\R). Hevoken xelet sererast bikin.
1. Malbata wan rnezin e.
. Ew Ii bajer najin.
o
3. Dayik u bave we kem dixebitin.
n
4. Zarok dixebitin.
u
S. Dildar karmend e.
[
6. Li gllnde wall <;il xwendekar hene. 0
-. Li dibistane se mamoste dixebltin. C
8. Zarok na<;m dibistalle.
o
Dildar - Zelal
[
- I MCv L
Rona Delal
Reziman
. eqetandeken binavkil'i (nas)
,,..e dayik.!! min Sarya ye..
-J II bo zayenda me te. hekc lipa dawiye dengdar bc_)
h\il.!! me mezin e.
-!.A 'I bo zayenda me te, hcke tipa dawiye dengocr be.)
,,..e bav min Serdar e.
-! 1 bo zayenda ocr te, heke tipa dawiyc dcngdar be.)
,,..e birarl min Mervan e.
e JI bo zaycnda oer Ie. heke tipa dawiyc dengder be.)
'a.en bir aven min Dara u Jebat in.
JI bo naven pirjimar te, hekc tipa dawiye dengueI' be.)
-.i$ k"n miD :\ermin u Xunav in.
bo naven piIjimar ti\ hckc tipa dawin uengdar be_)
3- Hevoken Ii jer bixwlnin Ci cihen V31a
dagirin.
Minak:
Zelal jina Oildari ye_
1. Dildar .................. Zelalc ye.
2. Zelal ............... Rona_ Mevan u Delale ye.
3. Dildar ._........... Rona CI Mevan CI Delale ye_
4. Mevan ................ Zelal CI __............ ye.
5. Mevan CI Delal ..............Zclal [, Dildar'i ne.
6. Mevan CI Delal ................ Zelale ...........
7. Rona, Mevan CI De1al ....... Dildari CI ZclalC ne.
4- Bersiva pirsen jenn bidin.
MinaI..:
Zclal ki ye'!
7 e1al jina Oildari yo
a) Dildarkiye? ...m_..............................
b) Rona ki ye? ........ __. __ -0.......................
c) Dildar CI Zelal ki ne? _______...................
d) Mevan ki ye'l ....................................
5-Ji cothevoken Iijer an rast e?
1. a) Biraya min mamoste ye.
b) Bimye min mamoste ye.
2. a) Dayika Zeriye bermali ye.
b) Dayikc Zeriye bermali ye.
3. a) Mem we Ii bajari dixebite.
b) Mere we Ii bajari dixebite.
4. a) Nava birayc te <;i ye?
b) Nave biraye te <;i ye?
5. a) Naven xwi ken te <;i ne?
b) Naven xwi ke te <;i ne?
6. a) Xwi ka Hi yari i\v in nave dibistane.
b) Xwi ke Hi yari Av in na<;e dibistane.
Urure 4 '"f Malbat, ciran u. heval _45 +-
'CI Ciranen me
1- Tekstajerfu bixwinin Ci bersiva pirsan bidin.
I
IIff' -
1
---
oj
f
6
,
L
..
,;
..
.
....
.1
Mala cirancn filC Ii rex 1l1ala me
ye. Wan xaniycki pir xwe ik heye.
Ciranen me gdeki ba in. Em tim hev
1 din dibinin. Ili yar hevale min e. Ez
'Ier roj WI diblnim. Em pck ve dilizin
CI di in dibistane. Wi seycki re LI spi
hcye. Nave bave lIi yar Renas e.
Nave jina Renasi Sorglll e_ WI du
x wi k hcne; Av in [, Bcsna. Besna
':::" di<;e dibistane CI cw geleki zirek c ,;
bele Av ill na<;e dibistane. Ew bi C1k
e. Ew digel zaroken din dilize.
.....-
-;::--
I. Mala ciranen wi Ii ku dere ye?
.----.............--.............---..............---.....................
2. Cirancn wi xaniyeki <;awall heye?
...........................h.............................._.............
3. Hevale wi ki yc?
.......--.............................---...............................-.
4. Ctranen WI 9awan in?
......................-----.... .....------.................-..........
146 UnIte 4 .,. Malbat, ciran u heval
..
,
r-:,
...
........
-....
-
J I
I f [
....-
--
. h
.
.
..
.- .-,.
--.J
'""
r V
.... \.-
-
;..
-c.... >:#;; _--:- -:---
...-- -
- "-=---
: f.....,.
....
J-
.,
;--- -
;r
}-
... -
........,.;:: - --I-
_ _-""t..-o
-..., --=. 7::-. -
-""';; - - ""Q'II
.J -
-, -
5. Ew her roj ke dibine?
.......................hn..............................._...............
6. Nave bave ke Renas e?
...._.....__...h_.............................. _.............___.......
7. Sorglll jina ke ye?
................-..............-..........................................
8. Ki na<;e dibistane?
.........-.............................................---..............--
...
I
.......
-
..
...
,
..
-ii-
..
--::- -
-
"".. """"
-
"":;
-<.--'
SOI'gul (40) - Renas (46)
j
t
A, ill (5)
Besna (8) Hi }ar (10)
2- Bersiva pirsen jenn bidin.
I. Nave jina Renasi i y
. ave mere Sorgule <;i y.:"
J. '\lave xWI ka Hi yar CI Bc,uaye ,I '
. "m e b.raye l\v iue i y.:')
5. Hi yar <rend all
Besna <;end sa Ii ye
- f 'WIS [I SOrh'ltl <;end 'dli nc"
1_ Hevoken jenn bixwlnin. Hinek rast in
.1 hinek ji xelet in. Li ber hevoka xelet (X)
i Ii ber hevoka rast (R) daynin.
'nak Sorglll xwi ka fli yan ye (X)
Hi yar biraye Avsin 11 Besnaye }e. (R)
na, mere Sorgule '
III ke<;a Renas [\ SOl lIIe
ar biraye \ v llIe }_
n bilaye Hi- _ II' [\ Be,na
on kllre Renas CI Sorgulc y_.
kL''1C1 Rcna U Sl1rgule c
III Revala min
Bixwlnin Ci bersiva pirsan bidin.
I
II 'f
".
--
".
...
-
.'"
4 ', \
"1'.)-
I
,
----
'\10-
..
...
I
Navc hevala mill GlII<;in e. hv ji Diloke y .
I bde nilla cw Ii (jewr diji. Bave we Ii Gevere
dlx bite_ Nave \vi [gid c. Ew maJl1o teyc
matcmalike )':. Dayika we ji mamo't.:ya mlll'ike
, , [\ cw jlli G.:vcrc dlxcbite. Nave we (julbihar
c Gul<;ine birayek heye CI nave wi Dara ye.
Gul in hcvaleke gdek'i ba .:. Ew 19 sali yc CI
di e h,\:vL. bn hel dll di yek pole dc nc.
'.' dla wan Ii taxa m.: ye. Em bi h.:\ re di<;in
dll ,tane. hv x w endckarek.: pir Lirek e. Ew
g lek pirtllken bi kurdi dixwill':. Gul<;in dixwa/.:
bib.: mamosteya zimdlle kllrdi_
1- Bi bejeyen Ii jer hevokan saz bikin.
:\'iinak:
gelek dixwine kurdi 'pirtukenl ew hi
Ew gclek pirtllkcn bi kurdi dixwillc.
\.,
ku 'ji / yc I hevala dere'l
2. diji Iliha Ii Gul<;in,' dere kll'?
UnIte 4 .. Malbat J clran u. heval
47
3. ye I <;i I GlIl<;ine I nave I bave?
...........................................................---............
4. dayika I kari / <;i / we I dike?
.......................................---................................
5. c/we/Egid /nave / bave
..........................................................................
6. bibe / dixwaze! GlIl<;in I mamostc.
...........................--.............................................
7. e / Gul<;in / <;awan! hcvaleke?
..........-.............................--................................
8. dixwine /kurdilki/bi/pirtukcn?
n................................--......................................
9. ye / bimye/navC/<;i /Gul<;ine?
....-....................................................................-
10. wan/ mala I me / taxa!li / ye?
........................-..............................--...........-.....
2- Pirsen bersiven der heqe Xezale de
binivisin.
p
-..........................................-..................
B Nave min Xczal e.
P
B
P
B
P
B
P
Min xwi kck CI birayek hene.
Nave xwi ka min Keje ye.
..........................................--..................
Nave biraye min Ilejar e.
...........--..............---............--..................
B Nave bave min :;;akir e.
P
B
P
B
Nave dayika min Seve ye.
..............................................................
Ez yazdch sali me.
p= Pirs - B= Bersiv
8 Unite 4 .... Malbat, dran u. heval
Bersiva pirsen Ii jer bidin.
l. We <;end xwi k CI bira hene?
..........................................---_................-........
2. Nave we <;i ye?
.......................................................................
3. Ew <;end sali ye?
................................--..............................-......
4. Nave dayika we <;i ye?
.......................................................................
5. Nave birayc we <;i yc?
.......................................................................
3- Niha pirsen bersiven der heqe
DilbirM binivisin.
p
B
p
B
..........................-...................................
Ez e sali mc.
..............................-..............................
Min dll xwi k CI dll bira hene.
p .............................................................
B
Naven wan :;;ennin CI Rcngln in.
p
B
Naven wan Xalle [\ Filit in.
p
B
Naven birayen min :;;iyar CI Delli in.
p ..............................................................
B
:;;iyar dch CI Delil <;ardch sali ne.
p
B
Min gogek heye.
p
....................................---..........-............
B
Nave hevale min e hcri ba Ronl ye.
+- Niha bi hey re bixebitin Ci pirsen Ii jer ji hevale/a xwe bipirsin.
1. Dilbirln <;cnd sali ye?
2. Naven birayen wi <;i nc?
.........--...............-.-..............----.......................
3. Wi <;end xWI k li bira hene'!
4. Navell dayik CI bave WI <;i ne?
Sa Navcn xwi kcn WI <;i ne?
5- Niha paragrafeke der bare Xezale de Ci be eke j1 der bare Dilbirln de binivisin.
,
/lit.
.
.... 4r-:-
t.- ft' '
". ", 'f\
,....
. .. ;::'::':
.';;' . .i. 'j"
\.jj {':: ' ,
_ t\,.-.
.
,- t'
. ,
.
+c,t
. '" 1 1>1lhidn ( \Vi du
k u du biIa h"u_
.......................................-.................-.................
n...................................................-.-...............--_.
........--.-...............................-.............................
.....................-..................--................................
............................................--...................-..........
Wisa dest pi' billin.
.
.11 e. Wc x".-k"k 1I hir.ly"k hene
-................................-.--..--.............-..............
......---...........................--...................-.....................
.........--.............----.............-.-----.......---..........-----......
(
/
\
it
I,.
'" '"
. .
I
., I
Unite 4 '> Matbat, clran i'I heva! 4!IJ-
C Gunde min
Bixwlnin Ci bersiva pirsan bidin.
Ez mirovekl gllndi me. Nave min Naman e.
Ez hefte sail me. Nave jina min GlIle ye. Min <;ar
zarok hene, du kur CI dll ke<; ill. Nave gllllde mill
SererCi ye. Sererii gllndek'i bi<;C1k e CI bi tene
pazdeh mal te de helle. Mill <;i otomobil nin in, Ie
bele min hespek heye. Min <;i tmktor ji Ilin in. Ie
bele eotek gaye min heye.
1- Bersiva pirsen Ii jer bidin.
1. Ew miroveki bajari ye yan ji gllndi ye?
2. Nave gunde wi <;i ye?
3. Nave wi <;i ye?
4. Gunde wi bi<;C1k e yall ji mezin e?
5. Ew <;elld sail ye?
6. <;:cnd mal Ii gUllde wi helle?
7. Nave jina wi <;i ye?
8. <;:end zaroken wi hene?
9. Wi <;elld kur CI <;end ke<; hene?
10. Wi <;i heye, <;i nin e?
1 50 Urn"te 4 '> Malbat, cltan i'I heval
.
.
;'!: -,.'1:'1.. J
If "
"
f -I
.)
\,\1
.
'\
II \
i ,
I I
lit
,
\
.
Reziman
Hinek- tn I i
Forma yekem
Min hinek putiik hene. (Hevoka ereni)
Min tn pirtClk nln in. (Hevoka neyinl)
Tc i pirtClk hene? (Hevoka pirsyarkl)
Forma duycm
Hinek pirtuken min hene. (Hevoka ercni)
Tn pirtClken min nin in. (Hevoka neyilli)
Tn pirtClken Ie hene? (Hcvoka pirsyarki)
:- Cihen vala bi tu Ci hinek dagirin.
Hindari 4
1. Wan
111cvan hene.
1- Pirsen bersiven Ii jer binivisin.
. v1ill
dirav nln in.
1. A: ............
..'1
heval helle Ii welate biyall'?
B: Nave jina 111111 Hinev
e_
'. Te
. Saryayc
ans 11111 e.
2. A:
......?
. Lorine
kaselen pir xwe
hene.
B: Nave mere min Serdar e.
6. vie
dem nin e.
3. A:
')
-. \1e
dirav hene.
B: Naven zarokcn min :;;ipcl CI Serdar in.
iha hCin b
eke der bare xwe de binivisin
1 p
i ji ji hevalen xwe re bixwinin.
4. A:
......--'1
B: :;;ipel endazyar e.
"\ave 111ill .....................................................
5. A: .
')
..........
B: Ew bist CI <;ar sali ye.
6. A: ...........
.....'1
B: Serdar mamoste ye.
7. A: .........
...'1
B: Ew sih [I pene sali ye.
8. A: ............................
.........'1
B: Nave dayika min Beyb[m e.
2- Cihen va1a bi bejeyen Ii jer dagirin.
L in
i ke mere .ii
end ki
1. Jina min
Mehabade ye.
'- Bi peyvenjerln pene hevokan saz bikin.
- I <;end hene ye 111111
\e nlC ne <;1 ye te
,] nav beyani pirtiik wan
.: ew tll \vi
2. Te
pirlClk helle?
3.A: Ev
ye'!
B: Ev Zilan e.
4.Ev
_ yc?
I. __...............................................................
B: Ev kovar e.
.
5. A: Renas ki ye'?
. ......................--...........................................
B: Renas
Sorgule ye.
,
.. .................................................................
6. Em malbateke mczin
Unite 4 .. Matbat, dran u. heval
511
3- Hevoken Ii jer bikin neyinl.
4- Hevoken Ii jer bikin erem.
Minak:
irvan bave Ronaye ye.
Irvan ne bave Ronaye ye.
Minak:
Min kompilurek nin e.
Min kornpiturek hcve.
Coryar xwi ka Ben/!ini ye.
Cotyar ne xwi ka 13engini ye.
Zelale du xwisk nin in.
Zelale du xwi k hene.
I. irvan dayika Kurdo ye.
We tu heval nin in.
We hinek hcval hene.
2. Renas biraye Sorgule ye.
1. Hisyari du xwisk nin in.
3. Xemgin mere Cewe ye.
2. Zelale mer nin e.
................................----...........................
4. :;>irin dayika Hevjine ye.
3. Xerngini jin nin e.
..........................-_....
--.................................-....
5. Hisyar bave Besnaye ye.
4. Min tu penus nin in.
6. Besnayc du bira hene.
5. Wan xani nin e.
7. ervani birayek heye.
6. Me tu heval nin in.
8. Keje sc bira u xwiskek hene.
7. Min to bira nin in.
9. Mirza bave Keje ye.
8. We tu pere nin in.
10. Hejar kure Mirza ye.
9. Wan tu xwisk nin in.
11. Hejar du bira u du xwisk hene .
10. Wan tu dran nin in.
12. Delal xwiska min e.
11. Min tu heval nin in.
...........................................
...............................
Unhe 4 .. Malbat, clran i\ heval
5. Niv'isara Iijer bixwmin 11 bersiva
pirsen Ii jer bidin.
10. Ke jin heyc ?
Nave min Xeee ye u nave mere min Lezgin
e. Me se zarok hene; du kur u yek ke v . Naven
kuren me Zerdest u Reber in. Nave keva me
Sosin e. Kuren me her du mezin in. Zerdest
bist fl neh fl Reber bist u du sali ye. Keva me
bivuk e. Ew pazdeh sali ye.
Nave bave min Serheng e u nave dayika
min Rihan e. Min du bira hene. Nave yeki
Celi] e, nave ye dinji Bengin e. Cel1li jin nin e
Ie be]e Benglni jin heye. Nave jina wi Zeri ye.
Ew ji inoye ye. Wan kevek heye u nave we
Gulperi ye.
Mere min xwiskek heye Ie bele wi to bira
nin in. Nave we Bihar e. Ew Ii zaningehe
xwendeka!... ":. We hej mcr nekiriye.
I. Nave jina ke Xeee ye '1
11. Ke jin nin e '1
12. Navc jina kc Zeri ye ?
13. Ki ji inoye ye '1
14. Golperi keva ke ye '1
15. ('end xwi,k ft birayen Lezgini hene?
6- Ji her du hevokan kijan rast e (R) Q
kijan xelet e (x) ru: an bidin.
Minak:
Fz televizyonek heye. (X)
Min tclevizyonek heye (R)
2. Wan vend zarok hene ?
3. Naven kuren wan vi ne '1
1. a) Min xalliyek heye.
b) Ez xaniyek heye.
5. a) Ezji Swede im.
b) Ezji Swede me.
4. Nave keva wan vi ye '1
2. a) We du bira heye.
b) We du bira hene.
6. a) Hans Almanye yc.
b) Hans ahnan e.
5. Kuren wan vend sali ne '1
3. a) Nave we Serdar e.
b) Nave wi Serdar e.
7. a) Tu mamoste yi?
b) Tu mamoste yc?
6. Keva wan vend sa]i ye '1
4. a) Nave we Binev e.
b) Nave wi Binev;; e.
8. a) Min tu heval nln e.
b) Min tu hevalnin in.
-. Naven dayrk fl baven we vi ne '1
- - - - ---
Bejeyen giring ji bo jiberkirine
8. We vend bira hene '1
.bira .gondi . dayik
. beyani .kec .bivuk
.1nirov .kur _1m
.hesp .bav .ITIer
.111CZln .zarok .ki
9. Naven birayen we vi ne '1
UnIte 4 ... Malbat, dran fi heval
UNiTE 5
[] Ez ji muzike u avjeniye hez doom.
1- Naven Iijer Ii bin weneyen wan binivisin.
bale me muzik tenis ano ki ik ge t baran roj avjeni xwendin govend
-
--
I
........
'"
--..
'1
'\
.
..
.1=.....--.=,.....-----.--...............
.....---................----.--.............---............ I
L
'"
.
, ;..'
Ii.
"-
-
"l;,..> ._ "'"
"¥
..
:"
"
r'
-
--...... ..........----..............,------------
q
,
.
,
w
.\.
"
.
....
..,
'-,
. .
-
.'
.\ -
\ .. ,.,
.0000.............___., __n...
....O____....._____h... I
,,,.
" ,', .
.'-..
.,.
,', '",
G
.'
l--...........--.-----...............-------................ ; ..:...'......=.:--- ---.----..........: :... ......"'"""L
....:..:..:..:..-=-=-=-=-=-=-....--... ...........---- - -=-:..:..:..:..:_:_:_:.J
1 54
UnIte 5 .... Ez ji ffiuzike u avjeniye hez dikim.
2- Guh bidin diyaloga jerin u digel
xwendekare/a Ii rex xwe Ie bixebitin.
4- Ji hevalen Ii dor xwe bipirsin ka ew ji
C;i hez dikin u ji C;i hez nakin.
--.
..)
It-
( , Baran ji ,inemaye hez dike '\
lIe ew JI anoye hez nake. )
.
' /
--
i «:>
"-
.
....
Janyaji rnqc hez dike.
!]e ew ji avjeniye hcz nake.
----./
'1
-\ [? Jibinim ku lu her roj avjeniyl' diki.
z bawcr dikim Tn ji a\jeniye t] ta\c pir hez
I.i.
BAde ez .Ii ta\.: U 'Hicniy.: pir hez di-
in1_ e7 ji gcrc, gtH cndc. tnULlk.c U anoy jt
z dikilll. Ie bele cz ji gogc hcz l1akll11.
-\ T 1I ji \\ er/i 0 hc/ diU'?
B Bell' bele. a ii \\er.ri e pir he? dikil11.
l ji gera Ii sere dyan. haLdane u teoJse jt he?
kim_ Tu dizani werLi ji bo tenduristiya
If 0\ an plr ba e.
Bc nd ji roje hcz dike. Ie 1
:v ji gove-nd i'1 gcre hez nak
- -
3- Ji xwendekaren Ii dor xwe bipirsin u
bizanin ka ew ji C;i hez dikin (.I) u ji C;i
hez nakin (X).
S07d r ji ,,,vendin U
1I1vb.111dine he? dike. Ii' ew ji
\tcni\e heL n.1Ke.
....inemave
ano e
gcn.
ba.rdane
tcnlsc
.lJ
-
1.1 1
gc tc
a\ jeniye
roje
go\cm.le
<;I)'a an
xwcndine
nivlsandine
heL diki?
R ziman
Jehezkirin
L
L
Ereni
F/ ji ann hci' dikinl.
1\ eyini
[7 ji gng hel nakiln.
Unue 5 ... Ez ji ffiuzike il 3'\leniye hez dikim.
55
III Ez ji besteniye hez dikim
1- Guh bidine u pa l naven ti ten xwarin u vexwarine Ii bin weneyen wan binivisin.
- -
I masi tiri gezer porteqal go t ir
,nan qehwe av besteni xox kartolen sorkiri I
L
.
...
e'
,.
\
'..-
. ),
.......
.
2
_ ,.'\ 1 \, ,
....
D
.
tD
,
L
, .
.. It .
...
Ell.
,-I. ..
.;
- ...
.
15 UnIte 5 .. Ez ji ffiuzike fi avjemye hez dikim.
,
.,
- \,
.>
3
I' ' If
l'
,
\
. '1
,
'-
...
,,-
.....\
-.",.'"
.,It
,6
9
r
_J
,
, ,
..
">
'T
t.{.
1
.....
I
_- Niha guhdariya mamosteye/a xwe
:Jikin u eihe vala dagirin.
Ez ji keledose u j i
,de ezji eixareye l1ji
z nakim.
pir hez dikim. 1.6
ft ji
3- Niha hun llsteya xwe ebikin ka hUn
ji i hez dikin u ji i hez nakin.
Ez
dikim.
nakim.
L!steya xwe ji xwendekare/a Ii rex xwe re
bixwlnin.
'I
.
4- Bersiva pirsa mamostey@/a xwe bidin.
Minak:
Mamoste Serdar to ji vi hez dilu"?
Serdar EL ji masiyan hez dikim. Ie
bcle ez ji tiroikc hez nakim.
Reziman
Hezkirin
Ereni
Ez ji asriye hez dikim.
T II j i astiye hez diki.
Ew ji astiye hez dike.
Em ji astiyc hez dikin.
Hfll1 ji astiyc hez dikin.
Ew ji astiyc hez dikin.
Neyini
Ez ji ,er hez nakim.
Tu ji ser hez naki.
Ew .ji er hez nake.
Em ji ,er heL nakin.
!-il1n ji ser hez nakin.
Ew ji er hez nakin.
UnIte 5 .. Ez ji muz1k€ i\ avjeniye hez doom.
C Katjimer end e?
1- Ka1jimer c,;end e? Goo bidin denge mamoste u dubare bikin.
it t. l
to 2
9 a
4
76 5 D
....
11 12 1 "
to 2
9 /. 1 - _ a
J.j I 4
6 r>
......0
1. Katjimer se ye.
11 12 t
to 2
9-,;;;'H
I 4
7 i 5 D
I ,)
1\ - 1
.)
10 -
<r-r-....... a
I -4
7f)ri m
2. Katjimer Jl scyan varek dibore.
3. Katjimer ji seyan bist dibore.
4. Katjimer sc II niv e.
11 t2 t
to 2
3
8 1"'4
7 6 5 II
11 12 1
l 2
9n l
8 5'
7 fJ
U t21
to 2
19 [: a
, J;., 4
'7 5
II
11 t
to 2
9 3
8 4
76 5
;A. II
5. Katjimcr ji varan bist u pene kem e.
6. Katiimer ji varan varek kem e.
8. Katjimer var e.
7. Katjimer ji ,aran deh kem c.
2- Li mlnakan binerin 11 binivisin ka katjimer c;;end e.
111.2 1 1 11 12 1 11 12 1
10 2 10 2 10 2 10 2
9 A4 3 9 3 9 3 9 3
8 8 4 8 4 8 4
7 6 5 7 6 5 7 6 5 7 6 5
L- l[ I r l
, I
L
'58 Unite 5 .. Ez ji muzike fi avjeniye hez doom.
C Ez Ii Kerkfike dijim.
1- Tekste bixwmin u bersiva pirsan bidin.
'EL mamosta me. Nave n1ln Yezdin e. Ez Ii
"-erhjke dijim. f:7 beyani LLI radihim LI ser il vaven
U\e di om. Pa i. ez ta te dixwim Ll di<;im kar. Ez di
Jibistaneke dilr de kar dikim. Min sih u pene xwen-
Jekar hene; pazdeh ke v in u hist kur in. Ez gcleki ji
\\ an hez dikim. Ez di katjimer penc Ll nivan de
J,zivirim u di kaljimer se an de digihijimmala xwe.
Pasi ez sive dixwim, rojname u pirlukan dixwinim u
h lelevizyone temase dikim. Ez di katjimer yazde-
han de dinivim. Ez di dawiya hefteye de navim
dibistane'
I. F w vi kari dike?
2. ave wi vi ye?
3. Ew Ii ku dere dijl?
4. Ew kengi radibe?
5. Ew beyanl vi dike?
6. Dibistana wi dur e yan ji nezik e?
7. Wi vend xwendekar hene?
8. Ew ji ke hez dike?
9. Ew kengi dizivire mala xwe?
10. Ew pisti sive vi dike?
2
,
3
..
"'07:00
....
fl j/
07.30
"'"
. -\ &It ...
\"
,J'
)
t , .
,
, 10:00
-
-'-
5
,
.4
."
,.
Rez'
Dl'ma herdcm (creni)
Ez Ii Kerkftke dijim.
Tu Ii Kerkilke diji.
Ew Ii Kerknkc diji.
Em Ii Kerkuke dijin.
Hfm Ii Kerktjke dijin.
Ew Ii Kerkuke dijin.
'0
-.:
.'
... 20:1'i
..'--
_11.
"- . v
11:10
1
(ne mi)
Ez Ii Kerkuke najim.
Tu Ii Kerkuke naji.
E" Ii Kerkflke naji.
Em Ii Kerknke najill.
Hun Ii Kerkflke najin.
Ew Ii Kerknke najin.
UnIte 5 .. Ez ji ffiuzike fi avjeniye hez doom.
59
-,
2- Cinavken nivisara Ii jor biguherin u
bikin ew / m u tekste ji nu ve binivisin.
iVIinak: Ew mamosta ye. Nave wi Yezdin e.
3- Guhdari diyaloga jOrln bikin u
bersiven mamoste Yezdin1 binivisin.
Bertin Mamoste Yezdin, ez dixwaznll hinek
pirSatl ji te bikim.
Yezdin Kerem bike.
Bertin Hun beyani kengi radibin'l
Yezdin
Bertin Pas' hun vi dikin?
Yezdin
Bertin Hun kengi dest bi kar dikin?
Yezdin
Bertin Kare we giran e yan ji hesan e?
Yezdin
Bertin I-Iunji xwendakaren xwe hez dikin?
Yezdin
Bertin Zor spas mamoste. Ez dikarim
pirseke din ji ji we bikim'l
Yezdin Bele bele kerem bike.
Bertin Hun bi sev vi dikin?
Yezdin
_ Unite 5 .. Ez ji ffiuzike u avjeniye hez dikim.
4- Niha du kes bixebitin u pirsen jerin ji
hey bikin. Bersiven hevale/a xwe binivisin.
'\1inak: A: ru beyani kengi radibi?
B: E7 di katjimcr heftan de radibim
1. Tu beyani kengi radibi?
2. Tu kengi taste dixwi?
3. Tu kengi divi kar / dibistane?
4. Tu kengi dest bi kar diki?
5. Tn kengi firavine dixwi?
6. TlI kengl kare xwe diqedini?
7. Tu kengi diziviri mala xwe?
8. Tu kengi sive dixwi
9. Tn kengi dinivi?
5- Der bare hevale/a xwe de paragrafeke
binivisin.
Wisa dest pe bikin: Serdar beyani di katjimer
hestan de radibe ........
6- Cihen vala bi peyven di nay r,;argo eye
de dagirin.
dikire I radibe I dixwine I di e I taste I di in
Bahoz hem rojnamevan e ft hem ji Ii zaninge-
he xwendekar e. Ew roja semiye dereng
. Bahoz wp semiye di
t.atjimer deh u nivan de
Ji.xwe. Pasi. ew dive derve u rojnameye
Bahoz heta katjimer
"zdehan roJnatne
. Pl tj
'\"endina rojnameye ew
-eredana hevaICn xwe. Bahoz u hevalen wi
arcaran
sinemaye yan ji
..anoye.
1- Didu bi didu bixebitin u der bare Bahoz
de (SD 6) pirsan bikin u bersivan bidin.
1. Bahoz Ii ku dere xwendekar e?
..............................-
. Ew roja emiye kengi radibe?
3. Ew kengi taste dixwe?
t. Ew pasi vi dike?
5. Bahoz heta katjimer vendan rojnameye
di.xwine?
6. Pisti xwendina rojnameye ew vi dike?
--.......-.........--........-..........................
7- Bi peyven jenn paragrafeke der bare
rojeke xwe ya ji reze de binivisin.
rojname I xwendin/ ev I iv I nivistin I t leviz-l
yon I Ie tema e kirin I taste I heta I katjimer I
pase I serdar I hevall pirtUk I ay I vexwarin I
rabuo I tiravin I nivro I seredan
'VIinak:
Ez Ii Enqereye dijim. Ez beyani di heft u ni-
van da radibim. .............................................---
.......................................................-0
.....................................-...................
..............................-...........-..............
.......................................-........-........
......................................--........-........
.....-...................................................
-...........-...................--.......................
8- Dema niha bi kar binin u lek:eran Ii bin
clnavkan binivisin.
------ - .---:o-l
fin I xwarin I axaftin I bezin I nivistin I xwestinl
fi!iitin Ilistin I xebitin I kirin I genn
----------,
Ez Tu Ew Em/hun/ew
- I
divim div l dive _ _ div in _
---
, J
I
- -
- - -
-
Unite 5 ... Ez ji muzlke u avjeniye hez dikim.
9- Dema niha bi kar binin u hevoken je-
nn bi bejeyen di nay kevane de
biqeclinin.
1.. Ez dinivim. (nivistin)
2. ru rojnameyan naxwini. (na' xwendin)
3. Zare u Peruza xwarine
_(xwarin)
4. Em
(axaftin)
5. Ez niha pirluke
(l1aJxwendin)
6. emam u Siti
zo:mnan. (naJvfm)
7. Em iro
(na/xebitin)
8. HeybLm vim a _
'I (nivistin)
9. Tume
(naiditin)
10. ilan _ _
(beLin)
11. Mamoste her roj zu
(rabLm)
12. Nalin ir _
(vexwarin)
13. Nupelda erebe
(ajotin)
14. Dayika min pezi_
(dotin)
15. Zarok " kuveye
(listin
Bfjeyen girlng ji bo jiberkirine l
.av .rabLm . besteni I
.xebitin .hirml _xwann
.xwendin .jehezlmin .nivistin
'sir .ta te . firavin
.nan .diblStan .gost
.xwendekar 'vay 'v un
.zlvirin .jin .Xox
. gezer . porteqal . gelyaz
. kartol .mas! . iv
.Iistin .dotin .ajotin
162 UnITe 5 ... Ez ji IDuz"Ike fi avjeniye hez dikim.
Hindari 5
1. Pirsen bersiven jenn binivisin.
1..
'1
Ez Ii Merdine dijim.
2.
?
Ez bi ev piltukan dixwinim u Ii televiz-
yone tema e dikim.
3.
Ez ka imer di heftan de radibim.
4.
?
Bcle. Ez ji muzike hez dikim.
5.
'I
Na, ez ji eixareye hez nakim.
6.
'1
Katjimer var fl niv e.
7.
Ez evare divim mal.
2- Bi bejeyen jenn hevokan !;ebikin.
1.. astiye I em I dikin I ji ! hez
2. radibim / beyani / zt. / ez
3. ipell diji I Dihoke / Ii
4. katjimer I heftan / ez / de / taste I dixwim / di
5. dixwine / bi / sev / rojnameye / Rizgin
3- Bi tipen jerln bejeyan ebikin.
7. Zarok zt. dinivin.
I. icebtsn
8. Em bi ,ev Ii televizyone temase dikin.
2. iirhm
9. Ez sibehe ser u vaven xwe di om.
J. iirt
10. Ew di ka iimer he tan de divin ser kar.
4. sgto
5. ir
5- Cihen vala bi bejeyen di nay argoi}Cye
de dagirin. Ji pewistiya we pirtir beje
hene, dive hCm a rast hilbijerin. Dive hiln
forma bejeyan bikin dema niha.
6. okldee
'linak:
,
Ixwarin-2 I jiyan I vexwarin/ rabun! fi tin I
heL kirin/le temase kirin I he)'in I xcbitin I
nivistin-2 I nivisin I fin I xwcstin / axaftin I
Ibezin I g ihi s tin)(iri l1 ' listin I biri "-
4- Rezik&1 jerln bikin neyinl.
Fzji havine he? di kim.
I. Ez bi ,ev dereng
Ez ji ha\ ine he? n'!kim.
2. Em Ii bajareki bivuk _
l. Ez ji betlane he? dikim.
3. Em bo taste penir fl jaji
4. Zilan bey ani z(,
u
kar.
2. Em Ii Semsure dijin.
5. Bahozi erebeyeke bas
6. Em ji welate xwe
J. Bervem bey ani Zfl radibe.
7. Ez bi ev di katj imer dozdehan de
8. Em sibehe pisti taste vaye
4. Ez sibehan hingivin dixwim.
9. Em asti u wekheviye
10. Gule her roj dll nanan
5. ilan niha kar dike.
II. Bertin her roj nameyeke
12. Lelal her hctic de
sinemaye
6. RiLgin pir dixcbite.
13. ervan u Ajda xwe bi !enise
14. Berlvan Zine
dibistane.
UnITe 5 .. Ez ji ffiuz'ike fi avjeniye hez doom.
63
Mala me
,. 1 . . !-- "'" _ . . . _- "' -.
- J:, . - - - . "'....
f
:11'
.'111
I '
I
I""'C
.Ii
-j'
, t - -.. _ r
J........,.... ---'r-->-' - ...
.............. - r
- .1..__ ::a:: . .
.- .t
;', - t
-:_I!
.J..._
Di 1nin, d1xwin u difm
Em di xaniyeki mezin de dijin. Mala me Ii
:;>epeta ye. Li mala me se odeyen nivistine, yeke
rLmis-tine, odeyeke xwarine, yeke xwarin veki-
rine, ser oyek u destavxaneyek hene.
Ll odeyen nivistine mafftr, berik u nivin hene.
Cilen me ji Ii odeyen nivistine ne. Li ser diwaren
wan qodi n weneyen xwestiVlyen me hene.
Odeya rlmistine geleki mezin e, ji ber ku me
pir mevan hene. Di we odeye de mafftren mezin
hene. Balgi fl minder henc. Li ser diwaren we
odeye weneyen bav u kalen me hene.
Li odeya xwarine mezek, gelek setilk, kevvi u
ttrax hene. Em taste, firavin, siv n pa ive Ii we
odeye dixwin. Ji bo vexwarine sft e n iskan hene.
Li odeya xwarinc;ekirine hinek quSxane,
exlewik, meeime, devlik u vaydan hene. Sarin-
_ UnITe 5 ... Ez ji muzike fi aVJeniye hez doom.
-
PII'
lTll. t
4':"':/
,, ...
,.... .....A
_ 't---
.
.,.,..-
.
"
1".
...
_ . .
..,
.¥ I
III
\ .'
, .
.
..
.
""
*,.
\II!' '"
t.., .
. '.Ii,
.
--"-
111\
:
\
\'1\
,11.
-;r
11 :=. --
--::t..
._
.
.
eeke kevn u tirineke nu ji Ii we odeye hene.
Li ber mala me zeviyeke mezin heye. Em biha-
re baeanen sor, baeanen res, xiyar, zebe,. gindor,
kelem, isot, qundik, gul u hwd. Ii we zeviye
divinin. Em ji gunde xwe, mala xwe ft zeviya xwe
gclek hez dikin.
1- Bersiven pirsen jerin. bidin.
1. Ew Ii ku dere dijin '1
2. Ew Ii ku dere xwarine dixwin '1
3. Ew sewze Ii ko dere divinin '1
4. Di mala wan de vend ode hene '1
,.-
2- Li van odeyan !;i t hene binivisin.
" "
...---
OdelIll\;:"III1
V/V
ISljlJe
.
lit:
Ii I
AI
I
1 . 1'.,
.. .P
I
,
-
..
0rJ 1':
a It-
lJlJj ljlJe
-
- -
-
\ c
<j.-.;;OJ>'
ol\c'jOJ> .
1;0...
f
I
I'
1-
': \1..
'l ., i. .,..'
, ""'. .;
.,.. a h
1\\ I
i
\
. -.., ,
. -'
"" .
' -.,f
___ ___ -41'
"C
-
-
el' i
..
"l"
-. .t,,!
11r
.
.....-:.- ."'" C
w.\,;\1'
- ' lic.
"......OJ>'"' -,
ol\c'jOJ>
.....
3- Di mala we de !;i heye binivisin. Dive nivisa we ne kemi 100 bejeyi be.
4- Bejeyen di nav !;argo eye de Ii gon cureyen wan di cihe rast de binivisin
"i I mamostc I ,.".arin I we I wcsti I hun I biji k I ez I sev I g t I endazyar I xox I ir I jiyan I Dan I av I vexwarin I tiri
tu I niviskar I parezer I telmi I dadger I te I odc)'"a rfini tine I nivistin I nivisin I em I min I besteD! I hirmi I odeya
nhistine I odcya xwarinvekirine I zivirin Ime I beksr I nexwc Iwe I zirek/wan I karkcr I ustin I rabun I dotin I kirin
un I xwendin I gihi tin I ew I wan I ser ok I destavxane I xwendckar I chvsn I bedew I kelem I binsr I ay
gost endazyar
xox
cih ren gder
odeya runi tine ba
li'ker
cinavk
"warin u vexwarin kar
Jlyan
we
l
UnITe 5 + Ez i ffiuzike i'i avjeniye hez dikim.
A
UNITE 6
C Ez tu caran cixareye nak.e im.
tu caran / kern caran / carinan / hinek: caran / gelek: caran / her tim
1- Niha guh bidin diyaloga jenn u dubare bikin.
Zelal
Yezdin
Zela]
Yezdin
Zelal
Yezdin
Zelal
Yezdin
Zelal
Yezdin
Zelal
Yezdin
Zelal
Yezdin
Zelal
Yezdin
Zelal
Yezdin
Zelal
Yezdin
Beyanibas, mamosle.
Beyaniba , Zelal.
Matlloste ez dikarim hinek pirsan ji we boom?
Der bare vi de?
Der bare jiyana we de.
Bele, kerem bikin. Bipirsin.
Hfm beyani vi deme radibin?
Ez her tim di katjimer se n nivan de radibim.
Hun divin sinemaye yan ji anoye?
Bele gelek earan ez divim sinema ft sanoye.
Hun cixareye dikesin?
Na, ez m earatl eixareye nake im.
IWn di dawiya heftiye de divin gere?
Bele, ez earinan di dawiya heftiye de divim
bal hevalen xwe.
,
..
.
'I
I
--
.
A
I ,
-
'-
Hfm di betlaneye de di-vin ciheki yan na?
Betlane? Ez kem earan divim betlaneye ji
ber ku ez hav'ine ji dixebitim. Kare min pir e.
Hun divin ku dere ji bo betlaneye?
Ez divim eihen diroki?
Zor spas mamoste ji ho ve hevditine.
Spasxwe .
....
-....
2- Hevoken jerln hinek rast in u hinek: ji xelet in. Hevoken xelet sererast bikin.
.
,.......
.
4
Minak:
Mamost" Ye/din "arinan eixar"ye dike e.
Nil. m31110ste YeJdin tu caran cixareye nakc c.
4. Ew her tim dive sinelT)a u sanoye.
3. Ew tu earan nave sinemaye yan ji sanoye.
4. Ew earinan di dawiya heftiye de dive nik
1. Mamoste Yezdin gelek ear.an dive betlaneye.
hevalen xwe.
2. Ew her tim dereng radibe.
5. Mamoste Yezdln ji eihen diroki hez nake.
Unite 6 .. Ez tu caran cixareye nake im.
Hevok&l lijer bi bejeyen di nay !;ar-
de dagirin.
her tim /
kern caran
--
gclck caran I carinan
I tu ca ra" I hinck can m
I. Ez
eixareye dikesim/ nakesim.
=. Ez
zfi radibim/ ranabim.
.Ez
dawiya heftiye divim / na-
_1"T1 anoye.
-t.Ez
divim / navim seredana he-
\ ah n xwe.
S. Ez
kisike dilizim /nalizim.
6.Ez
eve dereng dinivim / na-
m"I1TI.
-. Ez
sibehe qehweye vedixwiml
\ naxWlm.
8.Ez
rojnameye dixwinim / na-
\.wlnim.
9.Ez
bi sev divim / navim gere.
4- Bi peyven jerln hevokan !;ebikin.
'Iinak: cixf.lrcvc lu C3mll nakc C' 'Cw
L:w tu canm ci).arcye IMhc ('.
I. dic;in / em / earinan / sanoye
2. her tim / ta te 1 ez / dixwim
3. ez / zozanan / gelek earan tbo /diviml bet-
laneye j i
4. Dil ad / vL-dixwe / ir / beyanl/ her tim
5. ilan I Dilan / tcma e / tclevizyone Ii /
dikin ! ft / earinan
6. tu /werzi e! tu earan /naki
7. ez / bi tenise / earinan / dilizim
8. hun I dinivin / zfll gelek earan
9. em / dibezin ! beyani ! her tim
to. irvan / derewan/ tu earan / nake
5- Kirpandin: Di zimane kurdl de bi kir-
pandine reziken pirsyari ten !;ekirin.
Minak:
(Md) 1 u dixcbiti')
Pirs e.
fu di'(chili.
l'\c pirs e.
,
I. T u karkcr i? (Pirs e.)
2. Tu karker I. (Ne pirs e.)
3. Ew pirtftke dixwine . (Ne pirs e.)
. 'L
4. Ew pit1uke dixwine? (Pirs e.)
P= Pirs, NP= Ne pirs
Unite 6 .. Ez tu caran cixarey€ nake im.
6- Niha guh bidin hevoken jerin. u birya-
re bidin ka kljan pirs e, kljan ne pirs e.
:;>ilan doxtor c
P NP
I'
Robar mamoste ye
r 1
Tu nexwe i
Ew nexwe e
[lJ
Ye7dan ji xwendekaran hez dike :r::::
Tn ji fekiyan hC7 diki
CT
Oilvan zarok e
LJ
Te sar e
Hfm rast dibejm
CI
Rl1ndar xwarine dixwe
LI
7- GotCIbejeke Ii gel mamosteye/a xwe bikin.
Hinek pirsan der bare jiyana wi de bikin.
I. Tu bey ani vi deme radibi?
2. Tn di katjimer vendan de ta te dixwi?
3. Tu ji xwendine hez diki?
4. Tn vi dixwini?
5. Tu vi deme dest bi kar diki?
6. Tu kengi firavine dixwi'!
7. Tu kengi kare xwc diqedini"
9.. Tu kengi diziviri mala xwe'!
10. Tu bi sev vi diki?
II. Tu dawiya hefteye vi diki?
12. Tuji muzike hez diki'!
13. Tu bi vend zimanan di/ani'!
14. Tu dema betlaneye vi diki?
15. Tu werzi e diki?
'68
+ _ Unite 6 ... Ez tu caran cixareye nake!lim.
16. Tu kijan eureye wcr;risc diki?
17. ('end xwisk u birayen tc hene?
19. Tu ji sinemaye yan ji ji anoye hez diki?
8- GotCIbejeke Iigel hevale/a Ii rex xwe
bikin. Bersiven wile binlvisin.
I. A: ......__..
B: ....
2. A: .......
B: ........
... ........'1
...................................'1
3. A: ...................................................'1
B: ..................................................
4. A: ...........................___.....................'1
B: ...................................................
5. A: ...................................................'1
B: ....................................__..........__...
9- Niha paragrafeke der bare hevale/a ku
we pe re gotCIbq kir de biniv1'sin.
Minak:
(iule Beyani .lU radibc. ta te dixwc u
di katjimer hcstan de dive dibistane.
Kare Rizgin giran e.
T eksta jerin. bixwinin u bersiva pirsan bidin.
Rizgin roje dozdeh katjimeran kar dike. Kare Rizgin
_.ran e. low her tun beyani di katjimer pCnean de radibe U
ive kar. Ew di katjimer sesan de dest bi kar dike. Rizgin
:ta katjimer dozdehan dixebite fl pasi firavine dixwe. Di
..ltjimer yeke de disa dest bi xebata xwe dike u heta
'ltjimer heftan dixebite. Pisti ku wi kare xwe xelas kil ew
.;e mal fl di katji11ler he tan de sive dixwe. Rizgin, bi sev
_'jnameye dixwine. Ii televizyone tema e dike u di
'ltjimer dozdehan de dinive.
1- Bersiven pirsen jerin. bidin.
I. <;:ima kare Rizgin giran e?
1. Rizgin katjimer di vendan de radibe'!
3. Ew ji beyani heta katjimer vendan dixebite?
4. Ew kengi firavine dixwe'!
S. E w kengi disa dest bi kar dike?
6. Ew evare heta katji11ler vendan dixebite?
. Pisti ku kare wi xclas dibe, ew vi dike?
8. Ew kengi dinive?
2- Hevoken xelet rast bikin.
\Iinak:
Rizgin rojc e katji11lcran kar dike.
Na, Ri/gin rojc es katjimeran kar nake.
Rizgin rojc don/deh katjnncran kai. dike.
. '\\
\
'..
.
.-
1. Kare Rizgin ge1cki Ilesan e
2. Ew beyani di katjimer hestan de radibe.
3. Rizgin dive dibistane
4. Rizgin di katjimer dehan de dest bi kar dike.
5. Ew pisti ka jimer varan dive male.
6. Rizgin bi sev pirtflkat1 dixwine.
7. Ew bi sev Ii telcvizyonc temase dike.
8. Ew beta ka jimer nehan dixebite.
3- Hevditineke digel RizgW bikin. Ji bo
1m hUn bikaribin hevdltine bikin teksta
der bare RizgW de eareke din bixwinin u
pene pirsan ji Rizginl bikin. Bejeyen pir-
siyarki weki "c;;ima", "kengi", "c;;i", "c;;end"
bi kar blnin.
Minak:
A Tu rojc "end katjimcran kar diki'!
B F/ n ie do/deh katji11lenm k",. dikim
Un'ite 6 .... Ez tu caran cixareye nake im. 9-t-
m Hun wan dinasin?
I-Beriya xwendine bersiven pirsenjerin bidin.
,',
",.'
.
.-
1. Ew ki ne?
2. Ew ji kll dere ne?
3. Ew vend sali ne?
4. Ew jin u mer in, an ji na?
5. Wan vi heye vi nin e?
6. Hun der heqe wan de vi dizanin?
:!'/
.<
', ,
II
1\
Ii
1:1.
-;:;. 't_ 1
..)
...
.....
1..-<:
, ....
, ,
I,
\ ,..
Rojbas naven me Gule u Naman in. Her weki hfm dizanin em ji :;>emzinane ne. Em jin ft mer in. Em
Ii gundeki bivuk dijin. Nave gundC me Sererft ye.
Em renvber in. Em kare giran nakin, ji ber kll edi em kal u pir in. Le bele em disa alikariya zaroken
xwe dikin. Em kare sivik dikin. Em bostan av didin. titiinc av didin u fekiyan berhev dikin. Em earinan
digerin u divin seredana mirov fl hevalen xwe. Me gelek xizm u hevalli gunden c1rane gunde me hene
Em divin mevandariya wan. Rojen me wisa derbas dibin.
2- Bersiva pirsan bidin.
3-Cmavken teksta xwendine biguherin U
ji nu ve binivlSin.
1. Ew Ii kll dere dijin?
Wiha dcst pc bikin:
2. Ew ft zaroken wan vi kari dikin?
Naven wan Gole ft Naman in. Her weki em
3. Ew ji bo vi karcn giran nakin?
dizanin cw ji :;>em7inane ne. ..........................
4. Ew vawa alikariya zaroken xwe dikin?
5. Ew earinan vi dikin?
6. Xizmen wan Ii ku dere hene?
7. Ew divin mevandariya ke?
Nivlsa xwe ji he vale xwe re bixwlnin.
Unite 6 ." Ez tu caran cixareye nake im.
+- Du kes bi hev re Ii tabloye binerin u der bare kesen di tabloye de pirsan bikin u bibersivinin.
bun una kar
dibistan
, a firavine kar I dibistan ev
. edandin
pirtuk xwendin, TV tema ekirin
-
f derSkirino rojname-p il1uk xwendin
zarok nivandin, TV tema ekirin
I
:00 6:30 di kargehc de 7:00
:00 7:30 di dibistane de 5:30
:00 8:30 I di mal de 4:00
:00 I di mal de
Leyla U 5
linn
Robar 7
Bahoz 8
Belqis
7
'Iinak:
I. Lcyla u Lalixan kengi radibin?
2. BahoL kengi dinive?
3. Bahoz Ii ku dere firavine dixwe?
4. Belqis bi ev vi dike?
5. Robar bi sev vi dike?
5- Paragrafeke der bare Leyla u Lallxane,
Robar, Bahoz an j1 Belq'ise de binivisin.
Minak:
L eyla u L.llixan di katjimer penean de
radibin. [" di katjimer 6:30"an de di"in dibi,-
lane. ..................................__............__.......
6- Du kes bi hey re bixebitin u paragrafa
xwe ji hey re bixwinin.
rojnatne xwendin. TV tema ekirin
nivistin
11:00
12:00
12:00
12:00
8- Hevoken jerln bikin neylni.
Minak:
rz pirtlikc dixwJnim.
Ez pil1uke naxwinim.
I. Tu beyani dibezi.
2. Ew bersiven pirsan didin.
3. Em dixwazin Ii tclevizyonc temase bikin.
4. Hun geleki dereng dinivin.
5. Ew bi dengeki nizim diaxivin.
6. Ew bi dengeki bilind diaxive.
7. Ez te dibinil11.
8. Ew astiye dixwazin.
9. Hun parezer 111.
Un'ite 6" Ez tu caran cixareye nake im. _
aD Ez dixwazim te bikim mevan.
1- Li diyaloga jerin guhdarl bikin, Ie veger1nin u bixwlnin:
Oildar
ermin
Oildar
ermin
Oildar
ermin
Dildar
ermin
Oildar
crmin
Dildar
ermin
Oildar
ermin
Oildar
ermin
Oildar
ermin
Dildar
ermin
Dildar
ermin
Elo, sevba . cnnin tu yi?
evbas. Bele ez im, tu ki yi?
Ez Oildar im.
I-Ja, Oi]dar. Tu vawan i?
Ez bas im. Zor spas. Tu vawan i?
Ez ji bas im. Zor spas. Kerem bike.
Ez dixwazim roja yckseme te bikim mevan.
Roja yek eme nabe. Ez divim sinemaye
Roja du eme?
Nabe. Ez divim konsere.
Roja seseme?
Sesem ji nabe.
('ar eIn?
Roja vaP.;oeme C7 dixebitim.
PenCSem?
Penesem ji nabe. Ez divim mevandariye.
Roja ine?
Roja ine min mevan hene.
emi?
Semiye, ka ez Ii bemameya xwe binerim. :;>emi ji
nabe. Oiya min de were mala min.
Oe ba e :;>ennin. Bi xatire te.
Zor spas. Li ser vavan.
I
1.1.
I I
II' /'11
, I '
,J
,
"JV"o
"
..
r
- \
j.
.
....
'
t
I
'\
j
,
2- Biryare bide ka ev hevoken jerin rast in (R) an ji: xelet in: (X)
l. :;>ermin dixwaze Oildari bike mevan.
2. :;>eva yekseme Oildar dive sinemaye.
3. eva du eme :;>ermin dive konsere.
4. ennin naxwaze eva seseme bive
mala Oildar.
5. :;>ennin fL Oildar seva varseme dixebitin. =.J
6. Dildar, seva peneseme de ermine bibine.
7. :;>eva ine :;>ermin mevane Oildari ye.
8. emline biryar da ku seva semiye ew
bibe mevane Oildari.
9. eva semiye xwiska :;>ermine dc were
,eredana we.
10. ermin naxwaze bibe mevane Oildari. L
1 Unite 6 ... Ez tu caran cixareye nake im.
3- Niha hevoken jOrln en xelet rast bikin.
9) __............................__. ______........
10) ........................................................
'Iinak:
I) Na. elll1in naxwazc Dildari bike mcvan.
4- Rojen hefteye ill nav tekste de peyda
bikin 0. binivl'sin:
2) ...____m............. ........... .....__........ __......
]) Yck,Cl11
3) ....................................__...................
4) .............. ..........................................
2) ..........................................
3) __.m__.................................................
4) ...............................................__........
5) .........................................................
6) ......__..__.____...__....__.............................
7) ........
3) ..............................................__
6) .................................................
7) ....................
8) ..........__.__
5- HUn ve hefteye c;i dikin? Bemameya xwe binivl'sin:
.!-.l
f'
--,
f'
..-,
f'
-,
f'
-...,
f'
-,
f'
--...,
,!
-
f'
-,
f'
-,
f'
-
r
Beyani
Sev
';\'ar
6- Du kes bi hey re bixebitin 0. der bare bernameya hevale/a xwe de pirsan bikin.
\Iinak:
Tu roja se el11e. c,are vi diki?
lu mia cmivl' beyani <;i diki"
1:"7 di<;il11 dibi,tanc.
I L "i<;1111 lj"rsa 7il11ane kurdi.
Unite 6 ... Ez tu caran cixareye 11akqim.
73
-----.
7- Diyaloga jerin bixwlnin u bersiva pirsan bidin.
Jindar
Delat
Jindar
Delat
Jindar
Detal
Jindar
Niha dibistan qediyaye. Tu dixwa-
zi vi biki Oelal?
Ez pir kCfxwe im. Ez dixwazim
bchna xwe vedim. Ez dixwazim
bivim gere, bivim sano fL sinemaye.
Gcleki ba e. Tu dixwazi bivi bet-
laneye?
Bele, e7 dixwazim mclevaniye bi-
klm U bivim seredana hevalen xwe
ycn Ii bajaren din. Iu dixwazi vi
biki?
Ez dixwazim tenise bilizim, ki i-
ke bilizim ft bivim serc viyayan
bigerim.
Sere viyayan?
BelC, sere viyayan! Ez pir ji sere
viyayan he7 dikim.
L <;:ima Oelal kefxwes e?
2. Oelal dixwaze vi bike?
3. Ki dixwaze melevaniye bike?
4. Ki dixwaze tenisc bilize?
5. Ki dixwaze bive sere viyayan? <,:ima' i
1 7 4 Unite 6 .. Ez tu caran cixareye nake im.
.
'I
\ .!
..
\
.
1
.,
,.
Reziman ---i
,,\\ cstin (el' ni)
Ez dixwazim binivim
Tu dixwazi binivi
Ew dixwaze binive
Em dixwazin binivin
Hun dixwazin binivin
Ew dixwazin binivin
,,\\ estin (nc ini)
Ez naxwazim binivim
Tu nax""3zi binivi
Ew naxwaze binive
Em naxwazin binivin
l-lt1n nax",'azin bimvin
Ew naxwazin binivin
8-Niha hevokenjerin bi bejeyen di nav
kevanan de bi dema niha bibin serio
1. Hun dixwazin .................. sanoye.lvlm)
2. Em dixwazin bi zimane xwe ..
(axaftin)
3. Eznaxwazim ........... __............ (nivistin)
-t. low naxwazin rojname ..........----.--..........
(xwendin)
5. Tu dixwazi kar .......
__..__.......... (kirin)
6. Ew dixwaze ............
............ (bezin)
9- Peyva "ma" bi kar blnin u hevoken
jerin bikin pirsyari.
'\iIinak:
ru n""\\e i
\1a ht nexw 1'-'
1. Ew dive dibistane.
....................-..........--...................--.........
2. lro varsem e.
..............................----............................'1
3. Hun din in.
..............................................................'1
4. Sorglll jina Renasi ye.
..............--..................-...........................?
5. ilat1 xwendekar e.
..............................................................'1
6. Tl1 dixebiti
..............................................................'1
Hindari 6
1- Pirsen bersivenjerin binivl'sin:
1. __.................. ............. .............. ........ ...'1
Min dl1 zarok hene.
2. ...................__............__.....__...__.......__...'1
Ez bey ani di katjimer se at1 de radibim.
3. ............................................................'1
Ez di katjimer hestan de dest bi kar dikim.
4. ...................................__...................__'1
Min hest xwisk hene.
5. ..........................................................'1
Mala minli B6mbo ye.
6. ....................__............__..................____'1
Nave bave min Mehmnd e u nave dayika min
Armi e.
7. ..........................................................'1
Bele, ez ge1ckl ji mllzike hez dikil11.
8. ...........................................................'1
Ez ji pirtftken diroki u polltik hez dikim.
9. .......................................................__.'1
Ez katjimer di dozdehan de dinivim.
10. __..............................................__ .--...'1
Ez dereng dinivim, ji ber ku derscn min pir in.
11. ..........................__.............................'1
Ez bist II var sali me.
12. ......................___..........__..................__'1
Em endazyar in.
13. __................................--..........--.........?
Ew roja yekseme naxebite.
Unite 6 .... Ez tu caran cixareye nake im.
2- Bersiven pirsan Ii hemberi wan bibinin. Ya yekemin weld minak hatiye ekirin.
A
1. Tu kengi divi ser kar
2. Tu vima zii radibi?
3. Egid ki ye?
4. Armi ji ku dere ye?
5. lro vi roj e?
6. Nave biraye te vi ye?
L 7. Tu m a d ivl nex we xancye?
3- Bi tipen jerin bejeyan ebikin.
Minak:
euhm:
llemu
1. ecmnpcs
2. sekemy
3. me es
4. ienl
5. emslld
6. ni
7. vemsar
4- Bi bejeyen jerin hevokan ebikin:
1. sanoye / bivim / dixwazim / ez
..................................-.......
2. dawiya / em / bivin f heftcye I dixwazin / gere
.-...----.. .............-..-...................
3. beyani / zu / ez / naxwazim / rabim
..............................- ----...........
4. we / ez / mevan / bikim / dixwazim
................-............................
5. bo / dixwazim, te / e7 / tisteki / bibejim
........................................
E Unite 6 ... Ez tu caran cixareye nake im.
B
a. Ji Urmiye ye.
b. Lezgin e.
e. Oi katjimer hestan de.
f;. Ji ber ku dibislana min dftr c.
d. Hevale min e.
e. Sesem e.
e. Ji ber ku ez nexwcs im.
6. roja / naxwazim / yekseme / bixebitim I ez
..............................................................
7. gelek / te / Ii ve dere / earan / em / dibinin
....................._____........ .....n....................
5- Hevokenjerin bikin hevoken daxwazl.
Minak:
Ez dif;im dibistane.
F:z dixwaLim bif;im dibistane.
1. Ez rojnameyen iro dixwinim.
.............. ...-...............-...........................
2. Ez di katjimer d07dehan de dinivim.
........---.......................--...........
3. Ez ji te re tisteki dibejim.
.-........-.....................-......................
4. Em dixebitin.
.--.............-... .........---.......................-----
5. Ew xaniyeki mezin dikire.
...........................................--........---
6. Ez aveke sar vedixwlm
....................-................-......-......-....-..-...
Renas
Renas terzi ye. Ew Ii gundeki bivuk diji. Nave
gunde wi Rasida ye. Renasi jin heye. Nave jina wi
Zubeyda ye. Wan se zarok hene.
Ew her tim beyani zft radibe, ser ft vaven xwe
di o u ta te dixwe. Renas di mal de dixebite. Wi
mak'ineyeke dirune heye. Her kes ji wi hez dike ji
ber kll ew terziycki pir bas e. Ew ne tene terzi ye Ie
bele ew lawjebej e jl. ('aven Rcnasi gelcki ne Ii
maldariye ne. Ew miroveki pir bi kef e. Ew gelek
earan dive dawetan ft lawjan dibeje. Renas hel-
bestan dinivise ft wan dike lawje. Renas gelek ji
gere hez dike. Ew pir earan dive seredana heval fL
hogiren xwe.
Renas niha ne Ii gunde xwe ye. GlIndi gelek
beriya Renasi dikin, ji ber ku dawet u ahiyen gund
beyi Renasi ne xwes in.
6- Bersiva pirsen Ii jer bidin
1. Renas vi kari dike?
2. Ew Ii gundeki vawa dijl!
3. Nave jina Renasi vi ye?
...h n ............................................................
4. Wan vend zarok hene?
5. Ew her tim beyani vi dike?
..........................................................
6. Renas Ii ku dere dixebite?
..........................---.........-----......... -.............
7. Renasi i heye?
....................................-.....................-..---...
'-
.' .
f
t
.
.
..... f
.4
',' ....
,
-'\
.-..
I
-'"
:
....;
,
..
-
I
1'1.
" I
· 1\ f. ;l; ",'-
.' :' ,: ; I .1
. , \ . j\ ,. '.. I
':tt" .."
ll"\ ;
jl
". -'
t i .'-:'
..
.
...
8. Renas terzlyeki vawan e?
9. Ki lawjebej e?
10. Renas dive ku dere u vi dibeje?
11. Ki helbestan dinivise?
12. Renas dive seredana ke?
13. ('ima gundi beriya Renas dikin?
..............................................
14. Ki hezji gere dike?
15. Renas niha Ii gunde xwe ye
......................-............---........ .-..................
UnIte 6 ... Ez tu caran cixareye nake im.
77
-----,-
A
UNITE 7
[]I Ew hi endan e?
1- Guhdariya diyaloga jerin bikin, Ie vegerlnin 0. bi hev re Ii ser bixebitin.
-
Bikir
Dikandar
Bikir
Dikandar
"
\
\
-
.
-
J.--
-
'1
j
.
'--
--=-
--
- ..::. ---
.::::--
...
.,
-
,.
""-
...
:;;;;.--
.
E varbas.
Evarbas.
Ew penfIs bi vendan e?
Ew bi pazdeh qirllsi ye?
Bikir
Dikandar
Bikir
Dikandar
Ew pirtiik bi vendall e?
Ew bi du lirayi ne
Gcleki giran e.
Na, ne giran e. Gcleki erzan e.
2- Guhdari bikin u cihe vala tiji: bikin.
Bikir
Mewcfiro
Bikir
Me\Vetiro
Bikir
Mewefiro
qiru dike.
Bikir
Kiloya sevan
Hefte u pene qirlt i ye.
OLL kilo hirmi bi
vendan e?
e?
Bi sc lirayi e.
Kaji bo min kiloyek sev ft dLL kilo hirmiji kerema xwe re bipivin.
Gelek bas e. Kiloyek sev u dLL kilo hirm1. Kerem bikin, se lira ft hefte u pene
Zor spas. Kerem bikin, se lira II heft" penc qiru i.
('18 _ Unite 7 ... Ew hi endan e?
3- Ev ten jenn bi !;endan in? Ji xwendekare Ii rex xwe bipirsin 0. bersiva pirsan bidin.
'\IInak:
r" hi deh liray,
I w bi hcli luayi yc.
...-
.:--
:
\ <;:ente
- \. t 60 YTL
"'-«-u .........,......
.. Jbi ..
-4.::'
'-- f
Kompfiter
1000 YTL
1
,
" .........., -
....
Foter Mfiz
10 YTL 2YTL
.....
'-
"
.....
Parffim
9YTL
III
Ferheng
30 YTL
,
,
..
-
-' '
"
,
ill - Teyb
I 30 YTL
--
Hamburger
3YTL
UnIte 7 ... Ew bi !5endan e?
791
----.
E:I Ez dikarim hi kurdi hiaxivim fi hinivisim.
1- Guhdariya diyaloga jenn bikin
Ie vegerinin u praUke bikin.
Zine Bervem, tu dikari bi kurdi
bixwini fI binivisi?
Ber em
Zine
Ber em
Zine
Ber cm
Bele, ez dikarim bi kurdi
bixwinim u binivisim. He-
mu xwendekaren di pol a
l11in de ji dikarin.
,
..---.
-I
Gcleki bas e. Tu dikari vi
tisten din biki?
-
Ez dikarim kompiture bi
kar binim, ez dikarim we-
neyan vebikim. ez dika-
rim xwes bibezim u ez di-
karim avjeniye ji bikim.
"
,\.=--
r . .
, \
. ,
'... - ,
Tu dikari bi hin zimanen
biyani ji biaxivi?
Bcle. ez dikarim bi ingi-
lizi u frensi biaxivim. Ie
bele ez nikarim bi tu zi-
manen din en biyani
biaxivim.
Reziman
.
110".
---
..
L
\
\
I
i6-
;\
J' ..
.
//..?- -
..
- ...
\
-
\
- ,..
Karin (ercni)
Karin (neyini)
Ez nikarim bi frensi biaxivim.
Ez dikarim bi ti-ensi biaxivim.
Tu nikari bi frensi biaxivi.
Tu dikari bi frensi biaxivi.
Ew dikare bi frensi biaxive.
Ew nikare bi frensi biaxive.
Em dikarin bi frensi biaxivin.
Em nikarin bi frensi biaxivin.
Hftn dikarin bi frensi biaxivin.
Hftn nikarin bi frensi biaxivin.
Ew dikarin bi ti-ensi biaxivin.
Ew nikarin bi Ii-ensi blaxivin.
180
,
Unite 7 ... Ew bi !5endan e?
2- Guh bidin mamoste u cihen vaIa dagirin.
'.
I
'1erwan Helin tu
.
Helin
avjeniye biki '1
Na, ez
avjeniye bikim.
'Ierwan TlI dixwazi fer bibi '1
..
_1
.
.
.....i ..
" ...
.
.
l ; ,
,
.,
t .....
,, o
""-
..
HHin Bel6, ez gcleki
fer bibim.
'Ierwan ILL dikari bi zimaneki biyani
.or
,
biaxivl ?
.
HHin
Bele, <"z
..
bi ingilizi biaxivim, Ie be Ie ez
nikarim bas binivisim.
- '
'lerwan Tu
fer bi bi?
---..
#
Helill
Bele, ez gcleki dixwazim fer
,
'.
Jj ,
bibim.
3- Guh bidin Xunave u ti ten ku ew dikare bike, diyar bikin. Pi tre wan pirsan ji xwen-
dekare/a Ii rex xwe bikin.
Tu dikari ...mm..m..?
Xunav
Hun
Xwendekare Ii rex we
k ompu tere bi kar bini
a ie.!liye biki _
erebeye bajoyi
hespi bajoyi _
bi ingilizi biaxivi
bilfLre Ie bidi
gitare Ie bidi
bi itali biaxivi
\\ eneyan vcbiki
xwarine vebiki
renise bilizi
x\Vej bibezi
intemete bi kar bini
Unite 7 .. Ew bi endan e? 81
4- Hevokken Ii jer bixwinin u bine
bejeya rast a "karin"e xez bikin.
3. ji kerema xwe re I werin I hftn I dikarin ?
4. tu / bidi I we I min I dikari I iskanc '1
1. Ew nikarin/nikarim bi japoni biaxivin.
2. Ez dikarim/dikari stranan bibcjim.
5. tu I dikari I ji kerema xwe re I weri I vir?
3. Em dikarim/dikarin govende bigirin.
4. HLm nikarin/nikari kompitiire bi kar billin.
6. dikarin I hun/ paeeye I bigri '1
5. Tu dikareldikari hin diravan bi deyn bidi min'!
..........................-....................................
6. Ew nikarinfnikare bi ingilizi biaxive.
7. bivini I glllan / tu I dikari '1
7. Ew nikarinlnikare bi ingilizi biaxivin.
8. Ew dikare/dikarin xwarine vebikin.
8. dikari I bidi I mill I vaye I tu I iskaneke
9. Ew dikare/dikarin xwarine vebike.
............................................................".
]0. Ez dikari/dikarim tenise bilizim.
9. tu I ji / min I bixwini / dlkari I re I helbesteke
ll. Hftn dikarin/dikari interneta me bi kar binin.
12. Tu dikarildikarin interneta me bi kar bini.
9. bivi I tu I dikari I ji kerema xwe re
13. Em dikarim/dikarin hirmiyan bifitosin.
. .n.....................n................ ._. ........ ........
Pirsyaren Xwesteki
Reziman
Hiin dikarin ji kerema xwe re ben civine? (term!)
5- Bi bejeyen Ii jer pirsen xwesteki
r;ebikin.
,
, Karin- desturdan
Hun dikatin kompitura min bi kar binin. (fe11m)
'Tu dikari kompimra min bi kar bini (nefermi)
I
Karill- desturncdan
Hun nikarin Ii vir cixareye bikesin. (fermi)
Tu nikari Ii vir cixareye bike l. (nefermi)
Hun dikarin alikariya me hikin (fermi)
Tu dikari beyi civinC'1 (netermi)
Tu dikari alikariya me biki? (nefermi)
Minak:
hun xwe dikarin gllnd herin"
Hun dikarin herin gund?
1. dikarin I vir I em I rUnin / Ii
2. dikari / tu I isev I mini biki I telefoni '1
Urn,e 7 .,. Ew bi endan e?
- Du kes bi hey re bixebitin u ji xwendekare/a Ii rex xwe bipirsin u bersiva pirsan bidin.
Hiin dikarin bejeyen di nay !Sargo eye de bi kar binin.
\finak:
A Tu dikari hi ingilizi bim,ivi?
B Bcle. ez dikarim hi ingiliLi biaxi\ im
'(,varin <;ekirin / hesp ajotin I bi ingilizi axaftin I gitar ledan / avjcni kirin masi girtin / pezdotin
\\'ene <;ekirin / govend girtin I kompitur xebitandin I piyano leUan / bilUr ledan I cil dirlltin / rcqisin
\
." ...
,,'
/
"11 -
...
/
.. '
.
\
,
\
.
.
./
,.-
-
..-.
..:........
\
\\ \ t
.
,
': N; :W:
";#'," - ." ;: : ; " . : "
I " .\ 'i
.' .
" ....
'4
, L -
.
._O"!. _
-
....
!I' ..
.. 'if'...,.
-. .. .
. .. ...
,
r_
.. I
!
' . ,ti
1
,
" .
"
.)
.
:,
- ,..
Unite 7 .. Ew bi endan e?
83
- --,
a Zelal u Dil ad
1- Tekstaj€rin bixwinin il bersiven pir.;an bidin.
. .,. .-
,
,.... - - .
..-9 ---
\
....
.-
Zelal (j Oil ad her du Ii f.nqereye xwelldekar ill. Zclal, ev var sal ill ku Ii Enqereye diji u ew dive pey-
mangeha amojgeriye. Ew dikare kompiture bi kar bine u bi ingilizi biaxive_ Ew dixwaze dibistana xwe Zl'
biqedine l' bibe mamosteya matcmatike. We geleki b6riya welate xwe kiriye. Ew dixwaLe derse bide zaroken
gele xwe.
Dilsad ji ev ar sal in ku Ii Enqercye diji L1 cw dive peymangeha bijiskiye. Ew ji dikare kompiturc bi kar
bine ubi ingilizi biaxive. Ew dixwazc bibe biji k. Ew dizallc ku gclck nexwe i, nesaxi, dcrd u xem (j kul di
nav gele WI de bcne. Ji ber ve hinde, Dil ad ji dixwazc zll zaningeha xwe biqcdlne u bic;e nav gcle xwe.
Zclal u Dil ad xwendekaren gelek zirek u seriiraz in.
2- Bersiva pir.;€n j€rin bidin.
1. Zclal (j Oilsad vi kari dikin?
7. ('ima Dilsad dixwaze dibistana xwe zu bi-
.........................................................n.
qedinc?
2. Zc1al dixwaze bive ku dere?
.......................................................-....
............................................------
.........--.---.......-.......... ..........................
3. Ew Ii ku dere dijin?
8. We bcriya Iii kiriye?
..............-..........................................-..
............................................................
4. Zclal dive kijan peymangehe?
9. Ew dixwaze derse bide ke?
............................................................
.................................................---
5. Dilsad dixwaze bibe vi
to. Zelal ft Dil ad dikat-in vi bikin.
.................................-..........................
...--.......................................................
6. Zelal dixwaze bibe vi?
11. Zelal u Dil ad xwendekarcn vawan in?
.......................-..-........-........................
.........................-...................-.........-....
j 84 Urn,e 7 .. Ew bi endan e1
rlengder
J- Bejeyen jerin Ii rex weneyen wan binivlSin.
gIran
mezin
/
/
pir /
kevn
D
r-
II
D
lezgin /
/ tiji /
sivik
bi uk
.
T .
. - 4
-
"
. - )
"--
.
I"
.'
.:' Y'J \
D
w
i,
1
+- Dijwateyen rengderan Ii rex wan binivlSin.
rengder - erzan
dij\\at" '
stur
, paqij
r-- -
/
/
I
kefXwe l
/ vala
nu /
qelew
hedi / Clwan /
/ jar / xemgin
II
-<
1f
II
(.J
. "
.
z..
"
1m
L
.
, -
_ r
'-=
.
'fa
rr' I
.
A
<
m
f a
dur
-: direj J
I
Unite 7 .. Ew bi endan e?
C Kartpostala betlaneye
1- Karta jerin bixwinin u bersiva pirsan bidin.
. Serdar Balan
.. Urmiye
_l
. allll (1,41tl .
c- , - 'c- , . ' k " . / ,. ] I . - ,. I " .
.It f,7ltl171l l! .II fl {I I ! L!: III Itl Ifl Unru/4?ljl? me. L= I'l VI.! l!a/lf.tl/#!
flU!. ]lftmi,/Il haja;:eld pit :Ul'i!f e. .-f.!i llrn,itft!lfe !l11Deke pit. ''Ul'l!fik I,el/e,
Ai hefe l7lr17 wi.! pa fl"lt e. ;1; bet /lie him)/i {Ii gaDJ Je ill maId Ilill ill.
e1:.J..,m !l"O" dIu? selft.lW!1a1tJ Ife. D ,1ik.ltt!. lIi !loDe lie aV;enifjii bike.
Baja;:'; Jlltmillet/,z Ill.! !le (d.:i l'i.;t;!.: e it I1fl if !lIlDet...t me,:i'l e. .£:
Jik/uim ['iLJJjilll kit llJ.1:lIlu/e 1lA.70enJa ba,:i 11l11i'le 1ft!. deet t4 t Oi
llm,u/el,ti et':llfl t!. 1U1 billil 'Ie. Ch, Jika;:i l,e:: ii,,,!i bi et,:.mi hik;::i: bi tmr
betl ii kinc I; tifle" JL1atiJUj_ deeWllljl7 llit ji pit :t:'ll'l!f I!. _ II'e sirt e nl!
it !7eOek !Wtm e. De llftl1liljt.'l/e ji pit Jill!7etm I!.
Bimini! (1; .'t:ll1l!fufe lie.
Sen 1 a:-
-..
1-"" "1'
, . .,"
:a...-A.!
man reknar
KUfeya Huner; No: 399
Olis lAmed
1. Kartji bo kc ye?
6. ('lma di gole da tu masi nin in?
2. Kart ji ke ye ?
7. Gel dikare di gole de vi bike?
3. Serdar Ii ku dere ye '1
8. Unniye bajareki mezin e yan ji bivllk e '1
4. Ew ,ima Ii we dere ye i
I). Li U:miyp 'e I-,i tRybeti vi erzan e '1
5. Urmiye navenda vi ye ?
to. Derdora gole eihc vi ye '1
Urn,e 7 .. Ew bi endan e?
2- Hevoken Ii jer bi bejeyen di nay kevane de biqedinin.
(xwarin)
. (xebitin)
. (vexwarin)
. (ki andin)
. (rabun)
. (nivistin)
(vun) bo welat.
(karin) bi frensi . (axivtin)
l. Sorgul n Zine niha xoxan
2. :;>irvan heta katjimCr yeke eve
3. Ez her roj beyani sir
4. Roza tu earan eixareye
5. Em beyani dereng
6. Zarok bi ev zft
7. Hem dixwazin
8. Em
. (bezin)
. (xwendin)
. (tema ekirin)
(xwestin) demokrasi hebe.
(bftn) parezer.
. (heyin)
'1 (a.xaftin)
'1 (bftn)
'1 (xwendin)
9. Ez dikarim bist kllometreyan
10. Zere u :;>emam rojnameye _
11. Ajda u Perixan Ii televizyone _
12. Hun
13. Zerdest dixwaze
14. Hi yari var xwisk
15. Ki dizane bi japoni
16. ipel u Sidar Ii kll dere
17. Rihanniha natneye
3- <;ar bejeyen din Ii ser listeya jenn binivisin.
1- alwar, pclav
2- Oftrnivis, kOl11pitur
3- Carin an, tu earan
4- Hinar, sev
5- :;>emi, yekscm
6- X warin, qedandin
4- Deh hevokan bi listeya jenn ebikin.
--,
karin / durnivis / jiyan / zu / dereng / xwendin / \;un /
dive / avjeni / zirek / nexwe i / ajotin / zaningeh / xern
ki ik / ji ber ku / nivisandin / berikirin / serfiraz / nes,oo
xwestin
/ xebitin
/ zivirin / zanin
/ qedandin / jibirkirin
--
Urn,e 7 .. Ew bi endan e?
1- Diyalogenjerin wekl millaken lijer en
\rem biqedinin.
Minak:
A bv pirtuk bi ,endan e'! (2 YTL)
B Ew pirtuk bi du lirayi ne.
A E:w her du penLls bi ,endan e'! (20 kr)
B Ew her du penLIS bi bist qirusi ne.
1. A Kiloya sevan bi vendan e?
B .......................................... (50 kr)
2. A 011 kiloyen baeanan bi vendan e'!
B ............................................ (70 kr)
3. A Ew destc eilan bi vendan e'!
B ........................................... (400 YTL)
4.A
............-...................................
B Du kiloyen hilmiyan bi penei qiru i ne.
6- Dema niha bi kar binin u hevokan bi
bejeya a.I1kar "karin" biqedinin.
Minak:
f- L dikarim traktore bajom. (karin)
1. Em ............(karin) bi kurdi ......... (axaftin)
2. Narin ....... (karin) avjeniye ......... ( kirin)
3. Ez ...... (ne/karin) firoke ......... ( firandin)
4. Tu ........... (karin )xwe ............ (bezin)
5. Hun ........... (karin) beyani .......... ( iin)
6. Zere ............. (ne/karin) ba ......... (ditin)
7. Ew ............ (ne/karin) .............. (xwendin)
8. Zarok ....... (ne/karin) eilen xwe ...... ("ft"tin)
t 8 _ Unite 7 .. Ew bi endan el
Hindarl 7
1- Pirsen bernven jerin binivisin.
1. ....__ ....
..........................................'1
Ew erebe bi deh milyoni ne.
2. ._____.
..........................................'1
Ew vaket ft pantor bi sed lirayi ne.
3.
....-.-....................................
Bclc, cz gelek ji geryane hez dikim.
4. __..__. ..................................................'1
Na, e7 nikarim bi almani biaxivim.
5. _n__ ..................................................'1
Bcle, ez dikarim tir ik. keledo , doxave u
mehire vcbikim.
6. ...__.... ..............................................'!
Ez her tim daVviya hefteye divim seredana
hevalCn xwe.
7. .....__...................................................'!
Ez niha dixwazim bchna xwe vedim.
8. ..........................................................'1
Na, mm kompitllr nin c.
9. ..........................................................'1
Ez piveki nexwes im.
10. ........................................................'1
Ji ber kll e7 geleki dixebitim.
2- Hevoken jenn bi bejeya alikar
"kar!n"e biqedlnin.
3- Bi bejeyenjenn "karln"e bi kar blnin
o hevokan <;ebikin.
\Iinak:
Minak:
Ma,i d."ann di nav ave de bijin. 16
ew nikarin It d"n eyi .]\ e bijin.
<. i:'k lirin.
<;L,k dikarin bifirin.
He'p !irin.
He,p nikarin bllirin
melevaniye bikin,
bimesin.
l. Masi I mc1evani kirin.
l. Masi
cw
bireyin, Ie ew
stranan bibej111.
2. Bebek melevani kirin.
1. Se
3. Pitik
_ erebeyc biajon. Ie
bilizin.
3. Plsik firin.
\V
di tariye de bimesin,
pil1like bixwinin.
4. Miroveki pir ! xwes bezin.
-t.Em
' cm
. Pisik
miskan bigirin, Ie
ew
bifirin.
5. Se I reyin.
6. Hesp
dumirovan bi-
t\i inin Ie ew
deh tonan
6. Miroveki kor ! ditin.
l>ikisinin.
pirsan blkin,
di azmlmc de leban
7. Pisik ! hilki ina dare.
-. Xwendekar
ew
-ikin.
8. Zi]am / erebe ajotin.
8. Hun
Ii ve dere bllizin.
eixareye bike in.
9. Miroveki ker,' bihistin.
hLm
bi kllrdi biaxive,
bi ingilizi blaxive.
10. Zarok i mesin.
9. Zozan
ew
10. Bave min
_ taxsiye biajo.
balafire biajo.
II. Miroveki lal / axaftin.
::ew
11. Ez u Zelal em
kom-
iture bi kar binin, Ie em
12. Mar I cutin
firokeye bifirimn.
Urn,e 7 '> Ew hi endan e?
4- Der bare xwe de hindek hevokan
<;ebikin. Bejeya a.I1kar "karln"e bi kar
binin.
Minak:
8i ti-en,i axatlin.
E7 dikarim bi frensi biaxivlITI
1. melevani kirin
..............................-................................
2. nevirvani kirin
...............................................--..............
3. str:11l gotin
...............................................................
4. erebe ajotin
..............-........-..................-....................
5. xwarin vekirin
......................................-........................
6. hesp ajotin
........................................-......................
7. piyano Ie dan
...............................................................
8. xwes bezin
...............................................................
9. fikandin
...............................................................
10. tenis listin
........................................-................-.....
11. kompitur bikaranin
....................................................-.......'"
12. pez dotin
............-.................... .............................
Urn,e 7 .. Ew bi endan e?
5- Bersiven van pirsan bidin u pa i wan
pirsan ji hevale/a xwe bikin.
1. Tu dikarl biWre Ie bidi?
A ........................--.............
B ........................................................'1
2. T 11 dikari gitare Ie bidi?
A.........................................................
B ........................................................'1
3. TlI dikari bi swedi biaxivi?
A.........................................................
B........................................................?
4. Tn dikari erebeye biajoyi?
A__.......................................................
B ........................................................'1
5. Tn dikari bireqisi?
A............
B........................................................?
6. Tu dikari govende bigiri?
A.........................................................
B........................................................?
7. T u dikari xwarine vebiki?
A.......
B ........................................................'1
8. Tn dikari balafire bifirini?
A.........................................................
B......................--...................
.....'1
11. Tu dikari eilen xwe bisoyi?
A.........................................................
B ........................................................'1
12. Tn dikari stranan bibeji?
A....... ........................--.........
B ........................................................'1
Sosin
SOS1l1 keveke kurd e. Ew ji Cizire ye, Ie ev
pazdeh sal in. Sosin fI ma]bata we Ii paytexta
Tirkiyeye Enqereye dijin. We dibistana seretayi
fI ya navin Ii Enqereye qedandine. Sosin dikare
bi kurdi, tirki fI ingilizi biaxive. Ew dixwaze hibe
mamostaya ingilizi. Ji ber ve yekc, ew dive
qllrsa zimane ingilizi_ Ew niha amadekariya xwe
dike ku di azmfInen zaningehe de bl ser bikeve fI
besa mamostetiya ingilizi bixwine.
Sosin, dikare gelek tistan bike. Ew dikare
melevaniye bike, xwarine vebike, kompfIterc bi
kar bine, stranen bi kurdi bibeje fI weneyan bi-
ke e. Le, ew nikare erebeye bajo.
Sosin di pole de xwendekareke gelek bas u
serkefti ye. Ew her tim spalieka xwe vCdike fI di
dema xwe de te derse. Hevalen we yen di pola
we de bi ve yekC gelek kCfxwes dibin_ Ji her ku
Sosin xwendekareke bi reftar e. Ew her tim ji bo
alikariya heva]en xwe amade ye. Mamoste n
xwendekar gelek ji Sosine hez dikin.
6- Bersiven pirsan bidin.
1. So sin, ji kll dere ye?
2. Ew Ii ku dere diji?
3. Sosine, dibistana seretayi u ya navin Ii kll
dere xwendine?
4. Paytexta Tirkiyeye kll der e?
5. So, in, dikare bi vend zimanan biaxive
--...
'"'
.ri
6. Ew dixwaze bibe vi?
7. ('ima ew dive qllrsa zimane ingilizi?
8. Sosin, amadekariya vi dike?
9. Sosin, dikare vi bike u vi neke?
10. Sosin, xwendekareke vawan e?
UnIte 7 '> Ew bi endan el --!14
A
UNITE 8
£J
Li god te kijan demsal xwe tir e?
1- Bihar / Havill / Paylz / Zivistan
Kljan nMsar der bare kijan weneyi de ye?
-
.
..
1'"
. \
. -
\\ -
r
.. .. :1
\' ..
, .
, .
.
.., ,
.,..
.
f... - .
\ , I.,
, .- . 4
t I -
. J
,
4r::'
. .
I.
"
, '"
- ..
., ,
"':>-;. . . L
-----"-(- A
.-- . '\.\'
....- '.. '" \
. -... ",",- -j
IJ ':.l- ..{. \>
.... . """>J- -:r: . ....._...
_ :t . f!S , ;l, _ . ;:;. .::: .
, B_,
- . -;'-s--' - . .. -4i'.'-_ . . _ .( - t: """
..' ; . ¥ - ....-,
. k"':-" -t ',.ir
-,-,"-"-" - -
,.
,
. .
;
....
"' .
'- .
.£ -
..
.
:"'. ..
'.
-
'-
-e!'t
3.
a) Zivistan geleki sar e. Li welate min di demsala
zivistalle de gclek berf dibare. Dinya spi dibe. Zivis-
tane, Ii sere viyayan neziki sc metroyan berfradibe.
b) Bihar demsaleke xwe c. Ew bi meha adare re dcst
pe dike_ Ez ji bihare pir hez dikim. Ji ber ku bihar Ii
Kurdistane heftrengin e. Li ser viyayen Kurdistane
gclek kulilken rengin weki nefe!, beybun, sosil1,
gulexwin ango ilcr G bincv vedibin. Bihar her weki
destpeka jiyal1eke nu ye.
'92
1_ _ Unite 8 .. Li gon te kijan demsal xwe tir e?
t
LL .1
f ..
-', \1,'-
' 1
, .
I",
.
<-,.-.
,
.-
-,
"
2.
",--
- - -"11 -
- ir
'-
"\
......
4.
c) Em gelcki ji bavine hez dikin_ Havin gem e u em
dikarin avjeniye bikin; em dikarin bivUl zazonen sere
viyayen bilind. Li wir em ir, mast u tomqe dixwin.
Li zozanan hewa henik e. Em tu camn havlne, di mal
de na1111nin.
d) Payi7e, gelck baral1 dibare. Pelen damn zer 11 sor
dibin ii diwe in_ Rengen wan pir delal in. RCl, di
payize de gclek xwe ik in u gelek reng; kesk, sor,
zer, binevsi ii qehweyi di nav de hene_
2- Kljan hevok xelet in (X), kijan rast in
(R). Hevoken xelet rast bikin.
4- Guhen xwe bidin naven mehan u
dubare bikin
1. Havin germ c. R
2. Ew her dem havine derdikevin_ I=:J
3. Payize pir berf dibare.
L.
BIHAR
Adar
4. Kulilken rengin zivistane vedibin
Avrcl
5. Zivistanji hcmfI demsalan germtir e
Culan
6. Biharc pclen damn diwe,in.
7. Resemi destpeka bihare ye.
RAVIN
- ,
Pu per
Tirmeh
3- Bersiva pirsenjenn bidin.
Celawe.i
I. Kijan demsal sar e?
PAYIZ
Rezbcr
2. Bihar kengi desr pc dike?
Kew\,Cr
3. Kijan demsal germ e?
Sermawez
4. Kengi pelen daran zer dibm?
Berfanbar
Rebcndan
5. ZiVlstane Ii sere viyayan vi heye?
Re emi
6. Kulilk di kijan demsale de dibiskivin?
7. Avjeni di kijan demsale de te kirin?
8. Oi kijan demsaIe de baran geleki dibare?
9. Pelen damn di kijan demsale de diwe in?
Unite 8 ... L gori te kijan demsal xwe tir er
C Rengen ku hunje hez dikin c:;:i ne?
1- Bejeyen di nay c;argo eye de Ii bin rengan binivisin.
kesk
in
sor
mi mi i spi
re
zer helesori xemri
2- Rengen demsalan Ii bine wan binivisin.
I BIHAR tiN _C iZ ZlYIHA
3- Cihen vala dagirin. 4- Bersiven pirsen jenn bidin.
Minak:
1. Rengen ku tu je pir hez diki vi ne?
Renge berrc spi ye.
1. Renge roje
2. Renge eve
3. Renge heyve
4. Rengc giha
5. Renge mi,misan
6. Rengc vaven min
7. Renge sterk an
8. Renge asimani
9. Renge deryaye
2. <;:aven te vi reng in?
3. Renge asimani vI ye?
4. Pora te vi reng e?
5. Li gori we renge sor sembola vi ye?
E4_ Unite 8 .., Li gort te kijan demsal xwe tir e?
. Hewaya we dere c:;:awan e?
1- Bejeyen di nav argo eye de Ii bin weneyen hewaye binivlSin.
berf dibare / baran dibare / ewr e I tav e (sayi yc)
fth
0' I 0 /' P I
o 0' C
I Q
J t \
. .. ..
.. . .. YJ
.. ..
... ..
..
.
... ..
..
..
. ..
. ..
11-- ..
+
.. ..
. ..
.
. ..
Ji .. 1
.....
2- Rew a hewaya ITO awan e? Guhdariya no. eyan bikin 0. rew a hewaya Ii Bakur, Ba fu,
Rojhilat 0. Rojava binivlSin.
Bakur
...; . I Rojm I
/
, Bakur
1 I r
Roja'ia Rojhilat
J l
,
R36ur
3- Bersiva pirsen jenn bidin.
1. Di kijan demsale de berf dibare?
.2. Kijan demsaJ germ e?
3. Kijan demsal sar e?
4. Di kijall demsal6 de pir baran dibare?
5. Kijan demsal spi ye?
Un';t. oS" Li gort te kijan demsal.xwqtir e?
1m Ew kengi ji dayik bun?
1- Bixwinin, guh bidine u duv re dubare bikin.
1651
1903
1564
1770
1853
(sala) he7ar fI e sed u pcnd u yek.
(sala) hezar u nehsed use.
(sala) henr penesed fI scst fI var.
(sala) henr heftsed fI hefte.
(sala) hezar u he tsed upend use.
1978
1984
1999
2000
2004
hala) he;rar u nehsed u hefte u he L
(sala) hezar u nehsed u he te u var.
(sala) hezar u nehsed u nod fI neh.
(sala) dll hezar.
(sala) dll hezar u vat'.
2- Goo bidine u binivisin ka ew miroven Ii jer kengi ji dayik bun.
\
""
.""\",
-,
,.
..
.,.
'
Ehmcde Xani
l
.
;.
.
-
.'
.
,.J J
--
Gandhi
....
,
..I
\
.
---
_.
"
" ,..
"" I;'
. Ilk th()ven
/'
' 1
--,...- ';.'411
.
Shakes p eare;
... -"'t
Mm1in Luther King
Ccladet Bedirxan
Ehmede Xani di sala de ji dayik bu.
Shakespeare di sala de ji dayik bu.
Celadct Bedirxan di sala _ de ji dayik bu.
Mahatma (iandhi di sala _de ji dayik bfI.
Beethoven di sala _ de ji dayik bu.
MaJ1in Luther King di sala _de ji dayik bfI.
i 9_6 _ Unite 8 .. Li gori te kijan demsal xwe tir e?
3- Goo bidin pirs u bersivan.
Iu kengi ji dayik buyi?
Ez di sala ] 9liS'an ji dayik bum_
Ew kengj ji dayik blt?
E", di sala I 978'an ji dayik bu_
Ew kengi ji dayik bftn?
Ew di sala 2004'an de ji dayik bun.
Hun duh nivro Ii ku dere bGn?
Em Ii dibistane bun.
Iu par havine Ii ku dere buyi?
Ez Ii inoye bum.
Reziman
Bun (ercni)
'm3 bori Y3 tedeyi
Bun (neyjni)
Dcm<I buriya tedevi
Ez bcxtewar nebum.
I
I ru bextewar nebuyi.
Ez bextewar bum.
I u bextewar buyj.
Ew bextewar bu.
Ew bextewar nebu.
I
Em bextewar bun.
Em bextewar neb un.
I
Hun bextewar ncbun.
I
Ew bextewar neb un.
Hun bextewar bun.
Ew bextewar bun.
-1-- Bejeya 'bun' a rast hilbijerin.
I. Ez per evan Ii mal imlbftm.
!. Ez niha Ii mal im/bum.
3. Em di sala I 998'an de Ii Diloke nefbfm.
-I. Em ve gave Ii Rojhilate Kurdistane nefbun.
5. Tu doh Ii ku dere buyj/yi.
6. Tu kengi ji dayik buyi/yi.
7. Zere niha Ii dibistane ye/bu.
8. Ew niha Ii ku dere ne/bun_
9. Tu niha mamoste i/yi yan tu xwendekar i/yi.
10. Hfm per ne Ii mal bun/in/im. <;:ima?
Hindari 8
1- Pirsen jenn ji xwendekare/a Ii rex xwe
bikin u bersiva wan bidin.
1. Tu kengj ji dayik buyi?
2. Tu Ii ko dere ji dayik bftyi?
3. X wiska te Ii ku dere ji dayik bG?
4. Tu duh nivro Ii ku dere buyl?
5. Duh hewa vawan bU?
7. Iro hewa vawan e?
8. Meha vuyi kijan meh bii'?
2- Hevoken Ii jer bi lekera 'bun' a dema
niha tiji bikin.
Ez im/me
ITu i/yi
Ew e/ye
Ern in/ne
Hun in/ne
I£w inJne
Minak:
Em xwendekar in.
Tu xwendekar i.
2. Se heywan
3. Se ft kitik heywan
4. Tu seyda
5. Zendin dadger
6. Baran niviskar
7. Binevs u Xinavendazyar
Unite 8 .,. Li god te kijan demsal :xwe tir e?
8. Kurdi zimaneki dewlemend
9. Kurdi u farisi zimanen Indo - Ewropl_ .
lO. Hun lro Ii mal
Jl. ipelniha Ii dibistanc
12. Zaroken mc niha Ii dibistane
13. Ez seyda
. Ez ne bijisk
14. ermlne got, "Ez xwendekar
"
15. Mevanen min biyanl
16. Hespe res e me
Ie bele hespe
sor e wan
17. Kulilken viya bedew
18. Golen di hewsa me de sor ft zer
19. Ew ki _? Em ki _'1 Tu ki
'1
Ezki
'1 Hun ki
?
20. Tn vima eniri
'1
21. Hun vima eniri
?
22. Perwerde gcleki giring
3- Hevoken Iij&- bi lekera 'bun' Ii gori
dema niha u ya bori bibin serio
Minak:
FL duh Ii mal bum
I. Ez niha Ii dibistane
2. Ez duh Ii dibistane
3. Em di katjimer penean de Ii male
4. AlmiS iro nexwes
5. Xunav u Zerdcst iro mevane me
6. Zelal u Armi duh mevanen min
7. Zivistan sar
, havin germ
, bihar kesk
u payiz rengin
Unite 8 .... Li gori te kijan demsal xwe tir e?
8. Zivistana par geleki sar
9. Serhat mamoste
10. Lezgin xwendekar
11. ipcl u Nermin endazyar
12. Ez mamoste _ U fit ji mamoste
13. T u karker _ u ez jl karker
14. Em par Ii Mehabade
Ie
bele isal em Ii Wane
15. Katjimer pene It ni\
16. Dayika min duh Ii mal
17. Kurdi zimaneki Indo -Ewropi
19. eva din em Ii sanoye
20. Tu duh 1i ko dere
'1
4- Reziken jerin bikin neyint
Minak:
Ez eotyar il11.
\- z ne cotyar il11.
1m duh Ii l11ale hlll1.
I m duh Ii male nc hun.
I. Havina par gerl11 bu.
...............................................................
2. Xunav biji k e.
3. Tu bilind i.
.........._...nnn............_.................
4. Bedran geleki qelcw e.
...............................................................
5. Em teral in.
.........-..................................................--
6. ipel duh Ii dibistane bu.
.........................................-.....................
2. Duh em Ii gund .................
3. lro em Ii bajer ...................
Ez dixwazim paYlze bivim
I gunde xwc ji ber ku gunde me I
I payize pir rengin e u Ie gelek feki
hene.
Ez ji fekiyan pir hcz dikim. Li
I gllndc me payize gclek sev. hir-
_mJ,,-xox.!.hinar, tiri u giiz hen "
.
5- Dema niha yan ji dema bon bi kar
binin u hevoken jenn bi lekera 'bun'
biqedillin.
l. 1m Binevs nexwes .................
"
Riban
...1
4. To du roj bere Ii kll dere .......
l. Ki dixwaze bihare bive sere viyayan?
2. Li sere viyayan vi heye?
3. Ki dixwaze bive gunde xwe? ('ima?
4. Ki ji betlaneye gelek hez dike?
5. Ki, kengi dixwaze berfdimske bixwe?
5. Hfm karker ......................
6. Bahoz duh Ii male ....._.........
7. Lelallt Lezgin per]i suke.......
8. Ez sala vuyi Ii Mehabade .........
9. Em roja yek eme Ii dibistane _ _......
7- eyen di nay ye de di cihe rast
de binivisin.
11. Par ez Ii Franseye .....____
I payiz I avrcll kcsk I sar I ber fa ;bar I \,ek';;m I
ha\'in I pfi per I spi I baran I rebcndan I dusem II
I bihar I tirmch I zer I germ I sermawez I penqem
I zivistan I res I gulan I bine\' i I cwr I re cmi I in
, I emi I adar I gelawej I sor I rczbcl' I sesem I sin :
li!>erf I kew lcl'l £31'sem _
Iroje n i mehenldemsale;- re\\';- re-;;g'
I hefte 'c b 'al le ',:, 'e _
I YekS em _ 1 ""'""'" I """, gcrm I w'
-[
--1-
- -1-
-I
1-
--I
10. We gave hemlt zarok di hundir de .
6- Nivisaren lijer bixwlnin u bersiva pir-
san bidin.
"Ez havine dixwazim bic;im
betlaneyc.
-.. Ez j i betlaneye pir hez dikim.
\. Ez dixwazim hcvalcn xwe, xwc -
tiviyen xwe u malbata xwe bibin-
im. Ez dixwazim bic;im 70zanan
Ii ser viyayen bilind. Catinan ji ez dixwazim
bivim deryaye melevaniye bikim It xwe bidim
ber tave. II
- -1-
"Zivistane ez dixwazim bic;in1 '(
kwane. Li bajare me gelek berf
dibarc u dawiya hefteye her tim '
ez ft hinek hevalen xwe em di in
kulanc Ez dixwazin1 zivistane
berfdimske bixwim u Ii ber sobe-
ye vaye vexwim.
-- -1 - -I
1-[- '-: 1 =-1
L ----L ---= t_ -'-- _ J
fa'
8- Salen jenn bi niviski binivisin.
1988 he.rar u nchsctl 11 he tc LI he t
2003
]925
1970
1639
1492
1500
2000
2010
1950
, Viyan
"Ez dixwazim bihare bivim
sere <;iyayan, ji ber kll Ii sere
viyayan gclek kulilk hene ft
behna wan pir xwes e. Li sere vi-
yayan aven sar hene..n bili wanji
.. Nazdar Ii sere viyayan kew. aInI fI bilbil
hene. Denge kewan, aInI u bilbilan pir xwe e.
Gihayen xwarine revas u tir ok ge]ek bi ej in."
'to:-
Unite 8 .,. Ll gon te kijan demsal xwe tir e?
99
A
UNITE 9
E:J Her roj
1- Cihen vala di teksta jenn de bi bejeyen di nay ..argo eye de clagirin.
dikirim / vedixwim / digihijim 7 dixwim Idest / dinivim / diqed
di om I peya I diaxivill1! di I radibim I dii;im St war I dixwinim J
Ez her roj bey ani di katjimer heftan de zu radibim u ez
.scr fi <;aven xwe
. Pisti hingi ez tasteya xwe
, diranen xwe disom. Cilen xwe Ii xwe dikim u
"\
derve. Ez rojnameyeke _
di katjimer hestan de Ii otobftse
dibim u divim ;&::.':3'
-
dibistane. Ez di otobftse de rojnameyc
. Ez di
.
'-
katjimer hest u nivan de
dibistanc u ji oto-
I
..
buse
dibim.
Dersa min di katjimcr nehan de
pc dike. Ez
firavine di kafeteryaya dibistane de dixwim. Dibistan pisti
nivro di ka iil11er varan de . Ez disa Ii otobLtse
siwar dibim u _katjimer var u nivan de digihi-
jim mala xwe. Ez behna xwe vedidim, eilen xwe.ii xwe di-
kJm u vayeke . Ez der bare roja xwe de hineki digel malbata xwe
. Ez di katjimer
se all de sive dixwim. Pasi ez hineki Ii televizyone temase dikim. Pisti temasekinna II te]evizyone ez
dersa xwe dubare dikim u sparteya xwe ji vedihm. Dl dawiye de ez di katjimer nehan de
1- Hemilleker&1 di nay tekste de peyda bikin il van di naY ..argo eye de binivisin.
radibil11 / di ol11
J 100 Unite 9 Her roj
2- Bersiva pirsen Ii jer bidin.
1. Ew her wj beyani kengi radibe user u
aven xwe diso?
2. Ew vi dikire?
3. Ew keng' Ii otobuse siwar dibe?
.t. Ew di otobuse de vi dike?
5. Ew kengi digihije dibistane?
6. Ders kengi dest pe dike?
7. Ew Ii ku dere firavine dixwe?
8. Dibistan kengi diqede?
9. Ew kengi digihije mala xwe?
10. Pi ti kll ew digihije mala xwe ew vi dike?
2- Bersiva pirsen Ii jer bidin. Pa i du kes bi
hey re bixebitin fi wan pirsan ji hey bikin.
1. T II her roj kengi radibi?
2. Tu kengi taste dixwi?
3. Tll pisti taste i diki?
.t. T u kengi divi kar / dibistane
5. Tu bi vi divi kar / dibistane?
6. T u kengi digihiji. kar / dibistane?
3- Pe gira 'na-' bi kar binin fi hevoken Ii
jer bikin neyini.
Minak:
Ez her roj dixebitim_
Ez her roj nax eblt1l11.
1. Ez her dawlya hefteye divim sinemaye.
Ez .........____...............................
2. Ez her tim taste dixwim.
Ez tu earan taste ....................._...__...
3. Ew her roj pirtftkan dixwine.
4. Em niha bchna xwe vedidin.
5. ipel pir kar dike.
6. Tll geleki diaxivi?
7. Ez niha Ii te]evizyonc temase dikim.
8. Em niha dinivin.
9. Hun vima dikenin?
4- Bi bejeyen di nay !;argo ye de der
bare xwe de paragrafeke binivisin.
I rabUn / ser ft ."av fi tin / xwarin / cilli xwe i
r kirin / cil ji ber xwe kirin / ."ftn / siwar bun
/ xwendin / gihi tin / peya bun / kirin / dest
pI' kirin / qedin / behn dan / vexwarin /
, axivtin / Ie tema e kirin / ders kirin / nivistin
Unite 9 ,. Herroj 101 1 _
Rez'
4- Pe gira neyinl 'ne -' bi kar blnin ft
hevoken Ii jer bikin neyW.
Oema 8ori- (ereni)
,
E7 doh um dibistane
Tu duh uyi dibistane
Ew doh u dibistanc
Em duh ftn dibistane
l-Jfm duh un dibistane
Ew duh ftn dibistane
Minak:
Min ...e\ xwar.
Min ...c\ nex war.
1. Ez seva din zU nivistim.
..................................................-.
Ocma Uori- (neyini)
Ez duh ne um dibistane
Tu duh ne uyi dibistane
Ew duh ne ft dibistane
Em duh ne un dibistanc
Hftn duh ne un dibistane
Ew duh ne un dibistane
2. Min duh taste xwar.
........................................................
3. Wan rojnameya iro xwend.
........................................................
-to Me Ii telcvizyonc temasc kir.
........................................................
3- Bersiva pirsen jenn bidin pa i du kes
bi hey re bixebitin ft wan pirsan ji hey ft
din bikin.
5. Min duh Zen din dit.
........................................................
6. Em hefteya vuyi vfl11 sinemaye.
1. Tu doh kengi rabuyi?
........................................................
7. Wi namcyekji min re sand.
2. Te kengi taste xwar?
........................................................
8. Min eva din behna xwe veda.
3. Te pisti ta te vi kir
9. Me xaniyek kiri.
4. Tu kengi vftyi kar I dibistane?
.................-....................................
........................................................-.
5-Bejeyen di nay '5argo eye de bi kar
binin ft der bare xwe de paragrafeke
binivisin; dema bon bi kar binin.
5. Tll kengi gihisti kar I dibi,tane?
6. Te firavin Ii kll dere xwar?
[rabun I ser u av u tin I xwarin I dlli xwe
kirin I dl ji xwe kirin I un I siwar bun II
Ixwendin I gihi tin I peya bun I kirin I dest pe
I kirin I qedin I behn vedan I vexwarin II
axivti n lie tem a kiri nL r s kirin I ni v istin
7. Tll kengi ziviri mala xwe
1 102 UnIte 9 't Her roj
C Duh
.
,
, ;
, ,4
- ,
l-:
, \ .-..
I
Ollh ez beyani di katjimer hefran de rabflln ft min ser ft
vaven xwe sftstin. Pisti hingi min tasteya xwe xwar, dirancn
xwe sustin. Cilen xwe Ii xwe kirin ft derketim derve. Min
rojnameyek kid, di ka1jimer he tan de Ii otobuse siwar bum
ft vum dibistane. Min di otobftse de rojname xwend. Ez di
katjiimer hest ft nivan de gihistim dibistane ft ji otobftse
peya bftm_
Oersa min di katji11ler nehan de dest pe kir. Min firavin
di kafeteryaya dibistat1e de xwar. Dibistan pist! nivro di
katjimer varan de qediya. Ez disa Ii otabftse siwar bum ft di
katjimer var fl nivan de gihistim mala xwe. Min behna xwe
veda, eilen xwe ji xwe kirin u ayek vex war. Ez der bare
roja xwe de hineki bi malbata xwe re axivim_ Min di
kajimer sesan de siv xwar. Pas! min hmeki Ii televizyone
temase kir. Pi ti temasekirina Ii televizyone 11lin dersa xwe
dllbare kir ft sparteya xwe ji vekir. Di dawiye de ez di
katjimer nehan de nivistim.
1- Hemulekeren dema bon di nav tekste de biblnin u wan di nav ..argo eye de binivisin.
rabfi11l I u tin
2- Bersiven pirsen Ii jer bidin.
1. Ew duh kengi rabfI'!
2. We vi kiri?
7. We Ii ku dere firavin xwar?
8. Dibistan kengi qediya?
..............-...............................--..-
9. Ew kengi gihist mala xwe?
....................................-....................
3. Ew kengi Ii otobuse siwar bii'?
............-......................---...........-.......
10. Pisti kll ew gihi,t mala xwe we vi kir?
..................-......................................
4. We di otobftse de vi kir?
...................................................-..."-
11. We kengi iv xwar?
5. Ew kengi gihi t dibistane?
.........................................................
12. Pisti sive we vi kir?
6. Oerse kengi dest pe kir?
...........-.-........................--.................
13. Ew kengi nivist?
........................................................-
..............................................--..-......
Unite 9 't Her roj 103
C Rojniviska min
1- Cihen vala bi bejeyeke dagirin.
Duh ez beyani zu ji xew (I) u min ser u
v aven xwe (2). Pisti hingi
(3) tasteya xwe
(4). Min eilen xwe kirin
"
-
(5) xwe ft ez vflln derve. Min rojnameyek
kiri, ez Ii otobuse siwar
otobOse de min rojname
deh (I nivan de ez
(6) u vfun dibistane. Di
(7). Katj imer di
(8) dibist3ne ft ji otobuse
L.
'. -
(9) bflln. HemO hevalen nun di pole de
amade bf1l1, me azmf1l1a zimane kurdi hebft. Azmune di
.
katjimer deh 0 nivan
(10) dest pe kir.
Seydayi ji bo bersivandin3 pirsan du katjimer _
(11) me_ Azmfl11 gelek dijwar nebO. Min bersiva hemft pirsan
(12) fl der bare rojeke xwe de min para-
grafek ji
kes
(13). Pasi em vun kantine, me vay
fl em axivin. Di dawiye de her
(14) mala xwe. Ez
(15) hatim mala xwe.
5. Azmftne kengi dest pe kir?
2- Bersiva van pirsan bidin.
.....-............................-.....................-
1. Ew vima beyani zu rabft?
6. Wan pisti azmune vi kir?
2. We kengi tasteya xwe xwar?
7. <;:ima hemO xwendekar di sinife de amade bOn?
..............-..............-..............-............
...................................--...........---......
3. We di otobOse de vi kir?
8. Ew Ii ko dere ji otobuse peya bft'!
.....................................-------
...................................-......-------
4. Ew kengi gihiste dibistane?
9. Beri slwarbuna Ii otobuse we vi kid?
..............-..............-.............-......-......
.......-..........................--..
3- Pene pirsan ji xwendekare/a Ii rex xwe bikin Q. bizanin ka wi/we duh roja xwe "awan der-
bas kiriye.
Minak:
- ---------
( lih kengi xew ra
( . f -' 'J'
e ta te t;1 "X,
I'
J 104 UnIte 9 ... Her roj
C Di dema bod de cinavk
I-Di dema bon de guhartina cinavkan
Rez: Heke bireser pirani be, hingi leker her
weki ladel (mastar) te nivisandin. Xwarin, xwen-
din, ditin iI hwd.
z beyani zft radibim (dema niha)
z beyani zU rabum (dema bori)
-z divim dibistane (dema niha»)
Ez vfIm dibistane (dema bOrl)
Ez rojnameye dixwinim (dema niha)
\lin rojname xwend (dema bori)
Lckcrcn ncgergllhe/
('fIn, hatin, bez111, xebitin, westin, betilin, me-
sin. ketin. girin, kenin ft hwd.
Ez \,um.
(kIrde) (Jcker)
Ez bezim
(klrde) (Jeker)
<;:imn di dem'1 bOl'i de cinn, k hnte gnhnl.tin
U bu "Iniu n ?
Rez: Oi zil1lane kurdi de heke leker gerguhez
ITansif) be ji bo demen bon einavken "min. Ie, wi.
e. me. iI wan" tene bikaranin.
Heke teker nellenruhez be ji bo hemil deman
dnavken " ez . tu. ew, em. hiin. u ew" tenc bi-
laranin.
Ez xebitim.
(lorde) (lcker)
Ez kenim.
(kirde) (l€kert
, ekeren gerguhc7 (transit)
xwarin, xwendin, ditin, gotin, knln, xwestin
gerguhez in, ji ber ku bireser (obje) digirin.
I eI"eren negerguhez be biresel' in u wateya
"an heye. Ez xcbitim: '''ate 'a we ew e ku ez
nerawestiyam. min kar kit:
Hinch lekcren negcrguhe/:
kenin
giril1
me in
we\tin
'lin nan xwar. (xwarin)
\Iin rojname xwend. (xwendin)
'lin xezalek dit. (ditin)
Ez keniynm glriyam meslyam westiyam
Tu keniyayi I giriyayi Inc lyayi westiyayi
Ew kemya glnya l1le lyn westiyn
Em kcniyan giriyan meslyan westiyan
Hun keniynn gmynn I1lqlyan westiyan
Ew keniyan giriyan I1lq.yan westiyau
Di hcyol;.en bi Ii'keri'n gerguhi'z de bireser
heke ne 'i' nhis:mdin ji disa hl' e.
\1in nan xwar.
(kinle) (bircscr) (lcker)
\1in r0 1l1 ame xwend.
Ikirde) (bire:-;er) (toker)
Heke em bibe.iin "min xwend" hingi e"
hey-ok kem dimine. ji bel' ku binser (obje)
"rojuame" ligel nin e u ne kif e ka kirde i
\:wend.
-\n ji
kcnin i..in me in westin
Ez kenim girim mesim westim
Tu keni girl mesi westi
Ew keni giri me,i westi
Em kenin girin mesin westin
Hfm kenin girin 111e in westin
Ew kenin girin me in westin
Min du roiname xwendin.
Min car xezal ditin.
Rez: Oi kunnanci de lekeren ku bi f-in!i
diqedin. dikarin bi I-iyan!e ji bene kisandin. Ji van
re formen cewi re gorin. Her woo ji minaken Ii jor
royar e, her du form ji rast in.
UnIte 9 ... Henoj l0.!i
I ch.u,,'1 crJ!lIll 1
Min rojname xwend.
Te rojname xwend.
Wi rojname xwend.
We rojname xwend.
Me rojname xwend.
We rojname xwend.
Wan rojname xwend.
Min Rizgin dit.
Te Rizgin dit.
Wi Rizgin dit.
We Rizgin dit.
Me Rizgin dit.
We Rizgin dit.
Wan Rizgin dit.
U bele heke obje pitjimm' be hingi:
X" ".-in Oitill
Min du sev xwarin. Min Keje ft Kover ditin.
Te du sev xwarin. Te Keje ft Kover dilin.
Wi du sev xwarin. Wi Keje ft Kover ditin.
We du sev xWaJin. We Keje ft Kover ditin.
Me du sev xwarin. Me Keje ft Kover ditin.
We du sev xwatin. We Keje ft Kover ditin.
Wan du sev xwadn. Wan Keje f1 Kover dilin.
Rez: Heke bireser yekjimar be 1- in! ji rade..., te
avetin i\ Ji,ker wisa Ie nivisin, Ie bele heke bireser
pirjimar be bingi 1- ill! ji radere naye avetin i\ leker
her weld rader! te nivisin.
Guhartina navan
W ojname xwend. (:;>ilan)
:;>ilanf rojname xwend.
W ame xwend. (Rizgin)
Rizgin! rojname xwend.
Wan ro l 'name xwend. (Karker)
:------..:
Karke ran rojname xwend.
Rez: Heke kirde nav be, HI ji bo naven me, ;t;
. i bo naven ner i\ I-ani jl bo naven pirani Ie xebi-
landm. Her weld ilang, Rizgin! i\ Kark eran .
Li ilna cinavkan naven di nay kevanan
de bi kar blnin, Ie bele dive hfin guharti-
nan Ii ser van navan bikin.
I. Wi q zarok hene. (Serdar)
p06 Ullite9" Herroj
2. We ses zarok hene. (:;>evin)
3. Wi duh erebeyek kiri. (Bedran)
4. We duh du pirtiik xwendin. (:;>ipel)
4- Cihen vala bi lekeren gerguhez ll.
negerguhez en di nay kevanan de
clagirin. Dema bori bi kar blnin.
I. Ew....................... dibistane. (vfm)
2. Min do pirtiik _..______. ...._.. (xwendin)
3. Siyabend Ii balafire.........._........... U
..................... Amede. (siwar bfm/vUn)
4. Zerdest duh beyani .................. (bezin)
5. Tu vima ne ..................._ eivine. (hatin)
6. Mm dllh rojname ............... (nexwendin)
7. Hefteya vftyi ez gelek ..._......__ (westin)
8. Min ne ................... tu xerab I. (gotin)
9. Ez per gelek nexwe ...................(bftn)
10. Sala vuyi em pir ....... ........... (xebitin)
11. Min du nan ................. ...(xwarin)
12. Beybfme pene zarok ................ (heyin)
13. Merwani duh du name ............(nivisin)
14. Me payize gftz ................ (wesandin)
15. Zivistana vuyi gelek sar ........... .._(bUn)
16. Em di katjimer vare evari _....................
Mehabade. (gihistin)
Nivisandin
Paragrafeke der bare sersala xwe ya nll.
de binivlsin. We beyani heta dema
nivistine 9- kir?
Iindari 9
1- Alternalifa tirin hilbijerin.
8. Li gunde we \,end mal
?
1. A: Naven birayen te \,i ne?
B: Naven Sidar fi Rimdar in.
a) hene
b) heye
c) dibin
d) bibin
a) wi
b) we
c) me
d) wan
9. Ez go ti naxwim ji ber ku
ez vejeteryan im.
2. Tuji
del'e yi ?
a) earinan
c) tu earan
b) hemu earan
d) gelek earan
a)vi
b) kijan
c) ku
d) kengi
3. Ez
nabini.
dibinim Ie bele tu
10. Ez gelek westime. Ez dixwazim _.
a) te / min
c) wi / ez
b) wan / em
d) to / ew
a) dinivim
c) binivim
b) dinivisim
d) binivisim
4. Jehat zirek _ fi hel' du birayen wi
ji zirek
11. Lot'in u Yezdani hej tu zarok nin in.
Lo.-in ft Yezdan
a) i / in
b) in/ne c) c/in d) nelin
a) bav ft ke v in.
c) dayik u kur in
b) xwisk ft bav in
d) jin u mer in.
5.A:Tu
B: Ez endazyar im.
dUd?
12. A: Ew kiras
B: 57 YTL ye.
\,endan e?
a) vi/kati
c) vaW3/kari
b) kengi/kari
d) vima/kari
a) ji
b) bi
c) ji
d) da
13. Duh hewa \,awan
?
6. A: ?
B: Ez sih ft he t sali me
a) e
b) bft
c) in
d) bftn
a) Ew vend sali ye?
c) Em vend sali ne?
b) Te vend sa! hene?
d) Tu gend sali yi?
14. Iro hewa \,awan
?
a) e
b)bftm
c) in
d) bun
7. Tu kal'e xwe
te karen xwe
Ie bele hevalen
a) dike/dikin
c) dikim/bike
b) diki/nakin
d) dikin/nakim
UnIte 9 't Her roj 107 1_
Hevala delal lere,
Min nameya te iro wergirt. lor spas. Ew demeke dur u direj e
ku min ji bo to name nenivisiye, Ie bele kar u bare min gelek bu. Tu
dizani ka jiyan Ii welate biyan; u bajare bivan; awa ve.
Niha ez di im dibislana ziman. (Dive ber; her ti,1i mirov zimani
rer bibe, ji ber ku be ziman tu nikar; tu kar; bikiJ. Di pola min de
yazdeh xwendekar hene. Her yek ji welatoki hatiye. Her yak.
zimanek u andek heye. Em hej bi zimane hev u du nizanin, Ie beli,
hevalbendiya me pir ba, e.
Min ji xwe re neziki dibislane xaniyek; bi uk girtiye. Ie bele min
bej i rayex nekir;ne. Li vir her li,t geleki giran e. Dive ez ji xwe re
Xwendin
2- Teksta jerln bixwinin Q. bersiva pirsan bidin.
F. -: . .. -..
..
I!!!I"
..-
-:- - __ -.r
-
-....
. ,
.
.. . ,.
-
---
...
--..
USU)
-
......--
kareki poyda hikim da ku hikaribim jivana xwe Ii vir derbas bikim
u ji mala xwe re hinek rayixan bikirim.
Oslo paytexla Norwece ye. Ie bele disa ji geleki ne mezin e.
Nezil<i pencsed hezar mirov te de dijin. livislane ber wek; welate me
Ii vir ji geleki berf dibare, Ie bele ez hawer dikim Oslo ji Kurdistane
sartir e.
Min geleki benya iya deft u dol. merg u kaniyen welate xwe u
jiyana di nav gere Xwe de kiriye. Bi heviya hevditineke Ii ser axa
azad...
Bimine di xwe,iye de.
Firat Xemg;n
Oslo
1. Name ji bo ke ye?
2. Name ji ke ye?
3. Firat niha vi dike?
4. Firat niha Ii ku derc diji?
5. ('end xwendekar di pula Firati de hene?
-8-0 Unite 9 .. Her roj
I
I.
,. .
"1
itt' '-::;ff"",
;; ,II II ' II U 'I Ill! III
II' ,/lIs 1 , I .- I ' I ,III. . 1\\
...... Ii:'>! It! ,U'-:
...l '., '1'"
. .. _ . . ;f
. ',1.-
-
OSLt
6. ('ima dive mirov ziman Ier bibin ?
7. ('ima dive ew ji xwe re kareki peyda bike?
8. Paytexte Norweec ku der e?
9. Serjimara Osloye vend e?
10. Firati beriya vi kiriye?
3- Bi bejeyen Ii jer hevokan s;ebikin.
l. e / zer / ilane / renge / pore
. ye I betlaneya / kengj 'ya / havine " te?
3. pirtir / hez / k ian / diki I tekiyi / tu ,ji?
4. dikarin / zimanan ':;>ennin I bi / biaxivin /
Bahoz / se / u
5. Ie bele / nikarim / bilftre I dikarim / ez /
lebidim iez I bistirem
4- Bejeya hen rast a binxezkiri hilbijere.
l. Ez par havine Ii Mehabade me / im / bun /
bum.
2. Em ji} K / ji / .iirr / dixwazin Ii ser axa xwe
bi serbilindi bijin.
3. Zarok her gav dixwaze I dixwazim / dixwa-
zi / dixwazin Ii derveyi male. di nav zeviyan
.::! bilize / dilizin / bilizin / dilizim.
4. Em dive beyani zft rabibim / rabibe / radi-
bim / rabibin ji ber ko em de bivin rCwingiye.
5. Ez u heva]a xwe her roj zu radibin, taste
dixwim / dixwe / dixwi / dixwin ft divin bo
kar.
5- Cihen vala bi bejeyeke bibin sen.
A
Rojb !
B Rojbas!
A
B
A
B
Du kilo hirmi bi
'1
A
Bi lirayeke ye.
Kiloyek portcqal bl
Pene qilllsi ye.
Ji bo min du kilo hirmi ft kiloyek p011e-
'1
qalan bipive_ Ji kerema xwe reo
B
Servavan. Kerem bike
A Zor spas.
B spasxwes.
6- Hevoken Ii jer bi bejeyen di nav s;ar-
go eye de bibin sen. Hejmara bejeyan ji
pewistiyen we pirtir in. Dive hun forma
bejeyan biguherin.
j.rlvisthl I iv'isin I xwestin I karll;! firandiul
Ixwendin / jiyan / axaftin / heYln / kirin / rabunl
L ftn / bun / be zln / xwarin / ke an / xebitand
havine ji bo betlaneye
1. Lorin
bive herem eke viyayi
2. Ez rojen emi u yekseme dereng Jl
ber ku ez dawiya hefteye navim kar.
3. Zarok niha nalizin, ew firavine
ji ber ku
4. Gulsilan bi ev zft
ew gelek kare gnan dike.
5. Ez dikarim seyareye biajom, Ie bele ez
nikallm balatire
6. Gelek kurd Ii derveyi welate xwe
H. Niha xwendekar pirtiiken xwe dixwinin ft
mamoste ji Ii ser depre an hinek tistan
9. Tu dikari bi zil11aneki biyani
to. Min gelek pirtftk
'1
Ie bete
denla mjn nill e, ez \,. an
Unite 9 't Herroj 1Q!JJ-
7- Dijwateyen bejeyenjerln binivisin.
M'inak:
1. sev x
2. erzan x
3. nezik x
4. roni x
5. xwe 'i x
6. zirek x
7.zUx
1110
'I" x r"
8. sar x
9. jin x
10. mezin x
11. scr x
12. pirs x
13. kirin x
14. eiwan x
15. nii x
'\
'\
\
,
,- \
..
"""'e#
>
\). v..- e ....'9,e1J' . ;\ p
o"''I.e e U "
1-
i. t\\
Mamoste u rewsenbire nemrr Ehmede
Xani di sala 1651'c de Ii gondeki derdora
Hekariye ye bi nave Xane ji dayik bOye. Ew
di bivflkatiya xwe de ketiye nav kar ft bare
perwerdehi u wejeye. Wi ji bi]i zimane zik-
maki kurdi; bi farisi, tirki ft erehi ji dizani. Le
beW wi berhemen xwe ne bi zimanen biyani,
bi zimane zihnaki bi kurdi nivisine. Wi di
dem3 xwe de pesengiya weje u zimane kurdi
kiriye. Mamoste u rew,enbire nemir Ehmede
Xani di sala ] 684'an de Nubara Biviikan nivi-
slye. Belki ev pirtiik yekemln ferhenga bi
Unite 9 ..... Her roj
"urdi ye. Ehmede Xani ye nemir xwestiye bi
,e ferhenge, erebi hini bivftken knrdan bike,
kwre jt wi di peseke de daye zanin ku pirtuk
""Ie ji bo sahib rewaean, belki ji bo bivuket
k-nrmancan." e. Xani, Mem ft Zin, ku niha di
nav klasiken dinyaye de eih girtiye, di sala
1695'an de nivisiye. Iro jt Mem ft Zin ji aliye
gel ve pir te xwendin u filmek ji Ii ser we hati-
'e vekirin.
Wi Ii Bazide dibistaneke kurd'i vekiriye u
bi xwe ji te de mamosteti hriye. Ew hem ma-
moste hem ji zimanzan bu. Di aliye filozofiye
de ew xwediye
eiheki giring
bO. Xani Ii Ba-
zide kova da-
.
.
.. II f<l . It I
J[ ....I
.
.
.
.
;
.
.
,.
'.:"
8- Bersiva pirsen jerln bidin.
win ktriye u
gora wi Ii rex
qesra Ishaq Pa-
a ye. Her sal
bi sedan kes
divin seredana
gora Ehmede
Xaniye nemir.
1. Ehmede Xani kengt ji dayik bftye?
2. Ew ji ku dere ye '1
3. Wi bi vend zimanan dizani?
4. Wi bi vi zimani dinivist '1
5. Wi Nubara Bivukan kengi nivisiye '1
..--
r
l
.(
"
..... . .
""lI .. ''1''1"
..
Oesra Isha( Pasa
"
\ ....
\ .
, .
\
\ -.
.,
Gora HUIJede XanI
f
..
.
.., -'" ..
.--
6. Wi Mem u Ztn kengi nivlsiye '1
,;. ""-\
7. Ehmede Xani Ii Bazide vi vekiriye?
8. Ew Ii ku dere miriye '1
9. Gora wi Ii ku derc ye '1
'Ii
,!
10. Xani Nftbara Biv-ukan ji bo ke nivisandiye '1
UnIte 9 ... Herroj .!.!4
"-
UNITE 10
It'! Pora we xelek xelek e.
1- Bejeyen ill nav argo eye de Ii rex hejmaran binivlSin.
SER
I sWkur
eav
, .
difin
I guh
,-
por 1)
lb' .
lru 2)_
I lev
eenik 3)
I
diran
bijang 4)
dev 51
veng e
I eni 6L
Ldem
,
- .
,
f -- .... ,
" .. -
_.-
, ' -
"
............... 7)
..".")
... ,
.'
..'
..... ,..,...9)
.'
,"
4.-
,
101
....\:
.....
......c"!'-
...
_. ....... ..11)
......... ..12)
......
... ........
Ia.
.. ...
.. o. . ....13)
......................
. .'t. ......
iti!l-.-t:
"
14)
dest
I till 1) ............. . 5
I ani k 9)
2)
I mil
I P st 3)
smg
I . .
zlk
] navteuo- 4) ,
b l 11)-
I ling 71 .
-- ,
I
I pe 12)_ ___
I kemax 5) ...........
-
vong
6)
--.......-
] 112 _ Unite 10 Jo. Porawe xelekxeleke.
2- Kijan kl ye?
"
A
-
'"
rJ
b
D
I. Pore we zer u peldar e. <;:aven we in in. Xalek Ii ser dema we heye.
1. Pore we hilu u kUl1 e. ('aven we kesk in.
;. Caven we res in. Pore we dircjn xelek xelek e
3- Bi aJikariya bejeyen di nav argo eye de hinek hevokan der bare xwe de binivlsin.
.direj .qehwc)'i .nlc.I'in . kesk
.hilU .xwar .bi uk .xal
.rC$ . porxelek ..Ier .kurt
Wisa dest pe bike:
jna min 1.75111. ye. Pore min .................
.L... Hinek hevokan ji der bare heva1ek an ji xizmekl/e xwe de binivlsin.
........................................... ...........................--..............
................................. ..........................................................
----............-...............-...............................-..-............................
Um"telO > Pora wexelekxdckc..
am R11berkirin 11 serekayi
1- Ki direjtir e? Ki direjtirin e?
-
,..,1Jt .f..
*51'8,*
"
..
..
.
I "
.
l .
Diler
1.85 em dircj
20 sali
-
",..,
'\
,
\
Gul ilan
1.65 em dircj
17 sali
Ronya ji Gulisanc dircj tir e.
Oiler din'jtirin e.
2- Ki ba tir e? Ki ba tirin e? Van hevoken Ii
jer bi rengderen ill nay kevanan de dagirin.
1. GlIlisanji Oileri ............................. e. (bivftk)
2. Oiler ji Ronyaye ............ _h._.__...e. (mczin)
3. Oiler ............................................. e. (direj)
4. Guli an ....................... ................... e. (ciwan)
5. GlIli an ji Oileri ... ............................ e. (kmi)
6. Oiler ji hemuyan ....... .................. e. (direj)
7. Ronyaji GlIlisane ......................... e. (direj)
1114 Unite 10 Pora we xe\ekxeleke.
Ronya
1.75 em direj
19 sali
Anji
Diler ii hemlivan direittr e.
Reziman
Oi rengderan de paye
Ruberkirin
ji.. h crengder +tir
Bajare Arnede ji Bajare Wane germtir c.
('iyaye Cftdi ji viyaye Cilo bilindtir e.
I
erekebun
rengder+tirin
Bajare Hewlere germtirin bajar e.
<,- iyaye Agiri bilindtirin viya ye.
3- Rtiberkirin ti serekayiyen rengderen jerln binivisin.
T
-.-
: kengde r -
Rfiberldrin Serekebfin
bilind bilindtir bilindtirin
- - - -
.cti!:ej _ - direiti..- dir itirin
km1 kurtirin
- - - -
--'p ir r1!rti rin
Clwan
-- --
I erzan
--
I_ giranbuha
Llrav -- -- ziravtir
qele" qelewtirin
hcsan hesantirin
- -
ZOf
-
dilx w _ -
I
ba
-- --
I .I' era b -
zirek -
-
teral - -
-
1 kiret -
-
I jehati _
baikes
hedi - - - -
I feris - - - -
- - -
l serfira=--- - --
If; :.. '"'- _ .un .,;,oc -
- - .-
. ' -. ',-e:
i"'. .j
...(
.... -,;t--
...-' 1Oj,:
"'-
"--"'j6
7
Amed
i
I iil
h,
'"
""1'-1-
"1::-", ,
-. .f- ... !,
.- .. . .
..... .....
-
'\ew York
4- Bi aJikariya rengderan, bajaren Amede ti
New Yorke riiberi hey bikin.
5- Hinek hevoken neyinl ebikin.
Minak:
C,'iyaye Cudi (iyaye Agiri I bilind
C,'iyaye Cudi ji ('iyaye Agiri ne bilindtir e.
'linak:
\mcd ji Ne" Yorke ke, nllr e.
Nc" Vok J' Amede nutir e.
l. Bajare Amede I bajare Wane I germ
2. (eme Ava in i ('eme Xabure I direj
...............................................................
3. l'il J ga J mezin
4. Se I scr I xurt
5. Oijminati I asti Iba
6. Gola Unniye J Gola Wane I mezin
7. ('aper I kompitllr I giranbuha
Unite 10 .. Pora we xe\ekxe\ek e. .!1
a Wekhevi
Ez bi qasl te bilind im.
\
-
-
Hivda
50 kg, 20 sali
1.75 em bilind
ilan bi qasi Hivdaye qelew e.
!
..
--
-
-
1- Der bare ilane u Hlvdaye de du hevoken din ebikin.
1. ..____
2. ...............................__............ .........
2- 'Bi qasl' bi kar blnin u bi bejeyen jenn hinek hevokan ebikin.
Minak:
Mehabad Amed me7in Bajare Mehabade bi qasi bajare Amede mezin e
- 0110" Amed geml Bajare Diloke bi qasi bajare AllIedc genn e.
1. Piling i 6r -'xurt
2. Se i gur / xurt
............................................................... .........-.
3. Rovi / taji / beza
4. Ollpisk i mar i xeter
ilan
50 kg, 20 sali
I. 75 em bilind
5. kevik / kurik i zirek
....................................................... . .............................................----.....
J!-1 Unite 10 Jt,. Pora we xelekxeleke.
3. Bersiven van pirsan binivl'sin.
1. Li welate we bajare mezintirin kijan e?
2. Li welate we gola mezintirin ki'jan e?
3. Li we]ate we viyaye bilindtirin kijan e?
4. Li dinyaye bajare mezintirin kijan e?
s. Li dinyaye veme direjtirin kijan e?
6. Li welate we niviskare/a navdartirin kijan e?
7. Li dinyaye eihc sartirin kll der e?
4. pirsen van bersivan binivl'sin.
1. d___
('iyaye mezimirin ('iyaye Agiri ye.
2. ...
Hingivc xwe5tirin hingive emzi'nane ye.
3.
Zozanen firehtirin zozanen Fera ine ne.
4. ........
Bireen direjtirin Bircen ('i'ne ne.
5. ..........................................................
\1irove dewlemendtirin Bill Gates e.
6. ...............................d__........................
Zanatirine fizike EInstein e.
4- Bi bejeyen jenn hevokan bikin.
Minak:
,<wendin bas gcleki e
X\\endin geleki ba5 c.
1. serfiraz ; dixwazim / bibim / ez
2. eiwan :;>ilan I e I geleki
3. mereki / jehati I Reso / ye
4. min / bave / ne .' geleki / dircj / e
s. qelew / ne/ i I pir / tu
6. cirane I in xerab ! min 'ne
7. keva / zirektirin / di zaningehe / de Sare / ye.
8. hemu / xwendekaran i ji fez / direjtir I im
9. wc I ziravtir I bejna I min / ji / bejna / e
10. hun I in dewlemcnd / ne / me /bi qasi
11. hfm / in dewlemend i ne / me Ibi qasi
12. firehtir / e ! min ,ji mala / ya / we
13. mezintirin / Amede . in / zebesen
Um"te 10 Pora w€ xe\ek xe\ek e. 117
DID Jiyana Ii gundan
I "TlI dixwazi zuavtir if bi t endurist itir bibi? TlI
dixwazi eiwantir bibi? Tu dixwazi rehetir bibi?
Hingi vend hefteyan were gunde me.
"Jiyana gllndan ji jiyana bajaran tenduristitir u
xwestir e" hevaleki min got min. Pisti ve gotine ez
v ftm gllnde wi. Bi rusti ji hemll gotinen wi ra,t
bun. Min dit kll gelck avantajen jiyana gllndan
hene.
I Oi despeke de ez dixwazim bibejim ku hemu
ti ten wan xwezayi bun. Mast, sir, pener, run, hek,
go t, sewze u feki tezetir U xwestir bun.
Hewaya wir ji hewaya bajari paqijtlr bu. He-
waya bajari ji ber erebe ft karxaneyan geleki qirej
I e, Ie bele ji ber ko Ii gllndan vi karxane u gelek ere-
be nin in, hewaya we paqijtir e. Oar fl bar u sinkayi
pirtir in_ Ji ber kll kem mirov Ii wc dere dijin,
jiyana gundan aramtir e.
Tekiliyen di navbera mirovcn ko Ii gundan dijin
de bastir in. Oostani u hevalatiya wan jidiltir e. Ew
h em u alikariya hev dikin.
1- Rengderen di nav tekste de peyda bikin
11 wan di nav \iargo eye de binivisin.
-
ziravtir /. eiwantlr
l
2- Ji hevoken Ii jeddjan xelet in (X) kijan
rast (R) in.
1. Gotinen heva]i wi rast neb un. XI
2. Her ti teki wan xwezayi bft_ IRI
3. Hewaya bajaran ji ya gundan xwe tir bu. "j
4. Erebe u karxane Ii bajaran pirtir in.
S. Oar u bar fL sinkayi Ii gundan pirtir e.
6. Kem mirov Ii bajaran dijin 0
7. Jiyana bajaran aramtir e.
8. Oostanl ft hevaltiya gundiyan jidiltir e. 'J
9. Jiyana bajaran ji gllndan giranbuhatir e. 0
10. Xwarina bajaran xwezayitir e. 0
j 118 Um"te 10 Pora we xelek xelek e.
\'
\
-\
"- . \
--
Weki din ji hemll tisten gundan ji yen bajaran
erzantir in. Jiyana bajaran ji ya gondan dijwartir e.
Li gundan tu ji bo her eiheki bi peyati divl, ji ber
we hinde ji tu ziravtir 11 tenduristitir dibi. Ji ber
xwatina xwezayi u hewaya paqij tu eiwantir ft
xwesiktir dibi. Gotinen hevalc min rast bun. Werin
em vend hefteyeyan bivin gllndan.
3- Bersiva pirsen jerin bidin.
l. ('ima hewaya gllndan paktir e?
2. ('ima jiyana gundan aramtir e?
................................................--.
3. Ki alikariya hev u din dikin?
..... ..................................................
4. Li gundan vi tisten xwarine hene?
........................................................
4- Van hevokan bi rengderan kuta bikin.
Heke pewlst be rOberkirin u serekayiya
rengderan bi kar binin.
', jwan I direj I zirek (2) I r111net I mezin / plr
bilind / kllrt I serfiraz / teral / balke, ' gertn
,mixabi n _ I ge n l1 / giran / sa..
1. Cembc1i gelek ............... e_ Ew di pole de
xwendekar serkeftitirin e.
2. ............... bu ko tll ji pola xwe derneket1.
-\xaftina Seroke Komcleya Maten Mirovan
_ eki...............
Ii azadi fL ,erxwebfme .. .. .. tu tist nin e.
\.\\'endekaren ............... tu caran .................
JIll.
Hesinji pembfIye ..___..........
- Li dinyaye SOiyaye ............... Everest e.
'. Oi pole de .......... xwendekar :;>ilan e. Hemu
'rsen we ba in.
. Zivistan ji payize ............... e.
to. Roj ji dinyaye ............... e.
5- Niv'isandin
Bajare xwe fi bajareki din bidin her hey.
Wi sa dest pe bikin
Ez Ii bajare Qerse dijim. Ez dixwazim ba-
.lre xwe u bajarc Enqereye rLIberi hev bikim.
.............-...........................................
Bejeyen gir1ng ji bo jiberkirine.
.xelek .simbel .balkes .hinbun
. rengder I
. ferbLm
. rflberkirin
.dev
. serfiraz
. pCldar . hilO
.didan .kevn .meZ111
. serekebun .stukllr .v av . nil .bivfLk .
.teral .difin . erzan . germ .vong
.biha .3san .guh .kllrl .bas . sext .ser
I
.direj .zor .por .bilind . mixabin
I
. zirek .birii .eiwan . nlnlCt
2- Rfiberkirin fi serekayi
Forma rengderan biniv'isin.
'_ Reng dc,:
ba.i
bilind
- Serek ayi j
- ---
ba tiri n _
Ruberkirin
ba stir
zircktir
Xlzan
'art irin -I
--I
zcngintir
Zerde,t bist sali ye.
Baran bist ft pene sali ye.
Zerde (ji Mehsimaye piI1ir e.
Baran pirtirin e.
Mehsima ji Zerdest ne pirtir e.
Baran ji Mehsimayc ne eiwantir e.
"ekhe\.i I 8i qasi
Rengin 1.75 em bilind e.
Rizgar 1.75 em bilind e.
Bahoz 1. 65 em bilind e.
Rengin bi qasi Rizgar bilind e.
Bahoz bi qasi Rizgar u Rengine ne bilind e.
Rengin bi qasi Rizgar direj e. Rizgar bi qasi
Rengine direj e.
3- Rfiber, serekayi fi wekheviya xwen-
dekaran bikin.
Di azmuna kurdi de
Zinc SO not \\ ergirt
lI..ejc 100 not "ergin.
Bahuzi RO not \\ crgirt.
-\zad 95 not wergin.
Ki z1rektir e? Ki ne z1rektir e ft kljan bi
qasl hey zirek in? Biniv'isin.
.......................................................
Unite 10 .... Pora we xelek xelek e.
.!.1!!J.
,
Hindari 10
1- Rfiberkirin fi serekahiya renderan bi kar binin fi hevoken jerln biqedinin.
Minak: Zendin ji biraye xwe zirektir e. (zirek\
I. Evin ji diravan e. (giring)
2. :;>ev ji roje e_ (tart)
3. Kolilk ji striyan in. (bedew)
4. Pore min ji pore Ie e. (xelek)
5. Mala me ji mala we e. (dur)
6. KlIrdiya dayika te ji kurdiya bave te e. (ba )
7. E7 ji biraye xwe _ im_ (teral)
8. Biraye min.ii min e. (zirek)
9. Zivistan ji payize c_ (sar)
10. Havin demsal e. (germ)
n. Nil rLlbar e di dinyaye de_ (direj)
12. Everest viya ye di dinyaye de. (bilind)
13. Tu _ ke v i dl dinyaye de. (bedew)
14. Tu kur i di dinyave de. Gebati)
15. Zftrcfa heywan e. (bilind)
16. Cembeli di pole de
17. Hesin ji pembuyi
xwendekar e_ (serfiraz)
e. (giran)
2- Rfiberkirina rengderan pek binin fi hevokan biqedinin.
l. Tu geleki ne bi]ind I. Xwiska te c.
2. Xaniye min biv-ftk e. Ez xaniyaki dixwazi111.
3. 1m hewa geleki ne germ e. Ollh bu.
4. Xwarincn restorantan geleki ne bitam in. Xwarinen male _ 111.
5. TlI geleki ne qelew I. Sorgul ji te
6. Ew ode gelcki ne mhani ye. Odeya dirt
e
e.
7. Enqere ne bajareki gekki kevn e. Amed e_
8. Min plr dnav nin in. Te dira\ hene_
9. Ez nikarim geleki xwes bibezi111. TlI dikari blbezi_
10. Tu dllh ZfL ji xew ranebftyi. Ez ji te ji xe\\" rabOm
11. Buhaye erebeya min geleki ne glran e. BlIhaye erebeya te e.
J 120 Um"te 10 Pora we xe\ek xe\ek e.
3- Ji cot hevokan a rast hilbijerin
I. a) Ez ji te bilindtir im.
b) Ezji Ie bilindtir im.
4. a) To ji min bilindtir e.
b) To ji min bilindtir i.
2. a) Ollh ji im genntir e.
b) Duhji iro genntir bu.
S. a) Havln genntir demsal e.
b) Havin germtirin demsal e.
3. a) Min ji te pirtir xwisk hene.
b) Min ji te pirtirin xwisk heye.
6. a) Meha resemiye ji meha tinnehe saJ1ir e.
b) Meha re emiye ji meha tinnehc sartirin e.
4- Nivisandin
Jiyana gundan u jiyana bajaran ruben hey bikin. Hun dikarin ji teksta 'Jiyana gundan" sude
wergirin. Iqian ji kijalli ba tir e u di kijan wan de gund ba in, di kijalli de bajar ba tir in.
'Iioak:
Gund ji bajaran bivfLktir in. Hewaya gundan paqijtir e.
. .
----
-
,
...
f ';.iJ.. , .
.
.. . ...
--....................------.---.......................--..---...................---...-----------.-.-....................--------------_...................-...-.-"----"."--_."
-..;'.. .."iii
.. --........
. :i; ,
.....- - '"::i
:::::. . : !!
::::
:::.
*II'"
15
...... ....
.:=:.: ;:-:. ,.
.:I..=-......; :.=:.
.-,i r ,,;: ::_:5 .;i .
. I ......
:.,., .:.':':fi'
: .'J : ='; ,
:;J......: :- .-
'.. I _ I
.....,.:--....
: '; ' ;:;"I
":::"I =-': t. I
... ."1" '
::::. ....d
:::".,. ,. " \ -
:...."::-:.t..1'
' ". '. ..... l .
.. .
- """
......,.:. .. .
......_" .
:::..::-:" :
':.:::.r.: '.
.......... II
or::"" :
.-....
.. .
..
,
II
"
I,
"
"'11' t.
.................
Um"te 10 .. Pora we xelek xelek e.
121
T
-
'-
....
-
.,:.
-
.
. A.. ,
.. ,
.'
. ..
.
, .......
I 1 "....
-..... _f r
.;. . ...
""" ?'.....-.
.; '?J. >-;. ;.
>?- 3:: ...
.,.., . - '"""'k
..... ,- ... - .,
o<i. , __
.,... ....-..
r -'"
"
....
-
.
.
.
..
'"
':It..
.
-- ..
"J
,
...
"
........
.
'-
..
.....
.[" ./ " 1
...!III, - . ,
. 'hi
r f .
t ......
"
'-
,.
,
. ,
;
.
-
.-
..'
(..
......
Jaji vi ye? Jaji; cure-xwarineke ku ji masti u gihaycn
viyayan vedibe. Jaji bi pirani di taste de te xwarin. Li
gelek eihcn Kurdistane taste beyi jaji nabe! Jaji di nav gelen Kurdistane de xwanneke geleki bi nav u
deng c_ Bi taybeti herkiyen kover (rewend) geleki ji jajiye hez dikin_ Jaji xwanna wan a sereke ye.
Gibayen di nav jajiye de ji bo tenduristiya mirovan dennan in_
Ba e, ev xwarina wiba xwes vawan te vekirin? Gcleki hcsan e! Berivan an ji kevaniya male masti
dike parziineki u hildiavise heta ku yek n dll rojan mast ava xwe berdide ft hi k dibc. Pasi berivan an ji
kevaniya male gihayen xwe di o. Gava ku ava masti xwe bi tevayi ke a u mast hisk bfl. hingi berivan an
ji kevaniya male masti dike qusxaneyeke u gihayen xwe (birikcn bezayi, siyabu an ji mende) dike nav
masti u tevlihev dike. Edi jaji ji bo xwarine amade ye_ Nosiean be! Hun de bibinin ku tama jajiye ji tama
penir ft masti gelck xwe tir e. .Ii ber ko di nav jajiye de tama gihayen viyayan ji heye.
,
r"
.
"t .', ....
.t,...,. -
'f,- .......
,..' - ..,
. , ,
"" # ;.:.,.
\... ....
-"" I
....,
I
- .
Jaji
':'
- .
"
5- Bersiva pirsen Ii jer bidin.
I. Jaii ji vi vcdibe
4. Jaji ]i ku dere bi nav u deng e?
..................... .............................--
2. Naven sc gihayen viyayi binivisin?
5. Ki bi taybeti ji jajiye hez dike?
...................................................
3. Ew gihayen viyayi ji bo vi derman in?
6. Jaji ji vi xwestir e? ('ima?
.............-.....................-....
........................................................
J 122 Unlte 10 Pora we xe\ek xe\ek e.
Geverok, Bervelan, Fera in, Musal Ll
\Iergezer hindek ji zozancn Hekariye ne.
Zozanen Hekariye gelek bi nav u deng in
;i ber ku pir taybetiyen wan bene.
('iyayen wan bilind in fI avcn wan
weki eemede sar in. Zozanen Hekariye bi
mcrg u vimenall, bi kolilkcn heftrengln
'{emili ne. Bi hezaran kulilken b6hnxwes
u rengin hene Ii viyayen Hekariye. BCbna
helal, beybun, sosin u binevsan Ii viyayen Hekariyc, her weki b6bna bihuste ye. Gulexwin ku sembola
Hekariye ye, hemu viyayen Hekariye dixemiline.
Zozanen Hekariye lu earan be muzikji naminin. Denge bI ri u zeriyan, bilura si\-anan, awaza dengbejan
digcl dcnge xwezayi; qebqeba kewan, vikevika vivikan. denge saliil u bilbilan u warewara berx u karikan
her weld senfoniyeke le guhen mirov. Bihare, ba-
vine, payize, berfli viyayen Hekariye naqede.
Xwarinen zozancn Hekariyan ji pir xwes in.
Mast, serlo, nivi k kengirmast, betirmast u jaji
xwarinen gclek xwe in. Weki ditir ji gihaycn xwa-
rine Ii ZOLanan pir in. Neziki scst an ji pirlir cure
gihaycn xwarine hene. Ji wan giyayan luse, kaIi,
vorin. kengir (kcreng), piing ft rcvas pir in.
Xwe iya zozanen Hekariye bi peyvan naye
gotin_ Oive mirov bil,Oe bibine fI Ii we derc biji. Hingi
mirov de biLane ku di dinyaye de kem eih weki 70-
zanen Hekariyc xwes in.
Zozanen Hekariye
,
__ ---'1;;1';:- ,.
- 'c --...- "..
......-:::---..
- .,' --'"
-
. ....
-
..... .....
. .
- .
"
- .
'_0' !:1.,
.
-r: y..
- '\ " ....
.....::-
_...., ..4r.
1."'..-..... ... l
. '. 't " ""\...
';:-;,...
Jl.(:. tA:'.
.
1f
-'\1,.
, ;C""
, , ',
:-fr-...
I<
"
"Ii /!"t\
"'i""
lit' , .
..
1
..
.
-,'
,
ti
...
.,
'.
1. Bersiven pirsen Ii jer bidin.
I. Naven se ZOLanen Hekariye binivisin
2. NavCn se kulilkan binivisin.
3. ('i muzlk Ii zozanen Hekariye hene?
4. Kengi Ii viyayen Hekariye berf heye?
5. Nave var xwarinen LOZ.anen Hekariyan billivisin.
.....
"
6. Naven se cure gihayen xwarinc yen Ii viyaycn
Ilekariye bidin?
..............................--.............................
7. <;:ima zozanen Hekariye bi nav u deng in?
8. Xwat-inen zozanen Hekariye I,Oawan in?
.......................-......... .........................
9. Zozanen Hekariye bi vi xemili ne?
.....--............-..............-..........................
Unite 10 .. Pora w€ xelek xelek e. 123 1
A
UNITE 11
1111 Hindari
1- Ev pirtUka ke ye?
Ev pirtUken ke ne?
.;3fist
.;Jp-
...,
,
.
Yekjimat.
Ev pirtiika min e.
Ev pimlka te ye_
Ev pirtiika we ye.
Ev pil1ftka wi ye.
Ev pirtfika me ye.
Ev pirtflka we ye.
Ev pirtiika wan e.
Ev pirtiika Gulbarine ye.
Ev pirtflka Bedrani ye.
Ev pirtflka Gulbarlne u Bedrani ye:
Piljimar
Ev pirtiiken min in_
Ev pirtfiken te ne.
Ev pirtftken we ne.
Ev pirtiiken wi ne.
Ev pirtiikCn me ne.
Ev pirtftken we ne.
Ev pirtftken wan in.
Ev pirtuken Gulbarine ne.
Ev pirtiiken Bedralli ne_
Ev pirtukCn Gulbarin u Bedrani ne.
Navcn Her (wkjimar) 1 Naven Ine (yekjimar\
J'\aven ner {i l11e fpITJimar1
I Kure min
Xaniye we
Welate me
fOunde wan
Biraziye min
X warziye min
BirayI' te
Pismatne Inin.
1_
Keva mill
Birazi)'a min
Xwarziya min
Mala wan
Meta min
Xaleta min
Oayika te
Ootmama min
nfu:
Koren min
Birayen min
Xaniyen wc
Welaten biyani
Gunden wan
Zebesen min
Cilen wi
1 124 Uru'i:e 11 Hindari
mc
Keven min
Oayiken me
Meten min
Ootmamen te
Oapiren me
Scven wan
Penftsen me
Reziman
Veqetandekcn binavkiri
" Naven ner u yekjimar heke tipa dawlye deng-
der be vawa, dengdar be vawa te nivisandin?
'1aven ner ft yekjimar: I-el ft I-yel
Gund - Gunde me (tipa dawiye dengdar)
Xani - Xaniye me (tipa dawiye dengder )
" Naven me u yekjimar tipa dawiye dengder
be vawa, dengdar be vawa te nivisandin?
Naven me ft yekjimar: I-a! u I-yal
Evin - Evina min (tipa dawiyc dengdar)
Abori- Aboriya me (tipa dawiye dengder)
"Heke navdercn ner u me piljimar bin ft tipen
dawiye dengder an ji dengdar bin v awa ten I
nivisandin?
'1aven ner ft me pirjimar: I-enl fi I-yen!
Gund - Gunden me (tipa dawiye dengdar )
Xani - Xaniyen me (tipa dawiye dengdel )
Evin - Evinen me (tipa dawiye dengdar )
H eval- Hevalen me (tipa da wiye dengdcr)
2- Ner anji me
Veqetandeken binavkifi l...el ft I-yel ji bo
navd&-en ner, I-a/ ft I-ya/ ji bo navderen me
ft/ ft fibonMnp li
navan binivisin.
Ner u me yekjim
:\1inak:
Xal = Xale min
Oayik = Oayik we
Mam = Mam
111111
Xal Xal wi
Bira = Bira min
Pismam = Pismam le
Jin = Jin Eli
l
Mer = Mer _ EYsane
I
100tmam = Ootmam
Xani = Xanl m1l1
I
Mal Mal we
we
Met = Met
I
Xalct = Xalet
I
Oi s = Di
te
wi
wan
Bab = Bab_ _ me
p
I Mi;;:ak:
Xal Xalen min
10ayik = Dayik_ we
Mam = Malll mill
Xal = Xal wi
IBira = Bira m1l1
IPismalll Pisma1l1_ te
I Jin = Jin Eli
,Mer = Mer EYsane
100tmam = Ootmam we
!Xanl = Xani U11n
I -
IMal = Mal_ _ _ we
IMet = Met te
Xalet = Xalet wi
10i s = Oi
Bab - Bab
wan
me
Bapir = Bapir
wi
J
Oapir = Oapir wan
IXWarLe = Xwarzi _ _ Eli
Kev = Kev mm
Urure 11 .. Hindat!
125
3- Niha Ii weneyan binerin, pirsan bikin ft bersivan bidin. Naven ner ft me clnavken
xweditiye, yekjimari ft pitjimariya navan ji bir nekin.
..
' .'
---
?
---
,
.
I'
r I
Nama"
.,_1;
,
Gule
I
I .. j
Xalit . Rod
Minak:
w keva ke ye
Ew keva Naman e_ (Naman)
l. ... _............ .......-- -----
.....................................'1 (Kur)
................_........................_. (Gule)
.. ...'1 (Kevik u kurik)
2. .....___
...................................
(Naman u Gule)
4.
...............-.............................
..................................'1 (Se hesp)
...........................___ .........__.... (Xalit)
..... ..... ....._............ .......'1 (Penus)
3. ____
..-...............................................---..............-......--........-........-.
(Rona)
1 126 Unite 11 .. Hindari
4- Hevoken jerln xelet in, wan rast bikin.
I) ilan biraziye min e.
ilan bi.-aziya min e.
!) Zorova gunda Brftske ye.
3) Nave pismama te vi ye?
4) Her var xalcWn min Ii gund diji.
5) ('iyaya wclale min gelek xwes in.
6) Ez Ii zaningeh biji k dixwinim.
7) Xwiske min ne xwendekar in.
8) Hinnien gunde me gc\ek xwq in.
9) Bajaren me pir xwes e.
10) Zerde 1 besteniye xwe vedikim_
11) Naven meten min Husna t1 Asiya ye
1- Pirsen van bersivan binivisin.
l. ........... ...... __.............................. ........
Ez beyani zft radibim.
,
-. ...........-..........................--.................
Ew bi sev 1'Ojnameye dixwine 11 dersa xwe dike.
3. .........................................................
Gulbarinniha sere xwe diso.
4. ...
Oawiya heftiye em divin qur,a zimane kurdi.
5. .......................__................................
£z Ii Enqereye dijim.
12) Ma dotl11amc te mamosla ye?
13) Hemu hevala min zirek in.
14) Te hemli rojnameya iro xwendin?
15) Te hel11u 1'Ojnamcye Azadiya Wclat xwend
16) Eli xwar7iya min e.
17) Her var keve we mer kirine.
18) Hemli biracn wejin anine.
19) Tc jine anine.
20) Oayike te u bave te vawan in?
21) Xaniya min bivuk e, Ie bcle xwe ik e_
22) Naven xwi ka min Ronya li Janya ne.
6. ......................................--.................
Min du xwi k ft du bira hene.
7. ...................--......................--............
Sorgul xwendekar e.
8. ............_............................................
Na. ez ji vaye hez nakim.
9. ........................_................................
Beyani ez divim zaningebe.
10. ............................................_.....__....
E... katjimer di dozdehan de firavin dixwil11_
Unlte 11 .. Hlndari
127
-
2- Bi bejeyro jenn hevokan c;ekin. Dive
hfin forma lekeran biguherin.
Minak:
hez kirin I ji golane / Setkan
Setkan ji golane hez dike_
I. rabun / eL U Zine / her I dereng / sibeh
2. bi ev / ez / zu /nivistin
3. xalC I Berivane / endazyar ! bun
4. niha hevokan,' em I saz kirin
5. TUI <;end / xebitin / katjimeran I roje
6. Bervem / ilan / ft / vfll1 / sanoye
................ . .............................
7. xwe / niha sere / u tin / ez
8. xwendin / wan I kovarek / niha
9. bezin / beyani / her tim / em
to. pir / bftn / giran i Esmere / kare
ll. nevirvaneki / bun / Mem I bas
ll. nevirvaneki / bun / Mem / bas
12. Pervine / sincmaye / xwi ka / duh I c;un
1 128 Unite 11 .. Htndarl
,- -
3- Van hevokan bikin neyinl.
Minak:
Fz Ii male firavine dixwim.
Ez Ii male firavine naxwim.
1. Em roja yekseme divin Oihoke.
2. Tu vima werzi e diki?
3. Ez dlxwazim binivim.
4. Oive hun geleki bixebitin.
.....................................................-..
5. Matematik gclek bcsan e.
6. Ez ji besteniye hez dikim.
4- Pirsen bersivan binivisin.
Minak:
Ev fcrheng bi c;endan e'!
Ev bi var milyoni ye_
1..
"
Kiloya embelotan bi se sed qirfl i ye.
2. ......
Colek pClav bi dozdch lirayi ye.
3. ....................______
Na, ez nikarim piyanoye Ie bidim.
4. ..
"
Zilan dikare bi fren l biaxive.
6. ____
Besna xwendekar e.
7. ........................-................
Ew biraye Hogir e.
l-Bi bejeyen lijer hevokan "ebikin.
I. dikarim / ez / binivisim kurdi, bi
. Zelall se / biaxive / zimanan dikare I bi
-......................................-....................
>. ew / bi kar binin/ dikarin kompimre
4. em .' bibczin / xwes. dikann
3. biajom / ez i crebeye I dikarim
.............---.................-.........-----..
". dikarin ez I xwarine I vebikin U, ew I em
--..................-..................-........--........---
2- Bine bejeyen cuda xez bikin.
'Iinak:
vik bav
I. bihar guJan
. adar avrel
:to roj sor
4. rel zevl
5.<;Ull rabun
". av dev
-. tiral gnan
azadi asti
bira
xal
xwi,k
payiz havin zivistan
semi puspcr gllian
zer res binev i
robar v1ya serfiraz
xwarin zirek ditin
biru difin mil
erzan Clwan bijisk
mirovati hatin wekhevi
3- Bi lekera 'bUn' hevokan "ekin.
'Iinak:
E7 niha Ii dibistane me_
Heftcya vuyi, ez Ii dibistane bum_
I. Zendin niha Ii dibistane ye
U\ih .................--...............-.........-..........
:. Hun isalJi Amerika ne.
ln par............. ---................- -....... ..........
3. lro gelek germ e.
Ouh ...__................._........____
4. .Tina Xemginnexwe e.
5. Em iro gelck westiyane.
6. Tu iro pir dilxwes i_
4- Hevoken jenn bikin dema bort
Minak:
Ez niha dlvim diblstane
Ez duh vum dibistane
I. Ez dinivisim.
......................................................-.......
2. Xelil pirtuke dixwine.
3. Ew her roj rojnameye dikire.
we................. ....................-............-----
4. Em alikariya hevalen xwe dikin_
.......-.........-.............-..................-...........
5. Ew ave dixwazin.
6. ilan eilen xwe diso.
7. E.lniha ji hevale xwe re nameye dinivisim.
..............-.........-.......---........-......-..........-
s. Rizgin pir dixebite.
..-................-.-........................................
9. Perixan vft beriye.
10. Ew Ii ber deri radiwestin.
.................................-.................-..........
Unite 11 -.Hlndad 129'
-,-
5- Revoken xelet rast bikin.
Minak:
E7 av vcx\\. ar.
Min av vcxwar.
1. Wi rojnameye dixwine.
.......................................-.............-........
2. We xwarin dixwe.
................--....................................---..-.
3. Me divin mala xwe.
......--.........................--.......
4. Tu avjeni kir.
...........-..................................................
5. Min birvi me.
-.....................................---..
6. Revoke Ii jer bikin pirani.
Minak:
Te nameyek nivisi_
Te do name nivisin_
1. Min pirtukek xwend.
..........................................-...............--..
2. We sevek xwar.
...........-.......--...............--.......-................
3. Me mirovek ]i ber deriye male dit.
...--.........................................................
4. Zelale vayek vexwar.
.......-......-.......--......-...............................
5. Bahozi vivikek kust.
.......-............................................
6. Wi darek biri.
7. Wan xaniyek ava kir.
..............................................................
J 130 Unite 11 .. H'mdad
D Cinavk
1- Kirde u bireser
X\\eru Te\\andi
Ez Min
Tu Te
Ew (ner) Wi
Ew (me) We
Em Me
Hiin We
Ew Wan
X\\erii
Tewandi
Ez ipele dinasim.
Tu ipelc dinasi.
Ew ipele dinase.
Em ipe]e dinasin.
Hun :;>ipele dinasin.
Ew :;>ipele dinasin.
:;>ipel min dinase.
:;>ipel te dinasc.
:;>ipel we/wi dinase.
:;>ipcl me dinasc_
ipel we dmase.
ipel wan dinase.
2- Cihen vala bi clnavken xwerU fi
tewandi dagirin.
X ,,,,rii
Tu
Ew
Tewandi
Miu
..... ...... (ner)
........... (me)
Me
We
Wan
3- Hevok n Ii jer bi rengderen an1dan wi, we fi wan biqedinin
'Iinak:
111irovl dinasilll
keve nanasim.
keybanuye nanasim.
kevan nanasim.
dayike nanasim.
zeriye dinas!?
7.Ez
8. E7
9.Ez
10. Ez
mirovan dinasilll.
F7 wi kuri nanasil11.
I. Ez
kuran nanasirn.
i ine dinasim.
. Ez
InerI' nanasilll.
3. Ez
11. Ez bave Xezale nanasim.
-to Ez
TlI
dinasi?
5.Ez
11. Ez ...................._ delale dinasim.
6.Tu
12. Ez ___..............__.. xorti dinasim_
4- Hevok n lijer bi cinavk n xwerO. (ez, tu, ew, em, hUn, fi ew) fi cinavk n tewand1 (min, te,
we, wi, me, we fi wan) dagirin.
"inak:
EL dixwazim we bibinim bele ew naxwaLe min blbine
-to
dixwazi
bibine, Ie bele ez naxwazim
bibinin, Ie bele
bibinin, ]e bele ew naxwazin
bibini Ie bele ez naxwazim
bibinim.
I. Ew dixwaze
naxwazc
bibine.
. Ew dixwazin
J. Em dixwazin
bibinin.
bibinim
5. Ew dixwaLe
bibine, Ie bele em naxwazin we bibinin_
bibinim, Ie bele
113xwaLlll
bibinin.
6. Ez dixwazim
J. Hun dixwazin
4. Bahoz dixwaze :;>ennine bibine, Ie bete
naxwa7e
bibinin.
bibine.
bibinin, Ie bele em naxwazin
5. Ew dixwazin
_ bibinin, Ic bele tn naxwazi
bibinim. Ie bcle
bibini.
6.
dixwazi
bibinl.
naxwazim
5- Cih n va1a yen di hevok n Ii jer de bi clnavk n rast dagirin.
, linak:
P,rtuken min Ii ku dere ne" 107 wan nabinim
I. A Ew keva hane ki ye?
B Ez
dinasim.
cinara min e.
1. Ew jinik ki ye? Tu vima Ii
. Em divin sanoye
J. Ew mer ki ye? Tu
dineri?
dikari digel
bcy!.
dinasi?
4. Zelalli ku der6 ye? Ez dixwazim digel
5. Zarok Ii ku dere ne. Ez dixwazim digel
biaxivi111.
bilizim.
Unite 11 .. H'mdad
131 1
-----,-
A
UNITE 12
C Em de sibe bi in anoye.
1- Guh bidin diyaloga jenn u pa jl bixwlnin.
Gnlizer
Binev
Gulizer
Binev
Culizer
Binev
C ulizer
Binev
Gulizer
Binev
Culizer
:;>evbas Binev _ Tu vawan i
Spas Gulizer. Ez bas im. Tu awan i')
Ez ji bas im. Sibe, Ruken, Serdar, Jehat,
ez tl hinek hevalen din em de bivin
sanoye. To dixwazi bl me re weri
Ez dixwazim, Ie bele kengi?
Pisti nivro. di do u nivan de.
Ez nikarirn digel we bem. Ji ber kn pis-
ti nivro ez de bivim dibistane. Ma em
nikarin bi ev bivim
Bi sev ji dibe. Ez de ji hevalan bipir
sim 11 pase ez de te agahdar bikim. Bi
rasti, heml1 heval dixwazin te bibinin.
Ezji dixwazitn wan bibinim.
De ba e. Ez de tclefoni te bikim.
Ez de Ii heviya telefona te bim. Ser,avan.
Servavan.
2- Bersiva pirsen jenn bidin.
1. Sibe Gu\1zer u hevalen wc de vi bikin?
2. Ew de kengi bivin anoyc?
.................................................--........-
3. ('ima Binevs nikare besdari hevalen xwe bibe?
4. Ki dixwaze ke bibine?
5. Di dawiya de Gnlizer u Binev e vi biryar dan?
............................................................
J 132 _ Unlte 12 .. Em d€ sib€ bi in anoy€.
.,.-
,
s )
.'-
\
.W"""
-
II
.:
\
,
'-
,,",
Reziman
Dema Be
(ereni)
Ez de sibe bi im anoye.
Tn de sibe bi i sanoye.
Ew de sibe bi e sanoye.
Em de sibe bi in sanoye.
Hun de sibe bi in sanoye.
Ew de sibc bi hl anoye.
(n-,yini)
Ez sibC nal;im ,anoye.
Tn slbe na i anoye_
Ew sibe na e satl0ye.
Em sibe na in sanoye.
Hun sibe na in sanoyc_
Ew sibe bi in sanoye.
4 - Hiln de sibe i bikin? Bernameya xwe ya sibe binivisin u p 'i ji bo hevalen xwe bixw'inin.
\'Iinak
IcL de "bc di katiimcr heft li nivan de rabnl1_
Ez de __....
....-................................................-................-............................
................. ..................-.... ...............
5- Niha ji hevale/a xwe bipirsin u h1n bibin ka bernameya vl!/we i ye.
, Gulbarin dive pir bixebite.
1- Tekstajerln bixwinin, bersiva pirsan bidin u bine hevoken dema be xez bikin.
Gu]barin bijisk e. Ew sih u du sali ye. Dive ew pir bixebiteji
ber ku tu biji kcn din Ii wi bajari nin in u tenduristiya eniye
bajcr ji gclek xirab e. Ew her roj sibehc zu radibe, dive kar fl heta
derengiya seve dixebite.
Sibehe disa Gulbarin de zu rabe u biee nexwesxanevc. Ew dc
kaljimer di he t Ii nivan de dest bi kar bike u heta katjimer dozde-
han bixebite_ Pase ew de katjimer di dozdeban de bive, firavine
bixwe u de bizivire scr kare xwe. Gulbarin dibeje: "Ez pir
dixebitim. Ie bc1e tu gazinea min nin e. Ez ji bo nexwe,cn zarok,
pir, jin u mer pewiS1 im."
Ew roje neziki penci nexwe an muayene dike u derman dike.
Nc tene nexwesen bajer. Ie bele nexwe en gunden derdora bajer
ji divin nik Gulbarine da ku xwes bibin.
f
1. Gulbarin vi kari dike?
3. Ew de sibehe kengi bive nexwesxaneye?
2. ('il11a dive ew pir bixebite?
4. Ew de hcta kengi bixebite?
-............... ...........................................
.......--..............................................
.......................--......................-.........--.
2- Du kes tev bixebitin. Hiln de ve havine
Iigel hevala/e xwe bi in betlaneye. Hiln de
i bikin, Ilsteya xwe ebikin.
I
(crclli)
Ez de bixebitim.
Tu de bixebiti.
Ew de bixebite.
Em dc bixebitin.
Hun dc bixebitin.
Ew de bixebitin.
Ez dc bixebitim.
\Iinak:
Lm,]c bi olobf"", bivin Amede.
.....---........................................-..----.-
-...............-.--.-..-....-...........-........-.......-.
Reziman
. .
O ma He
(nc}lni)
Ez de nexebitim.
Tu de nexebiti.
Ew de nexebite_
Em de nexebitin.
Hun dc nexebltin
Fw dc nexebitin.
Ez de nexebitim.
Unlte 12 .. Em d€ sib€ bi,in anoy€.
.!
,
3 Fala te kljan e? Bixwlne u pa e ji bo hevaIe/a xwe bibeje.
Beran (Adar 21 - AvreI 20)
..,,,.
r
G-
Oi jiyana te de iro rojeke pir
giring e. Dive to hinek biryaren
bingehin bidi. Netirse, ew bir-
yar de bibin bingeha jlyana te fl
de jiyana te biguherinin.
Tu de serfiraz bibl.
Ganer (AvreJ 21 - Gulan 21)
Tude bivi seredana hevaleki
xwe ye geleki hcja. Pir nuve-
yen bas tu de bibihizi_ Dibe ku
tu hevalekile nu binasl. Edi kef
kefaxwe te ye, ki dikare ji te re
tistekc bibeje?
@.---.
.
Cewi (Gulan 22 - Puwer 21)
Hefteya ku be. tn de bivi ri-
yeke nezik. Hinek nexwesi' de
vebibin, Ie bele ew nexwe,i de
zu bibonn. Ji hevalen xwe re
telefon bike. ew de biminin di
xema te de.
Kevjal (pu per 22 - Tirmeh 22 )
.
,. I bix1. Dive ill wan diravan bi
,- hl yari serf biki'. Rojen res
g lek i?, dive tu wan tu earanji
blr neb_
To de hinek diravan bi dest
er (Tirmeh 23 - Gelawej 22)
.
.
R>'
Tu de sasiyeke biki ft ji ber
ve yeke de hevaleki/e te pir ji te
bixeyide. 1.6 bele zede xeme
nexwe. ew de zu bi dilpakiya te
bihese u te em bike.
:;>ehriwar (Gelawej 24 - Rezber 23) .
I :
) ,
t( '-'. ,:-
.
Serfirazi u serkeftin ji bo te
geleld nCzik in, Ie bele dive tu
piT bixebiti. Hevalen Ii derdora
Ie gcleki ji te hez dikin. LC
hinek xemexwaz Ii dora te he-
ne, ew zede ewaniye dikin.
-
-
J 134 Unlte 12 .. Em & sib€ bi,in anoy€.
Mezin (Rczber 24 - Kew er 23)
Hevaleki'te ye kevn de be se-
redana te. Tu de bi hatina wi pir
kefxwes bibl. Amade bibe, miz-
gimyek ji' pe re heye. Le zede ji
ti ten mezin hevi neke, ji ber ku
heviycn mezin kede dixwazin_
Dupi k (Kew er 24 - Sermawez 22)
. " -:)
t" -
"- .... \
..., ''''
, IS
Her gav beyomiyek Ii dora
te digere. Gava ku tu bixwazi,
IU dikari ve beyomiye ji ser xwe
rakl. Mizginiya min Ii te, dc di
demeke nezi'k de xebereke ba
ji we re be, heyiri nemine.
Kevan (Sermawez 23 - Berfanbar 21)
Rojen nexwes edi qediyan.
Tude besdari eivineke bibi u
gelek tisten xwes tu de blbini.
LC bde hinek xetere ji Ii pe-
siya te hene, lewre Ji dive ill
hisyar bi.
I
A>
..,
Karik (Berfanbar 22 - Rebedan 20)
---.,....
..
Ji niska ve ill de bivi riyeke.
Oi dawiye de to de tisteki bas
peyda biki. Rftye te de bikene.
1.6 bele ev yek de demeke direj
dom neke, ji bir meke bi guleke
bihar naye.
Oewlik (Rebendan 21 - Re emi 18)
if[
j
,,I
'A ..... t.
Roja duseme de aloziyek
bivuk ji bo te vcbibe. llevaleke
te ya nezik de alikariya te bike
u ew alozi edi namine. Le ji bir
neke dive mirov gaven xwe bi-
pive u pi t re biaveje.
'1[
Masi (Re emi' 19 - Adar 20)
t
..
<.
J
Meha ku be, tu de bivi sah.-
yeke yan ji dawetekc. Tu de Ii
we dere hinek miroven bas
binasi. Dibe ku tu mala xwe
bar bikl n bivi bajareki din, Ie
zede lez neki vetir e.
+- Bersiva pirsen jerin bidin.
1. Tu de sibe di katjimer yeke de vi biki?
7. Tu de havine vi biki?
2. Tu de hefteya be roja emiye vi biki?
8. Tu de roja Newroze 4;i biki?
3. Tu de kengi bivl betlaneye?
9. Tu de i,ev]i 'mala xwe bi yanji na?
4. Sala be tu de Ii ku dere bi?
10. Tu de bikari hinek diravan bi qerz bidi min?
5. Gava ku te dibistan qedand tu de bibi vi?
11. Tu de di roja rojbuna xwe de vi biki?
6. fro kaljimCr di vendat1 de to de bivi mala xwe?
ICJ
1- Li weneyan binere. Ew mirov de C5i bikin? Li bin weneyan binivise.
\-1IJ
/' /
'J
( :
..........................................-....... -................................................. ...............--.................................
I-'l
o
JJ
i,
""
t j
ft.
.. _............... On.. h...... ._..... _n... no... ..... n........... h..... __. __. n..... n.... ... n. ................... _..'__ n.... h........._.......
UntI:e 12 .. Em d€ sib€bi in anoye. 135 1
Ez pirtiike dixwinim. (dema niha)
Ez de pirtuke bixwinim. (dema be)
4- Didu bi didu bixebitin. T e u hevala/e te
penesed lira hene. Dive hi'in wan cliravan ji
bo hinek karen ba serf bikin. Biryare bidin
u binivisin ka hi'in de bi wan cliravan C5i
bikin?
2- Hevoken jerln wergerlne dema be.
Minak:
1. Ez Ii televizyone tema e dikim.
Minak:
2. Tu xwarine dixwi.
Em de bi sed limyi pirtuk bikirin_
3. Ew dcrsa xwe dike_
5. Em divin mala xwe.
6. Hun dibezin.
7. Ew aVJeniye dikin.
8. Zozan nani dipeje.
9. Baran dibare.
10. Binevs u Serdar diaxivin.
3- Hevoken jerln bikin neyini.
Minak:
Ez de hefteya be bixebitim.
Ez hefteya be naxebitim
1. Em de sibehe go]an bivil1in.
5- Van pirsenjerlnji hevala/e xwe bikin.
1. Tu de sibehe vi biki
2. Ez de sere xwe bisom.
2. To de sa]a bc vi biki?
3. Hfm de erebeye biajon.
3. Tu de di Newroze de vi biki?
4. Ew de sibehe bixebitin.
4. Oawiya hefteye tu de vi biki?
J 136 Unite 12 ... Em d€ ,ib€ bi in anoye.
lIB
1- Dive Mirad i bike? Pe l guh bidin diyaloga jenn u pa e hlin bi xwe bixwlnin.
Sidar
'lirad
Sidar
:\lirad
Evarba Mirad_ Tu vawan i?
,\t\ \1\1.\ : \: \.ll il II
,
T\ . --:
! .'
f ,
f .J
I " . ;
, ,
Evarbas Sidar. £7 ha im. Ie
bele min senna girtiye. Tu
<;awan i?
Spas. £7 ba im. Hewa ge1eki
sar e. Dive tu cilen germ Ii xwe
biki u Ii xwarina xwe miqate
bibi. Oive tu yek du rajan nevi
kar fl Ii mal belma xwe vedl.
......
.
Zor spas j i bo sireten te. Ic bele
dive ez bixebitim, pir kare min
heye_
If: :.
, ,
2- Bersiva pirsan bidin.
4- Dive ITO hlin i bikin? Binivisin.
L Ki ncxwes e?
...................................--..............-........
....-...................................
....--......................................... ..........
2. Nexwesiya Miradi vi ye?
-........................................
...........................................................
3. Mirad vima nexwe ketiye?
....-......................................................
........ ......................__.........__n_...
4. Dive Mirad eilen vawa Ii xwe bike?
3- Dive sibe hlin i bikin? Binivisin.
..---......................................--................
Minak:
5. Oive Mirad du rajan vi bike?
Oivc e7 hi im dihi,tane.
--...............--.........................................
.....................-.....................................
6. ('ima dive Mirad bixebite?
...--..................... ...............
4. Hewa vawa ye?
-................-..............-..........-.................
137'
-,
Unite 12 ... Em de sibe bi in anoye.
5- Dive ew i bikin? Penden xwe Ii bin weneyan binivlsin.
Minak:
Miw.di senna gil1ivc_
Di e e\\ eilen gcnn Ii '(we bikc_
Dive ew hay ji xW3lina xwe hebe_
Di e ew du se rojan behna xwe vette.
-
,
.
,
\. t
.
"
...
"..-. .
"- '"
.
.-
...
I ....
- ,
,
, J
"'.
. ...
\ t
"' " .
"
-II!'
ilan nexwes ketiye.
Rizgin di nava bajer de behnteng buye.
. #:. .
. .. .._. w
.... .
,
. .:., ...,
., .
\: ': . r .., ,..:."
. ..
. '
.... ,., .
..
I
"
,,'
....-
.....;...
,-
\
".
..
.
-
,
< .Jf
Rahat pir betiliye.
Bahoz bir i buye.
...................__...............__.......................nn
8 Unhe 12 .. Em d€ sib€ bi in Fnoye.
Bejeyen giring ji bo jibe rkirine.
. ano . derdor . be,dari
. biryar dan .pasi . bineeih
. agahdari . bingeh . servavan
. guhartin . bemame . serfiraz
. tenduristi . serkeftin . dereng
. bihistin .zivirln . nasil1
. gazi nde . pewisti . wergirtin
.alozi .dirav . hlsyari
. serf kirin .hatin .amadekar
. nf1v e . civin . ji niska ve
.sibe . alikari . kenin
. serrna girtin . behn vedan . birvi bun
.meha be .sala be . heftiya be
6- Van hevokan bibin sen.
1. Tu nexwesi dive tu heri ............................
2. Ez ti me dive ez ........................................
3. Gulistan pir xebitiye dive ew ......____......_._
4. Kitik birvi buye dive tu .............................
[
Reziman
Raweya divcti- (ercni)
Ez dive biv im
Tu dive I biv i
Ew dive I bive dibistanc.
Em dive biv in
Hi'm I dive I biv in
I
Ew dive I biv in
Oema be- (ereni)
Ez
dive nevUTI
I dive nevi
dive neve dibistane.
divc nevin
To
Ew
Em
Hiln dive nevlll
Ew I d iv vir _________
7- Derna niha, dema bon u derna be bi
kar blnin u bi bejeyen di nav kevanan de
hevokan kuta bikin.
I. Ez hefteya vftyi ....-........-....(vun) Mehabade_
2 T . b - . ? ( .
. u .......... Sl e vi ....._.___.._.._........ xwann)
3. Ew niha nameyeke ..........__......___.. (nivisin)
3. Em var ema vuyi .....______._..........._ (xebitin)
4. Min duh hevaleki I e xwe .. .......... (ditin)
5. Te crebeya xwe firot .. __ _ ._... an na? (firotin)
6. Hun __ ........... kengi ....
? "' )
..... (nlvlStm
7. Ez per bi mamoste re ._
_______.... (axaftin)
8. emamc duh nexwe '"
............. (bflll)
9. Zclal u Zine niha kovare ...... _ ...... (xwendin)
8- Binivise u bibeje miroven Iijer dive i
bikin.
Minak:
Zcrdc t ncx"e e (vlin biji k)
Dive 7crde t bi,e bi.ii J...
I. Belqis ti ye. (vexwarin/av)
2. Diler 11 Dilber birvi ne. (xwarin/xwarin)
3. Pereye Miraz nin in. (kar/kirin)
4. Nane me nin in. (kirin)
5. Zarok westiyane. (nivistin)
6. Eywana me gelek qirej e. (su tin)
Unlte 12 ,. Em d€ sib€ bi in anoye. 139
Hindari 12
1- Be a rast hilbijerin.
11. Zclal .... katjimer dehan ........
a) bilaJdixebite b) hetaidixebite
c) dixebiteiheta d) dixebitelbila
I. Binev fi Sosin xwendekaren zirek ...
a) e b) in c) im d) ye
2. Miterand ... Fransayc ye.
a)je b)ya e)ji
d)ji
12. Zere oiha Ii mal kovare .......
a) dikire b) bixwine
c) dixwine d) bifirose
3. A:Nave ..... i ye?
B: Sibel c.
a) we h) wi c) wan
d) ez
13. Firavin kcngi te xwarin?
a) heft u niv e b) nivro
c) penean bist dibore d) penean bist kem e
3. Naven ....... Beybun u Culexwin in.
a) min b) em c) hf111 d) wan
14. Em be:rani zu ...... zaningehe.
a) dive b) divim c) divin d) dixwinin
4. Tu end sali yi?
a) ez bas im
c) viI u neh
b) zor spas
d) heta
15. A: Tu cixarcye dike i?
B: Na, ez .......... nake im. Min dcv ji
cixareye herdayc.
a) her tim
c) bikesim
b) tu earan
d) kem
5. Kare bave wi i ye?
a) bas e b) nexwes e
c) parezer e d) kare min bas e
6. Ew ..... kurdi i ye?
a) bi h)ji c) Ii d)je
2- Usteya jerln kuta bikin. Heke bejeyek
Ii ser listeye kern be ji bo we pirse tu
puan nayen dayin .
1. rojbas, ...._............., ........................
2.min, te_ _......... .......
.. ..........
7. Beybftn Ii .... Amede diji.
a) ser b) bin c) je
d) n3\
3. bijisk, dadmend, ...............-,
4. hirmi. zerdali, __........, .........-,
8. Min gclek be\'al ..........
a) heye b) hindik c) hene d) heyin
5. bira, xwi k, ..._........, .--
6.jiyan, xwendin, _........., ........--. .............
9. Jim: bave biraye min ...... min e.
a) xwiska b) xaltika
c) dayika d) meta
7. kurtek, pelav, - ........ ............ .............
8. toearan, hertim. _............., ...................
9. emi. yeksem. du em. ............., ......-.....
10. Zordest .... a tiye ...... oakin.
a) ji/hez b) hez/ye c) je/ji d)ji/hez
10. du, var, ........, ........., .......... ...........
l.1:. 4 Unite 12 .. Em d€ sib€ bi in anoye.
3- Tekstajerln bixwlnin u pirsan bibersivinin.
Ez gelek earan divim Kurdistane u Ii
bajaren Kurdistane digerim. Meha vuyi ji e7
vum bajare Wane ji bo betlaneya havine.
Betlaneya min gclek xwe derbas bfL Gele
Wane ji bo mevanan pir ba in. Min lu ten-
gasi Ii wc dere neditin. Bi taybeti ji Gola
Wane pir xwes bu u min her roj di golC de
melevani kir. Niha ez dixwazim der bare
Gola Wane de hinek agahiyan bidim we.
Gola Wane mezintirin gola Kurdistane ye.
Aqara we 3 hezar 764 km ye. Jl we 8 km.
,'.
Ii rojavaye Wane dikeve. Bilindahiya we ji _ .' ,...
serpilka deryaye 1646 111_ ye. Kllrtirin eihe- I' -
we ji 100 m. ye. Dirflve we kem u zede mina a O . . , - .;. ""r,
segoseyeke ye. Direjahiya gole di navbera . . r . 1 _ ,. . . .:.-: , . . :-
Tetwan u (eme Behdinane de dimine u bi .' 01 . '.
''''''"'''- . '"'\w uft.
qasi 125 km ye. Berahiya we Ii gori eihan :. . ,. J - . "
diguhere. Li hinek eihan kember e u Ii hine- ,. .......
k -. b ' b \ -: ' '"
-an]l I ere. tt-: ,_ I ,.. '_
Gola Wane weki n<:waleke devgirti ye ku <i;..!t
bi qasi 12000 km av di xwe d<: <:ivandiye. Gol ava xwe ji vend veman distine. Ji aliye bakur ve ji C;eme
Zilan, ji aliye baktl1'e rojhilat ve ji ('eme Behdinan, ji aliye rojhilate ve ji C;eme Rey, ('eme Xoyabe; ji
aliye ba ur ve ji ('eme Argafe ten u digihijin gole. Ava gole ji sedi 22 (%22) sor e. Ji ber ku gol ji v ar
aliyan ve girti ye, ava gole, bi raybeti beya we ya bakur, genn dibe u gel11lahiya we ji 20 dereeeyan der-
bas dibe. Ji ber serl11aye, di zivistane de ava hinek deveren gole diqerisin. Ji ber sorbuna ava we, di Gola
Wane d<: masi ne zede ne_ Tene hinek masiyen ku dikarin di nav ava or de bijin Ie de hene. Oi navbera
navenda bajare Wane u bajaroken dorhela we de, kestiyen bivuk hene. Li Tetwan. Xelat. Elcewaz. Erci ,
Wan. Edremit, Wesran u Resadiyeye lengergehen (iskele) kestiyan hene. Dor u beren Gola Wane ji ber
heblma he inahi u zinat'an pir bedew e. Di nava gole de, giraveke diroki ya pir navdar heye. Ev girav
Helemar e u Ii ser vc girave dereke ku ji bo fileyan pir giring e heye.
.tit. '
I
" I
.,
Pirsen jerln bibersivlnin
1. Mezinlirin gola Kurdistane kijan e 5. ('ima di Gola WatlC de masi kem in'!
........_..............____............................._._................._... ..n................_................____..............._____------
2. Bilindahlya Gola Wane ji serpilka deryaye vi ye? 6. Li derdora Gola Wane kijan bajarok hene
......------............................--.-...............-................---- ...................-..-................................--............--_........
3. Direjahiya we vi ye'! 7. Oi nava Gola Wane de kijan girav heye?
4. Gola Wane ava xwe ji kijan veman distine?
8. Di nava girave de vi heye u ji bo ke giring e?
........-..............---..............................-.-.....................
Unite 12 .... Em de sibe bi in anoye.
141
-,
A
UNITE 13
C Penaberi
c;iroka Gul ilane
"
""
.
,
,
, \. \
,':
,
"
\.
.f;.
,I
.
\
?
j 142 Unite t3 Penabed
i
Ira neziki hcft-he t milyon penaberen kord Ii Tirkiyeye
dijin. Tene Ii Stenbole se-var milyon penaberen kurd hene.
Gelek ji wan di kolitan de dijin_ .Tin. mer u zarak di yek ode
ango jure de dinivin u jiyana xwe wisa derbas dikin. Keva
Kurd GUI llatl yek ji wan penaberan e_ GlIl,ilan der bare pe-
naberiya xwe il jiyana xwe de dipeyive:
11 Bave miJ1 ev c;end salm All Ii Stenhn!e ye. Demeke did?}
e ku mill ew neditive. E::, dayik f{ du birayen X11.'C tent? dijin.
Dayika min carinan digot: 'Bave te em}i bir kirine . Le hele
rojeke nameyek hat. Ew name jf have mill hat. Di nameye de
wi digot: 'Werin Stenbo/id.' Em hennlgeleki dil$ad bun. Ji ber
A'll cdi jiyano gunde me pir xwe ' nebil. Me nikarib{i bic;in
o::anen .nre yon jf nov zev(Vt?l1 xwe. Gelek tengas(vcn me
"eblin. Me di.nvest bil::in ciheki azadtir u serbestiT: Me pir
ti!lten .\we$ der bare Stenbole de bihistihlll1 U me wiha diza11l
ill Stenbol jf bo jiyanc jf gundi! me hm .tir c.
Em li otobilseke siwar btm tl hi re ketin. Di re de min hi::ra
mala _nt'e ya bajcl: avah(ven bilind, ti 'te,1 lll jell u pvaneke
rengin kit: Mill ti ;ten wisa di tclevi=y()ne de ditibim.
Lid gava lat em giJll <;;tin we dere. ez !egihi ,tim ku eu' !l .ten
min ku di re de hidr kirine ne rast in. Min nedikari bi tirki
biaxivim. Ez her 1'veki hiyaniyek.e be::-imall b{im Ii we dere.
Bi dftina have xwe e;;: geleki kefxwe$ hum_ Ew geleki
flegllherihzl. Ie hele helma cixareye ji here pirtirje elihat_
Roja yekemfn ku em gihl r;till Stenho!e e= nexwe ketim.
Dayik it bave mill nehiilan ezji male derkevim. fVe roje ez di
mal de nzam.
Di destpeke de dayikll min her roj diginya. Jiyana we
dere ne wek£j(vana gU11l/an inl. Li gunde me zevi. re=, bo.\'!an
if ciranibl pir ba hehfill. Li ve den] me tu ti .t nin in 1/ em
cfranen .\'we jf nono.<;,';11. Me ber(va welate xwe, xizme,l xwe it
heval it hogircn xwe pi,. kiriye. J(vana hajare bivanl her we"-i
j(vana girtigehe ye. Ez ji we den? he=. nakim. E::- dixwazim
hizivirim we/ate .xwe. Ew gotinG kunlan geleki rast e; 'Bi/bil
kirine rikeya zerfn, wi got(re, ax £U' welat!' "
1- Bersiva pirsan bidin.
1. ('end penabere"n kurd Ii Tirkiyeye dijin?
2. Piratliya wan penaberan di avahiyen vawan
de dijin?
....----..........-.........................................
3. Oi nameya xwe de bave Gulsilane vi digot?
4. ('ima Gulsilan u malbata we penaber bftn?
....._............_....................................--'-0-
5. Di re de ew vi hiziri?
6. Li god te vim\! behna eixareyan pirtir ji bavc
Gulsilane dihat?
7. ('ima dayika wC digiriya?
8. GlIl ilan dixwaze vi bike? ('ima?
9. Gulsilan fl malbata we bi vi vftne Stenbole?
........-..........-........--...............................
2- Bejeyen hernwate Ii hey blnin. Ya t;;ekiri
m1nak e.
1. pirsgirek
3. dilxwes
penaber
dilsad
4. kesencnas,------ alozi
5. Ii serl biyani
6. mam' xal, xalet
7. cihe gi11iyan
8. kese ko v berbftyl
9. miroven Ii heman taxe dijin
10. eihe kll dirinde Ie dijin
n. xanftber
destpek
cir:.m
Xlzm
girtigeh
dmistan
avahi
3- Didu bi didu bixebitin (). pirsen jerln ji
hey bikin, bibersivinin (). pa i Iigel hevalen
xwe yen di pole de niqa bikin.
1. Li god te kurd vima ji welate xwe derdikevin
u dibin penaber?
.................-..........................................
.....................................................-......
2. Iro penaberen kllrd Ii k ian welaten biyanl
belav bftne?
................................----.........--...........--
3. Rewsa penaberen kllrd vawa ye?
................................................-.--........
...---.........--..........--..........-....................
........-.......................--..........................
4- Dijwateyen rengderen jerln ji nay
hevokan peyda bikin.
nezik I dibad I a7ad I ba I rastgir I hiyani
a) Mala me geleki.ii bajcr dur e.
b) Serdar tll earan ti ten xerab nake.
c) Bahoz nas e. Ev ji gunde me ye.
d) Rozerin ev du sal in girti ye.
e) ('ima :;>ilan dilnexwes bft'?
t) Ew miroveki/e vepgir e.
qelew I germ I dereng I giran I tarl I ,irav
a) Binev geleki zcif e.
b) Ev spindar srur e.
c) Dinya sere sibe ronahi dibe
d) Zivistan sar e
e) Ew de zu bigihin armanea xwe
1) Pelg sivik e.
Unite 13 ... Penabed 143 -1-
c) IUczin I direj I ',c\in I pir I .rLllll , "irH
a) N6rgiz pir eiwan e.
b) BeybUn geleki bedew e.
c) Buhaye ve pirtuke giran e.
d) irvan kurt e_
e) Nave xwi ka mm a bivuk Belqis e
t) Kira,e te nfl ye.
d) Berm I ,iW3 I tiji , l1i m I fl'.oal I lana
a) Ew selwar hej sil e.
b) <;:iyaye Agiri pir bilind e.
c) Zerin xwendekareke zirek c_
d) Dive miroven neZatl bizanin kll ew neZatl in.
e) Kevir hisk e.
t) Ew iskan xali ye.
e- 'cl1 il1 I fil t'" I il'in I xwa.. I dtllgde.. I 1(0
a) Ew ker tuj e.
b) Ew re teng e.
c) Jehr tehl e.
d) Tipa q tipeke dengdar e.
e) Ew spindar rast e.
t) MirLa tu dirav nin in. Ew xizan e.
5- Rengderenjerin biguherin i1 bikin nav.
Minak:
<Izad azadi
l. dflr ......._......................................._.._.....
2. dilsad __._..__..........................................
3. ra,t .............. ..h.............h_______h....
4. qelew ______......
5. germ.....................................................
6. zirav ................................_____..___............
7. pir ________.._._............................................
8. direj ......................................................
9. sivik ......................._............................h.
j 144 Un1te t3 ... Penabed
10. giran ...._.....................................h........
11. xal .......................h..............................
12. tari ........................................................
13. qelp .....h___.....h__..._...............................
14. ba ........................................................
15. xerab ..h_h_h_______._..._...........
16. bilind ..............h.hh_hh_________________........
17. eiwan _..h__h________.h_____________________._._....._
18. dengdar ...............................................
19. dewlemend .....................................h____
20. nenll ................_................h__.___.__.___._._.
6- Bi bejeyen jorin hevokan \;ebikin.
l. ...h __.............h
2. .......................... ____.___...h_............
3. ........._.....h__......._._.__......__.________.___________________.__.
4. ___.____h.............. .....................................
5. ..............h
6. .....................................__..................................
7. _________......... .....................................................
8. .........................................................................
9. .._......................................__.__._._h________..._.........
10. ........._.._.__...._.___._............................................
11. ..............._.______________._......................................
12.
13. ....................................__........__....................
14. ........___..........................................._.._.__._____..._
15. .............___.......................................................
16. ....h._______......................................................_._
17. ......................._._._...........................................
18. . __________.__.........................................................
19. ......_.____.__________________.._.....................................
20. .........._._._.__......_..............................................
C Hevpeyvin
1- Rojnarnegereki hevpeyvinek ligel Serheng kiriye, Bixwinin.
Rojnameger
Scrheng
Rojnameger
Serheng
Rojnamcgcr
Serheng
Rojnameger
Serheng
Ro.jnamegcr
Serhcng
Rojnameger
Serheng
Rojnanleger
Serheng
Rojnameger
Serhcng
Rojnameger
Serheng
Rojnamcge.'
Serheng
Rojnameger
J
i f.iI'
I \
,,
-..< --\
Rojbru; Serheng. Ez dizanim kll tu
-."",
Ii vir penaber i. Tu dikari ji kerema
xwe re bersi\ en pirsen min bidi'!
Rojbru;. BelC, kerem bikin.
Tu end ,ali yi,!
Ez vardeh sali me.
Te vend "wi s " u bira hene'!
Min se xwisk u du bira hene.
T 11 divi dibistane?
Bele. Ez divim pola varemin.
Bave te vi kari dike?
Ew karker e.
Diya te vi kari dike'!
Ew kevaniya malC ye.
Jiyana te Ii vir vawa ye'!
Pir xwes nin e.
('ima'}
.Ii ber ku ez beriya heval, hogjr u
wclate xwe dikim. Li vir bi min
wcki jiyana biyani ye.
Niha tu dixwazi vi biki Serheng'!
Ez dixwazim vegerim mala xwe u Ii wclate xwe bi ,erbilindi II azad bijim
Hevidar im kll tu de bigihiji daxwaziya x\\ e. Zor spas ji bo ve axattine.
Ez ji spas dikim. "er vavan.
Spas xwes.
,
.t
'Ii
i. ,
...
\, i'.
'i:--
l
...
(
'.
!
.,
,,-,
\.
"
'-
,
2- Didu bi didu bixebitin, yek ji we bila rojnarneger be u yek ji bila Serheng be. Diyaloga
JOM bixwlnin u ji nu ve binivisin.
3- Paragrafeke bic;i1k der bare jiyana Serheng de binivisin.
Wisa dest pe bikin:
Serhcng zarokeki kurd e. Ew penabcr e u ew Ii Stenbolc diJi
..................................................................
.........__........................_...................._....................... __ _" ..........._ ._u__. ....n..........__....
UnIte 13 .. Penabed 145,
E!I Cejna we piroz be!
1- Beriyaxwendina teksta der bare Newroze de pirsenjerin bibersivinin ft niqa bikin.
1. Newroz kijan roje te piroz kirin?
2. Dehaq ft Kawaye Hesinkar ki ne?
3. Li gori te wateya Newroze <,oi ye?
4. Gcle kurd roja Newroze vi dike
2- Niha teksta der bare Newroze de bixwinin ft pirsen der bare tekste de bibersivinin.
,
r:-
tf;;'
...\
"
..
, .
..
,." "
,. .
t
'i .:.
,
....
. \
'0
..
. ... .
',
:'I.-
)
'f,
... '.
.'
..
.
, .
> -.....
..
Iro Newroz e, yan JI lro roja nu ye.
"Nflroj" e. Bist fl yeke (2 \) Adar.e ji bo
kurdan ft gelek gelen hereme sere sale ye.
2 \ 'e Adare rojeke geleld giring e. Adar
heyva yekemin a demsala bihare ye. Oi ve
heyve de hCdi hedi berf dihele u beleki
dikeve viyayen Kurdistane. Edi senna, berf
ft rojen res xci as dibin. Bi Newroze re
dinya genn dibe.
2\ 'e Adare mizginiya jiyaneke nfl ye.
Oi ve roja nfl de baran dibare u her tistek bi
jiyaneke nu bi bar e. Ji nav viyayan, l11erg ft
zeviyan u dolan gul u kulilken heftrengin
vedibin. Robar u kani bo s dibin, daren feki
ft daren rele pelen xwe vedikin ft dinyaye
hCsin dikin. Oi ve mehe de hemft dirinde ji
derdikevin hole. Vitevlta vivikan u dcnge
saliil ft bilbilan her weld senfoniyeke
Reethoven an ji Mozart te guhen mirov.
Disa bi dcstpcka N cwroze re rez u daren
fekiyan tene kezaxtin, hevdcn bostan u
rLltinan ten varldin. Bi her awayi Newroz
destpeka jiyaneke nfl ye.
Ji hela diroke ve ji Newroz giringiya
xwe ft wateya xwe diyar dike. Gclek
)
;
&
"
, .. .."'"
..v .A ..
... '
J 146 Un1te 13 Penabed
; t 1:' . '
).
.
'!. , ,
,
vavkani fl berhem dibejin ku bi nave Dehaq
qralek hebuye ft wi bi salan gclek zihn u
Lordari Ii gele hereme kiriye. Disa Ii gori
wan vavkani u berhemarl nexwesiyeke
giran Dehaqi digire. Bijisken wi dibejin
dermane vc nexwesiyc mejiye mirovan e.
Dive her roj Dehaq mejiye du eiwanan Ii
birinen xwe bide da ku ji jana we ncx-
wesiye rizgdr bibe. Dehaqi ferman da kll
her roj kurdistani du mejiyen eiwanan
binin qesra wi. Bi wi awayi Dehaqi bi salan
eiwan kll tin u zilm ft zora xwe Ii ,er gele
Kurdistane domand.
Kurdistaniyan edi nedixwest ku zaroken
wan ben kustin. Wan eiwan sandin viya-
yan, ew pat.astin ft ve at1m. ROJ bi roj hej-
mara eiwanan Ii viyayan pirtir dibfl, ji ber
ku ji bo jiyaneke azad viya ji hemft eihan
ewledartir bun. Neziki qesra Dehaqi Ii gon-
deki, miroveki bi nave Kawaye Hesinkar
diji. Wi ji bo leskere qrali vek vedikirin.
Kawaye Hesinkar ji heft zaroken xwe
dabfm qrali. Rojeke dor tc kure wi ye
bivflk. L6 bele ve care, Kawaye Hesinkar ji
ve rewsa ku diji, derdikeve. Ew hemft v e -
ken dcpoya xwe dide gundiyan u Ii
eiwanen Ii sere viye belav dike.
.
!\
,I
Kawaye Hesinkar serhildaneke mezin
dide destpekirin. Oi bin serokatiya wi d<:
"undi u eiwanen sere viye crise dibin ser
b
, qesra Dehaqe zalim. Ew le keren Dehaqi
dikujin u qesra wi di ewitinin. Gundi u ser-
vanen azadiye heta beyana slbe Ii ber rew-
neqa agire qesra Oehaqi govende digirin u
azadi u serxwebfma xwe piroz dikin.
Ji we roje heta niha 21'e Adare ji aliye
kurdan [1 gelen hcreme ve weki roja rizgar-
bune u xclasbune re pejirandin. Oi we roje
de kurd agir vCdixin, govende digirin [1
eilen weki kolilken hcftrengin werdigirin.
Zarok, mezin,jin [1 mer, pir [1 kal hemu eej-
na hev fl din bi sahi piroz dikin.
Di nav kurdal1 de der bare Newroze de
baweriyek heye; dibejin: "Roja Newroze
dive vi kes nenive. Ve kll roja Newroze
binive ew de we sale seranser, heta
,
Newrozeke din, bi xew u xamus bibe. Ew
nikare vi kari bike, ji ber ku ew roja
Newroze nivistiye." Wateya ve baweriye vi
ye? Wateya we bawcriye ev e ko roja
Newroze roja azadbfme fl serhildane ye.
Dive her ke, ji bo azadi ft peseroja xwe his-
yar bimine, ne11lve ft serc xwe hilde Ii diji
Dehaqen zalim u xwinxar.
(
i
,
....
-
--
( ,
.
I'
Umte 13 .. Penaber! 14 7
3- Pirsen der bare tekste de bibersivlnin.
4- Hevokan bi bejeyen jenn kuta bikin.
I. Newroz kijan roje te pirozkirin'1
Idiji I Newroz I germ I kulilk I dil I agir
govend I girtin I piroz I .. I pi ti I zalim
L _ -----"
1. .............................. scrsala kurdan e.
2. Sersala kurdan u gelen heremc kengi ye?
2. Havine dinya gclek ............. e.
3. Oive her kes li..__________________......... zilm fL
3. Bi hatina Newroze re vi dibe?
zoriye derkeve.
4. Dehaq miroveki vawa ye?
4. Oi welate me de ........................ pir hene.
5. Oehaq .......................__..... hate girtin.
6. Ciwanarl roja Newroze ..........................
5. Kawaye Hesinkar miroveki vawa ye?
dada ...... .................. .....................
7. Newroz te ...................____....... be.
6. Biji ken Oehaqi ji wi re vi dibejin?
8. Oi demsala bihare ..................... dibiskivin.
9. ...........................__. adare avrel e.
7. Ciwan divin ku dere? ('ima?
5- Ji nay teksta der bare Newroze de c;ar
lekeran, c;ar rengderan ft c;ar navan peyda
bikin i1 ser Ilsteya jenn binivlSin.
8. Kawaye Hesinkar Ii diji vi derdikeve?
a) Leker: barin, vebun .....................................
9. Kawaye Hesinkar serhildarle vawa dide
destpekirin?
b) Rengder: genn, rengin .....................________.
10. Gundi u eiwanen sere viyayan vi dikin?
c) Nav: adar. agir ...........................
11. Newroz ji aliye kurdan ve vawa te peji-
6- HUn di rojen cejnan 9 dikin, binivlsin.
randin?
12. Gelc kllrd roja Newroze vi dike?
13. Oi nav kurdan de der bare Newroze de
baweriyeke vawa heye?
14. Wateya ve baweriye vi ye?
! 148 Un1te 13 .. Penabed
+--
C Karta Newroze
1- Kurd ji bo heval ft xwe tiviyen xwe roja Newroze kartan di(min. Karta Cernbel1 bixwinin.
.
,
, .' ,,
. .)
1
.
, )
'iV,
;-,c-
, 'i
Hel'ale/a heja.
.
Ez Newroza te bi dil Ll can piroz
dikim. Ez hevidar im tu Newrozeke
xwq' del'bas biki.
..
Cembeli Fera in
c
,
. '-,.
2- Niha hfln bi bejeyenjenn karteke Newroze binivisin.
Hevale/a / ya / >erfiraziye / Newroze / piroz / ez / eejna / dikim / u / dixwazim / ji / bo I te I heja I te
-- -
-......------......................-....................................
....-----...................---....................-...................
............-.............................................-...........-_....
3- Niha hfth ji bo hevale/a xwe karteke
Newroze binivlsin.
4-Neh hevokanji wan bejeyan c;ebikin.
1. ...... ............... ........ ......... ......... .....
2. .......
jey n g ji bo jiberkirine. I
. penaber . ditin . eiwan . agir . dadan . bihistin
.nasin . qesr . pejirandin . biyani . valldinl
.gihistin .giring .meji .girtigeh .sersal .eri s
. bar . diriilde . rizgarbfm . wate . berhem . eejn
'vareserkirin .rckirin .serhildan .girtin .hilatin
. dil ad . xelasbun . govendgirtin . avahi l
. plfozkirin . baweri . guhartin . pe eToj
.jibirkirin . bcrlkirin . vebun .le . siwarbun l
.j iyan .kolilk
3. ...............__.....................................
4. ......................................................
5. ....................__..................__............
6. ...........__..........__.............................
7. .............................
8. n...
9. ......................................................
Umte 13 + Penabed 149 1
4 - Name
I .
Serdar Balan
Norwec
- -
[ Hemle xw qtivi Te hsill. ]
Tu (,'01HI/1 i? Ba i? E:. hevida,. im kujimlla te .nre.y be. Zor spas l
'i bo lIameva te ya kU1l1l1l duh wergirt. Ev se salm kumill wllediti
ii e::. pir xel110 te dike ilJ1.
Xeriln' Ii jiyalla Ii derveyi we/at pir lIeX1\'q e. Jiyana welatel
bi!'Un lie weki jimlla Kurdistane ye. Li vir her kes ji bo xwe diji. 1
Tekiliyen <ii navbera mirovan de weh teki/(ven welate l1Ie ne germ I
ujl tiiJ in Dlravjl mirovatiy('; giringtir in Ii vii:
Cava ez gihi.ytim Ewropave demek £IIII' II direj ez £Ii kal1lpeka
enaheron de mom. ReH' a min pir ne x"ve->" h£l_ HerVa}Yl Non-tiece jl
}ir sare [j rojjikem dihete. Hevidarim tu rojell xwe.nre.y II .yad der-I
ba., diki. Ez zimalle No,.weci fer bllme?
Ji kerf'nUl X1-ve re .'\i1aven min bigehine heva/i>11 min _ralo. Ri::a.1
,Ho.yellg, Selmalljina wi It ke<;a wiHevjille.
Ez gelek silavall Ii hevsera te Roji' ji dikim.
Bimine di xwq'iye de.
'--->11
1
,
Tehsin Bateyi
Hekari
Se::J..n 73"Il"1l
Pirsen jerln bibersivlnin
1. Name ji ke ye?
6. Gava Serdar gihist Ewropaye pesi Ii kll ma?
2. Name ji bo ke ye?
7. Hewaya Norweee vawa ye?
3. ('end sa1 in ku wi hevale xwe neditiye
8. Serdar feri kijan zimani bftye?
.....................................-.......................-..................
4. Tehsin Ii ku dere diji?
9. Xalo. Riza. Ho eng il Salman ki ne?
5. Jiyana Ii derveyi we1at vawa ye?
10. Nave jina Tehsin vi ye?
................................................................................
J 150 Un1te 13 + Penabed
Hindari 13
1- Alternatifa rast hilbijerin.
1. Ez .......... hcyva te ......... welate xwc.
a) da/ dizivirim b) de/biziril11
c) de/bizivirim d) de/ziviribum
10. Ercbe ji televizyone .................... e.
a) erzantir b) buhadar1ir
c) buhadartirin d) erzantirin
2. Zelal u Lezgin duh Ii dibistane ............
a) ne b) bu c) bOn d) biim
11. Ew crebcya ...................e.
a) te b) we c) me d) min
3. Hun per ima Ii mal....................
a) nebun b) nebftm c) nebi d) nin i
12. E\\ ................. me ne.
a) hesp b) hespen c) hespa d) hespan
4. Min iro hemfi rojname .....................
a) dixwend b) dixwend
c) xwendin d) bixwinim
13. .............. Azad fi Zana Ii taxa jorin c.
a) Xaniya b) Xaniye
c) Xani d) Xaniyen
5. Iro dinya I:clck germ ......, bcle duh sar ......
a) bOle b)e/bfl
c) bftn I e d) e I bfm
14. Hun ................. avjeniye...............?
a) dikarim/bikin b) dikarin I bike
c) dikare / bikin d) dikarin bikin
15. Vi mala tc de cnd kursi...........?
a) heye b) hene c) hebum d) hebe
6. Gulizere nameyck ...... ft em p i nivistin.
a) dinivisi b) binivisc
c) nivisand d) dinivisin.
2- Listeya jerin kuta bikin. Heke yek beje
kern be Ii ser listeye tu puan nayen dayill.
1. bihar ................... ................... ...................
7. 1\lin iro marek Ii nav rcze xwc .................
a) ditin b) dibinim
c) bibinim d) dil
2. berfanbar ................. ................. .................
3. kesk .................... .................... ...................
4. kijan ................... ................... ....................
8. .................. du scv ...........................
a) we / xwarin b) Tu I xwarin
c) Blxwe d) Wi I dixwe
5. xebitin .................. ................... ..................
6. bc1engazi ................. ................. .................
7. dewlemend ................ ................ ................
9. Rengin 51 kilo yc. Zelal ji 51 kilo ye.
a) Rengin ji Zc1ale qelcwtir e
b) Zelal hindi Renglnc qelew e
c) Rengin qelewtirin e
d) Zclal ji rengine lawaztir e
8. direjtir .................. .................. ..................
9. zirektirin ................. ................. .................
10. evarba ................. ................. .................
11. difin .................. ................... ..................
Unite 13 .... Penaben
151 1
----.
kolonyalist. Ew mer niha Ji ji aliye he-
mfI kurdan ve weki mersa neteweyi te
pejirandin.
Oi wan deman de gelek helbesten wi ji di kovara "Gelawej'" de dihatin wesandin. Mer a wi ya bi
;nave "Kurdistan" wcl<i straneke di nav gel de bclav bu. Li aliye din Oi1dari gelek berhemen Lafonten fI
Lamartin wergerandine zimane kurd.. Le mixabin mirina Oildar (1948) xebaten wi bi tevayi nivve
Ihi tin.
Dildar
. t
,
,
,
J
\
.
.
....
..
1
-
I
,
II
.
.
.
..
"
1- Bersiven pirsan bidin.
I. YL111is Dildar Ii ko dere u kengi ji dayik bu
2. Wi dibistana seretayi fl ya navin Ii hI kuta kir'l
3. Komara Mehabade kengi hate damezirandin?
'152
j-
Unite I3 .... Penaberi
Oi destpeka sala 1940'i de ji ber
bilindbuna tekosina gele kurd Ii Ba fJr fl
Rojhilat hejmara wclatparezcn kurd her
ku divfl pirtir dibft. Ji wan yek ji Yfmi,
Oildar bu. Ew di sala 1918'all de Ii bajare I
Koysaneaxe ji dayik bu. Wi xwendegeha
serctayi Ii bajar.e Ranyayc. ya navin ji Ii
bajare Hewlere kuta kir. Pisti kutakirina
wan dibistanan, ew vfI zaningcha dadge- I
I
riye.
Oi nav wan salan de nave Oildar Ii
Kurdistane hedi hCdi dihate bihistin. Oi
ve deme de wi bi sev u roj berhemen
niviskaren frensi, tirki u yewnani di- I
xwendin u xwe bi pes ve dibir. Edi Ii
pe iya wi riyen ml hatibu vekirin. Oema
ku di sala 1948'an de Ii rojlhilate
Kurdistane Komara Mehabade hate
damezirandin helbesta wi "Ey Reqip" bfl
mersa we komare. Gelek saJan we merse
tirs u xofeke mezin xiste dile hezen
'"
(Rojnameya Roj 06.01.1997)
4. Niviskare hclbesta "Ey Reqip" ki ye?
........................_........................__.......u___.................
5. Helbesta "Ey Reqip" eara yekemin bfI mersa
kijan komare?
....--...........--..............--....................-.-......................
2- Hevoken jerin bi bejeyen di nay
kevanan da kuta bikin. Dive hun forma
van bejeyan biguherinin.
Minak:
I'm de havine bi,in LOzanan. (ha in)
1. ('iyaye Agiri ji viyaye Clio..... .. e. (bilind)
2. ........... ('iyaye Agiri 5165 metro ye. (bilind)
3. Bi milyonan ................... kurd Ii dinyaye
belm bune. (penaber)
4. Tu bi vend zimanan ................... (z8nin)
5. ".__.. kurdi gelek dewlemend e.
(ziman)
6. Bi ___................ hevalen xwe ez gelek xwe hal
bum. (ditin)
7. ............... her timji xerabiye vetir e. (bas)
8. Nave ..
... Jehati Belqis e. (dayik)
9. .................. ilane karkere. (bav)
10. Em ............... ,erfiraz bibin. (xwestin)
11. Firat dikarc bi se zimanan .... ......... (a.xaftin)
12. Rizgin roje dozdeh ka jimeran ...... (xebitin)
13. Ev ......... Ii ser mascye yen me ne. (plrtuk)
14. Hefteya vuyi Roni Ii Hewlere ...... .. (b(l11)
15. Rew ene sc kev u var kur ............(hebun)
16. Min per keledo ............................(xwarin)
17. Beriv n.ii barane ............... .......... (hez kirin)
18. ('ar ...................... kurdi hene. (zarava)
19. Ez ............... kompiture bi kar bimm. (karin)
20. Ezji ................................ me. (Merdin)
21. Zozan ji .....___................... heL dike. (bestenil
22. Ew her roj ..............___..... dixwine. (rojname)
23. ('eto xwes .................. (bezin)
24. .__.............. Hejar panzdeh sali ye. (xwi k)
3- Nivisandin
Der bare havrna xwe ya r;;uyi de nivisareke
150 bejeyi binivisin. Hfur. dikarin Ii gOrl
pirsen Ii xware nivisara xwe binivisin. Ew
de di nivisandine de alikariya we bikin.
I. Tuli ku dere ji dayik bftyi? Tu vftyi ku dere')
2. Tu vend rojan Ii wc dere mayi?
3. Li we dere vi hebu vI nebu?
4. Te ki dit?
5. T e Ii we dere vi kir?
6. Tu kengi ziviri?
7. To bi vi vuyi ft bi vi 7iviri'!
8. Ramanen te yen der bare wi eihi de vi ne
Unite 13 Penaberi 153
A
UNITE 14
am Jiyanen cuda
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
--
_L
\
-...
f
'
,",
':->.
"
l
;;
...' ,
.
, f'.
'. .Ij, 'r ').
Unite 14 .. Jiyan€n Cnda
_..1_
\'
-"-'
Em Ii gund dijin, ji ber ve hinde ji
em sibe her tim ZLI radibin, neziki
katjimer pene, pcne 0 nivan. Em
xwiriniya xwe disikinin u divin ser kar.
Em neziki yek an ji dll ka iimeran
dixebitin. pa i em taste dixwin. Bi
gclemperi em bi ta teyeke bas; mast.
pener hingivin, sir, xosav, jaji ft hinek
earan ji xiyar, baean 0 isotan dest bi
roje dikin. Pisti ta teye em vaye vedix-
win u dest bi kar dikin. Heke kare me
glran be. em pa taste ji tisteki ivik
dixwin.
Em firavinc her tim neziki katjimer
12:00'an dixwin. Em ji bo firavlne bi
pirani go t, birine, savaJ sevi k u Ii gori
demsalan gihayen V1Y" dixwin. Disa
heke kare me giran be neziki katjimer
sise u niv an ji val' u nivan em pi ti fira-
vine tisteki sivik weki penCr anji mast
dixwin. !-Ieta ku dinya tari dibe em
dixebitin.
If
j
.
.
.
-'-
.
.
.
.
,
,
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Ji bo sive em xwarinen giran geleki
naxwin. Em xwarinen sivik weki sorav
u selete dixwin. Du-se katjimeran pisti
sive em pasiveke dixwin. Ew ji ti ten
sivik in, weki fCki, kakil, hingivin an ji
kakil 0 ke k. Em ge]eki ji vaye
vedixwin. Belki roje pcne an ji ses ea-
ran em vaye vedixwin.
1- Bersiven pirsen j€rin bidin.
I. E w Ii ku dere dijin')
2. Ew her tim kengi radibin?
3. Pi ti rabunc ew vi dikin?
4. Ew vend katjimeran beri taste dixebitin.?
5. Ev. ji bo ta te vi dixwin?
6. Ew pa ta tc vi dixwin?
7. Ew her tim kengi firavine dixwin?
8. Navcn var xwarinan binivisin.
9. Ew pi ti firavine vi dixwin
10. Ew bo sive xwarinen vawan dixwin?
11. Ew rojc vend earan vaye vedixwin?
12. Ew heta kengi dixebitin.
2- Kljan hevok€n j€rin xelet in (X) an jl rast in (R) .
I. Gava ew radibin ew t te dixwin. U
2. Ew di dema taste de gost u birinec dixwin. 0
3. Ew sibehe vaye venaxwin. '"J
4, Ew bo firavine carin an gihayen viya dixwin. 0
3- lreten ji bo pirsgireken jerin peyda bikin.
I. Ez nexwes im.
2. Ez birvi me.
3. Min sar e.
4. Ez westiyame.
5. Min tu dirav nin in.
6. Behna min vikiyaye.
7. Jina min ji min xeyidiye.
8. Min sibe azmuna kordi heye.
9. Ez tchni me.
10. Min geleki beriya heva[cn xwe kiriye.
5. Ew sive xwarinen giran dlxwin.
6. Ew pisti sive pasive dixwin.
7. Ew kem vaye vedixwin.
8. lOw bi ev ji dixebitin.
Tu dive tisteki bixwi.
Tu dive bivi seredana wan.
Divc tu bixebiti.
Tu dive behna xwe bidi.
Sekoye Ii xwe bike.
Avc vexwe.
Tu dive niha derse bikL
Dive lu bivi biji ki.
Dive tu leborine ji we bixwazi.
Were ez te bibim anoye yan ji sinemaye.
Unite 14 .. Jiya1\€n Cnda
o
o
D
[J
1551
-------,
C Jiyana bajer
1- Tekstajerin bixwlnin u bersiva pirsan bidin.
...
..
1. Ew Ii ku dere diji?
2. Ew Ii kll dere dixebite
3. Ew bi vi dive kar?
4. Ew kengI ta te dixwe
5. Ew firavine kcngi u Ii ko derc dixwe?
1 156 Unite 14 .. Jiyan€n Cuda
Ez Ii bajcr dijim u di saziycke perwerdeye de
dixebitim. Ez hefteye ,e, rojan dixebitim. Her roj
sibe zu radibim fl bi otobOse divim ser kar. Ez kem
earan taste dixwim, Ie bele di katjimer IO:OO'an
de ez hinck earan qehweyeke vedixwim 0 yek u
do biskiwitan jI dixwim.
Ez firavinc di katjimer 12:00'an de Ii dibistane
dixwim. Bi pirani sandiwiveke yan ji xwarinen
wi sa sivik dixwim. ji ber ku dema firavine gelck
kem e.
Oi dibistane de ez heta katJlmer 1!;:UU'an
bersiva telefonan didim, rapor u nameyan dini-
vIsim u alikariya xwendekaran dikim. Havine
kare min pir sivik e. ji ber ko xwendekar divin
betlaneye u dibistan xali ye, Ie bele zivistane kare
min gelck giran e, ji ber ko di dibistane de hej-
mara xwendekaran zede ye.
Pi ti kaljimer 18:00'an ez disa bi otobuse di-
"ivirim mala xwe. Bisreke behna xwe vedidim u
pa i ive dixwim. Pi ti sIvxwarine ez rojname.
pirtuk LI kovaran dixwinim ft hineki Ii televizyone
tema e dikim. Ez di katjimer Il:30'an de dinivim.
6. fw vimaji bo firavIne lene sandiwiveke dixwe?
7. Ew di dibistane de vI kari dike?
R. ('ima havine kare we sivik e u zivistane giran e?
9. (;ava ew digihije mala xwe ew vi dike?
10. Ew di katjimCr vendan de dinive?
3- Hfur. dixwazin Ii ku dere bijin? Avantaj u dezavantajen jiyana gundan u jiyana bajaran
biniv1'sin. Ben nivisine ramanen xwe bi kurti Iijer biniv1'sin.
Avantajen (+) ji yana Ii gundan
Miuak:
l 'antaj!n( +)jiya na Ii ba 1 aran :: 1
Vlinak:
I Delleten pemerdehiyc pir in. pirti\k-
Ixane, ano. sinenla fi hwd. gclek in
1....____........ ...................................
I:::...:::::..:..........................................
I
Xwarin li vexwann xwezayi ne, hewal
pak e Ll hwd.
Dezavantajen (-) jiyana Ii gundan
- - -
Minak:
Dezavantajen (-) jiyana Ii bajaran
Minak:
Oerfeten pemerdehiye kem in. pinf,k-I
xane, ano, Sinenla 11 hwd_ nln tn_
I
Xwarin f1 vcxwarin ne xwezayi ne.1
Ihewaya we ne paqij e i\ hwd.
l. .. ..............
4- Niha tebiniyen xwe bi kar binin u niv1'sareke Ii ser avantaj fi dezavantajen jiyana Ii gundan
fi jiyana Ii bajaran binivisin.
Unite 14 .. Jiyan€n Cnda
157'
----+
&1 Govend
- ..
... -oi
..
t - )
, ,..
,).
« , .
\ '\
,
l
'j ,
\ ,
---
Kurd geleki ji govende hez dikin. Govend di jiyana wan de gCleKi girmg e. Di xwe iye u di nexwcsiye
de govelld her heye 0 tu earan naqede. Govend parveyek ji jiyana wan e.
I Bi sedan stranen govendc hene u gava govend te girtin du yan ji pirtir stranbcj stranan dibejin ft Ii he\'
fi din werdigerinin.
I Govendcn kurdan pir dewlemend in 0 cure bi cure ne. :;>exani, sepe, liztok, u milane hinek ji van
I d .
Igoven an 111 .
Gava sahiyeke weki Newroze, dawetek an ji festival eke oli hebe, her kes eilen neteweyi Ii xwe dike
o govende digire. Bi gelemperi jin kiras u fistanan Ii xwe dikin u mer ji ran ft berguz an ji sal u sapikan
'Ii xwe dikin. Jin kofiyan didin sere xwe ft mer ji eemedamyan Ii sere xwe dipevin.
I Hinck taybetiycn govendcn kurdan hene. Oi govende de her kes deste hev u din digire u yek ji
servupiye dike,e. Tu kes bi tena sere xwe nalize.
I-Bersiva pirsenjerin bidin.
l. Ji bo kurdan govend vi ye
4. Her kes kengi eilen neteweyi Ii xwe dikin
2. ('end stranen govende hene?
5. Cilen meran vi ne?
3. ('end cure govend hene?
6. Cilen jinan vi ne?
8 Unite 14 Jiyan€n Cuda
EI::D Bahoz Ii Amede ye
1- Diyalogajerin bixwinin, pratik bikin u bersiva pirsan bidin.
Sidar? Ez im, Bahoz.
Merheba Bahoz. tu Ii ku dere yi?
Ez Ii Amede me,ji bo eejna Newruze hatime. Cejna te piroz be!
Cejna te ji piroz be' Tu bi tene yi?
Bele, ez niha Ii otele me.
Nabe tu Ii otele bimini. Oive to
beyi mala min. Cihe me firch e.
Bahoz lor spas. Em de sibe di eejne de
hev 0 din bibinin.
Sidar
Bahoz
j Sidar
Bahoz
Sidar
<{ .." Bahoz
, Sidar
\
Bah.
Elo!
. .:......
-
,
,
,.
r-
-
,.
Sidar
Bahoz
Bas e, Ie beW dive tuli otele nemini. Niha servavan.
Ser vavan. Oisa spas.
1. Bahoz Ii ku dere ye?
Sidar
D Moskow ji Amede sa11irin e.
D Moskow ji Amede sartir e.
..............--......................-...............-.-
2. Ew vima Ii we dere ye?
D Ez seva din dereng nivistim.
D Min seva din dereng nivistim.
3. Ew Ii ku dere dimine?
..........-..................-......................---
4. Ew de kengi Sidari bibine
Ez seva din siv zu xwar.
D Min cva din lv zu xwar.
u To crebeya xwe erzan firo!.
C' Te erebeya xwe erzan Iiro!.
.................................................
5. Sidar vi dibeje Bahozi?
D Ez de rojnameye bixwinim.
-j Min rujnameye dixwinim.
..............-.........-..............................-.
2- Ji cot hevoken jerin a rast hilbijerin.
[ Nave wi keve vi ye?
[ Nave we keve vi ye?
D Me zaningehek damezirand.
[l Me zaningehek damezirandin.
r J HCm dive pir bixebitin.
D Hun dive pir dixebitin.
J Em niha dinivim.
J Em niha dinivin.
D Ez ji eixareye hez nekim.
D Ez ji eixareye hez nakim.
Unite 14 .. Jiyan€n Cuda
159
3- Reziken jen bikin neyini
Minak:
Fz her roj dixebitim.
Ez her roj nax ebitim.
J. Ez her dawiya hefteye divim sinemaye.
Ez ..................
2. Ez her tim la te dixwim.
Ez tu caran ta te .......
3. Ew her roj pirtftkan dixwine.
4. Em niha bchna xwe didin.
5. :;>ipel pir kar dike.
4- Diyalogen jerln bi b eyen kengi, ke
ku derC, awa !! Q biqedlnin.
Minak:
Tu ............... gihi ti Dihoke?
Tu kcn!!} gihl li Dihokc'?
1. A: Te Ii Parise
dit?
B: Min hemu hevalen xwe ditin.
2. A: Tu
vl1yi Parise?
B: Du sal bere.
3.A:Tu bi
vuyi Parise?
B: Ez bi balafire vl1m.
4. A: Te Ii Parise
kir
B: Ez geriyarn Ll min seri Ii hevalcn xwe da.
5. A: Pi ti Parise tu vOyi
derc?
B: Ez vum Wane.
6. A: Tu duh digel
B: Oigcl xwiska xwe.
vuyi sinemaye?
1160
4-
Unite t4 .. Jiyan€n Cuda
Hindari 14
1- Reziken jerln xelet in (X) wan xeletiyan
peyda bikin u rast bikin (R).
Minak:
Ew xwiska min in . X
Ew xwiska min e. R
1. Robar birayen nnn e.
2. Xwendekaren di we pole de zirck e.
3. Naven xwiska mm Binev u Xina\ in.
4. Seydayen mc Serdar e.
5. Ez 0 tu seyda ye.
6. Ez niha Ii dibistane bOn. Ez di dersa kllrdi
de ye.
7. Em duh Ii dibistane nc.
8. .Me var zevi u du xani heye.
9. Nave kllra wc Xciii e
10. Nave kevi wi Beybun e.
11. Besna duh Ii dibistane ye.
12. Baven min eolkar e.
2- HevokSnjerln hi eyen di nay kevtumn de kuta bikin. Dive Mn dema niha nnjt dema
bart bi kar billin.
1. Serdar u Zendin par xwendekar
du pil1fIk
. (xwendin)
(bun) Ie isal ew seyda
. (bun) Ew
di zaningeheke de
. (xebitin).
II. J i ber ku cz eva din ter
(nivistm). im ez ba
(xebitin)
2. Zamken min her beyani ser ft vavcn xwe
. (sLLstin) Wan duh sibehe
12. iro min gotineke xwes
ji ser LL vaven xwe
(bihistin). ez dixwazim
. (firin)
(su tin )
13. Xane her sibe
(rabLlI1).
3. Ev bist sal in ez Ii welate biyan
hew a mala xwe
. (l11ali s tin)
(jin) Le xwiska min Ii Amede
. (bun)
14. Rind6 Ii ser bani te iye
. (ristin)
4. Em her sal ji bo betlaneye
Ew de goreyeke ji lawc xwe re
Wane. (vun) Le par em
. I'rmiye (Vi In)
( vckirin)
5. EL niha di pole de
. (nlni tin)
15. Berivanen gimde me Ii beriye pez
(dotin) Ew dc iI
. (meyandin)
6. Ez duh ji di pole de du saetan
(runi tin)
16. Her ev Ii pi t gundc me gur fL wawik
. (zllrin)
7. A: We duh di dibistane de vi _ (kirin)
. (kirin)
17. Mandclaji bo rizgariya gcle xwe gelek
B: Me ders
(hewldan) u
8. Duh sibehe baran
(barin) u
(biserketin)
niha ji baran
. (barin)
18. Min ve sibehe sir, pener, nivi k, hek, hin-
9. Zelal her ev zu
. (nivistin) :;>cva
giv fi zeytfm
. (xwarin)
din direng
. (nivistin)
19. Kulilken bihare dile min
1 O. ipel niha Ii pirtflkxaneyc
( ad kirin).
(bem) Ew pirtf1lmn
. (xwendin)
Ouh ji ew Ii pirtLlkxaneye
. (bun) We
20. Siyabend Ii hespe xwe ye kihCl
Unite 14 t Jiyan€n Cuda
161
-------,
2- Hevoka j€rin bikin dema bOIl.
Minak:
Fz Zll dinivim.
Ez zu nivistinl.
1. Ez divim :;>inoye.
Ezdllh ...............................................
2. Ez niha nameyeke dinivisim.
Min seva din.. ....................... ..... ..........
3. Ew niha firavine dixwe.
Wi per....... -- .................. ........................
4. Ew niha vaye vedixwe.
Wi dlllL .................. ... ----
5. 2m niha sive vedikin.
-..........................................................
6. Zarok dersa xwe dikin.
Zarokan .............................................
7. Em de sibe golane bikin.
Me hefleya vuyi . ... .....
8. Niha berf dibare.
Duhji .................................................
9. Zelal roja semiye dixebite.
Zclal semiya vftyiji .... ............... ..--.. ..........
10. Xelil niha stranan dibeje.
WI seva dinjiji bo me ..........__...................
11. Em niha avjeniye dikin.
Me par ji .............................................................
12. Zeta1 u Rona endazyar in.
Ew beriya dll salan ji ..........................................
13. Ez kompiture bi kar tinim.
Min duhji ..........................................................
14. Ez dikarim bi ingilizi biaxivim.
Min par ... ji.........................................................
F62 Unitel4+ 'iyan€n Cuda
3- Reziken j€rin bikin neyW. P€ giren
na- u ne- bi kar binin.
Minak:
Em niha divin sinemaye.
Em naha naein sinemayc.
1. Ez niha telefoni Nergize dikim
2. Min rojnameyen iro xwendin.
3. Hun roja yek eme xebitin.
4. Te eilen xwe sustin.
5. Tu niha eilen xwe disuyi.
6. Em de sibe xebitin.
7. Hefteya vftyi mevanen me halin.
So Me duh daren sevan vandin.
9. Ew dixwazin dawiya hefteye bixebltin.
10. Min to di civine de dili.
11. Ez tegihistim.
12. Baweriya min bi te Ie.
13. Zelal ji maran ditirse.
..........................-..........-.........-..........
I R . 1 .. _ _' --.;:' ..:...I;T .."" _ '.. ,-".,
.. :'",", '" .;.... --.1('.'_'
-. . "'Y
_ . t.:F .;{. tt:'i_t
:. -I - ", _, ..,
· .- ;:.",..:..;. -........ ::: .>t.t
A<;.lf , _. - .....: --'...#w
. -. . '. ....,.. .."If'': ';t,:;,....:.>.'
I ,J_ .,.. .....\5.,. .. -.c:..... :.......
;j-L- 1. ;J:,. ". ""-I.!.t_ j _,.
8 :.---- !},. . J--. ...<::.-.... . .- I
. - . _.. , ,.,.-;- p' ... .. 7"" .......
. - of _,.., N . , --'"........'" l. 1r
- . .' .1. .110." .-<.::.: 1"",_" ___
,.,. . .' ..... o.' , '.'- . . - -i"
. tI# .0 t .? _ :; :r.; .4\, , / k
. . - ....,
.3a ", <.. . I ...- ..;:.
'" t-_ tr y.
- ' "M . -,.--t.JJ -J .J
i .; ,1' ...,. ----
.V - . f l1l-- At; ' .' .f
\ h".f.. r.. L. I ' " . ../ .."
, .. ,i r.r '! ;" ..... "'I .. ..,. Vi-' ,:' - ' ...
.. - . \ . . " ,. , .. ..,.'....... ,."
. . ..' '''''k'''; '.. "'.;
. 1 ':...... ... ...:" . ""v"" t
7- Teksta lijer bixwlnin u bersiva pirsan bidin.
//
XVI/'e tivi $ermin,
E;; lIiha Ii Amede me. Ez 'ar ro; here gi/n:'tim vii:
(:i bajoreki xwe ' e! .Ii her klli;:eyeke hiJhna dirok If
mir(}vat ve fe. X\-t'ez'- tujf Ii w'r biiYll.vi! Em duh {"iin
ge/ek cilwn ii me pir ("ihen diroki £If tin: Bircell Amede
bi sere xU'e ni al1 didin ku Ameli bajoreki diroki ii
kevll e.
Mirovell Amede ji hn mevallan gelek dnxtalle ii
a/fkar ill. Her ciheki ku em c;[me, 11.'a/1 alikar \'ll me
kir lewre lu III ::orf nedit. Li vir me tll asteJ1g vel1
zimanji nel(l al1dill. ii her ku her kes hi kurdi dizalle.
4. Bahoz Ii kll dere ye'1
6. I3chna vi ji Amede te?
7. Bahozi Ii Amede vi dit?
8. Miroven Amedi vawan in?
9. <,:ima l3ahozi tu astengiyen ziman neklsandin?
,
-. t- .;.;:. -;-:; ,
,,
':'ril ' . .
. II
J;. .-..: '_
I
':r
,- -
,-
.... ! {;:
t-:" . - .....
l:
., '. -
"<
\0- .t---"
'\ -;l t
- ti J lr -
1.<:' . ,.......-
'j--,:
,
..).
.,.
,.
- . .
..,
,
. ,
l
...
..
-"1
- i
.,
",.
1
I
-<. ....: ....
.
1" oJ.
. .,
;
$eva din ez meVlllle malbateke Amedi biim. Mill
dit ku xH'lwin. ve.n1.'arin. rewi.>.t it gerdi 'el1lvan 1'f 1/eld
yell me ne. E:: gelek kefnre hiim.
Pel: e= digel /zinek hevalen xwe (,/lim der ("eme
Dicle\'e. Me hela evare £Ii nava aVlI 'em de avjeni kir
II pi tre em £Ii katji11lerpenc ii lllVllJl de ::iviri'n Amede.
Bdlal1e.va mill sibii xilll.\' dihe. Ez de sibe vegerim
mala Xl-ve.
Dt xwe ' \'e de bimfne.
llJ.OS.10Il3
Baho;;
10. Bahoz mevan6 kc bil'1
] 2. Wi Ii dev veme Dicleye vi kir?
14. Ew ji ber ('eme Dicleye kengi zivirln Amede?
]5. Betlaneya Bahozi kengi xilas dibe?
16. Ew kengi vedigere mala xwe?
Unttel4 + Jiyan€n Cuda 163
Bilbile s;iya u zozanen Kurdistane
Kawis Axa
Oi diroka her neteweyeke dc, hinek nirxen neteweyi
ku tu earan nayen jibirkilin hene. Bilbileki dengxwes,
hunermend ft dengbeje nemir, Kawis Axa ji yek ji van
nirxen Kurdistane ye. Kawis Axa kur6 Ehmed Cemile
Herki ye. Nave dayika wi Leyle ye. Ehmed Herki dll .
kur hebfm; yek Kakweys ft ye din Kino bft.
Kakweys ango hunem1end6 nemir, Kawis Axa, di
sala J 889'an de ji dayik bft. Jiyana wi di nav muzika
xwezayi de (vol ft viya merg ii zeviyan) derbas bii.
Bilbile dengnazik di nava van mercen jiyane de
mezin bii; diyar e, siru ta rengin ft zengin a Kurdistane
Il ser hunera wi pir bibandor bUye. Ji aliyc din ve ji,
vanda eivaka Kurdistane kll bi xwe xwedi taybet-
mendiyen eihe ye Ii seT hllneTmendiya wi plr hczdar
bfl.
Ti s tekl dIll e balkc di jiyana Kawis Axa de heye.
Wi ji 13 saliya xwe ft pe dc, di axaftina xwe de gclek
zehmeti kisandine. Ango ew dengbeje ku kare wi
hfll1andina dengan e, rasterast tat fL lal bfLye. Le wexta
ku wi dest bi stran ft kilamen xwe dikir, ew lali ft astengiya Ii ber zimane wi dadigeriya vemen zelal, sirus-
ta pir-reng a Kurdistana rengin.
Kawis Axa gdek stran ii kilam gotine ft Ii Bexdaye ew tomar ji kirine. Oi nava van berhemen wi de.
3 heyran, 38 lawik ii 6 beste hene.
Kawls Axa di re emiya sala 1936'an de, ji ber nexwe iyeke glran jiyana xwe ji dest daye ft Ii goris-
tana GundC Heresime ku Ii basftre KlIrdistane dimine hatiye vesartin. Cihc wi bihust be.
8- Bersiva pirs n li jet- bidin.
1. Kawis Axa kengi ji dayik bfi?
4. Naven dayik fl bave Kawis Axa vi ne?
2. Jiyana Kawls Axa Ii ku dere derbas bft?
5. Kengi Kawis Axa jiyana xwe ji dest daye?
3. ('end strancn Kawis Axa hene?
6. Gora wi Ii k ian gundi ye.
1 164 Unlte 14 .. Jiyan€n Cuda
Hinek stranen geleri
Xalo (Kawis Axa)
Oe xalo, xalo fl xalo
('eme ('etelc vemeke sar e xalo
Kesi xerxwaz e eiwabeke bibin
Ji xale min Abdo Bege re
Bele vemc ('etele
Li de ta Olite welate xerib ft xurbete
Kare xwe bike xalo
Bele benda Romiyan bendeke giran e
Desten min di kelePve de rizyane xalo
Wey de xalo xalo
Ez girtime Ii xeribiye
Oe xalo, xalo
Ez girtime Ii xeribiye
De xalo xalo
Xalo veme ('etele vemeki bi germ e
Eskeren Romc destcn min xistine kelepvc
Bere min dane reka dftr
Ez niz.anim kll da divime
Oe xalo eme ('ctele vemeki bi ripin e
De xalo xalo
Kese xerxwaze eiwabeke bibin
Ii xale min Abdo Bege re
BeIe veme <,:etele desta Potine
Li welate xerib ii xurbetc
Kare xwe bike xalo
Bele bende R0I111ya bendeke giran e
Oesten min di kelepve de riziyane xalo
Wey de xalo xalo
Ez girtime Ii xeribiye
Oe xalo ez girtime Ii xeribiye
Lawe MetM
LC dayike heyrane
Eze bi te kim lu bi xwed6ki
Tu we rabe sere min bi,o
Xemla min Ii min bike
Keziya min bihfme
lro tu ye eiwabeke bi ine
Pey Lawike Metini dclale male
Bila were min bixwaze an ji birevine
Heger naye min naxwaze narevine
Xwazginike min rftnisti ne
Qelene min birine, sibc wc mill birckin
Hey Ie Ie hey Ie Ie Ie Ie
Hey Ie Ie hey Ie Ie
Lo bavo teJaka me xain e
We virek e derewin e
Min ii lawike Zerdii i dixapine
Naye dome hey Ie Ie Ie
Hey Ie Ie Ie Ie hey Ie Ie
Le Ie dayike heyrane
Kanike sexan ft miran
Li ('iyaye :;>ingale meqbiila sexan
Ye bi rez in .
Min di qizen gunde me ji mal derketin
Ser bi ar in
Biike gunde me bi fistane direj in
lro lu ye eihabeke bisine
Pey lawike Metini
Oelale male bila were min bixwaze
An ji birevine
Heger naye 111111 naxwaze narevine
Xwazginike min rfmi ti ne
Qelene min birine
Unlte 14 .. Hinek Stran€n Geleri 165 1
Sibe y6 Olin birekin hey Ie Ie Ie
!ley Ie 16 Ie wey Ie Ie Ie
Hey Ie Ie Ie wey Ie Ie Ie
La bavo feleka me xain e
We virek e derewin e
Min ii lawike Zerdftsi dixapine
Naye dome hey Ie Ie Ie Ie
LerrUlanem Ke
Lemilan ii lemilanem ke hey wey
Sftkeley dest Ie milanem ke
Xwe min yexsiri to nim
Hewaley kewsanem ke
X we min yexsiri to nim
Hewaley sexanem ke
LC Ie dayike heyrane
Kanike sexan ii miran
Li <;:'iyaye :;>ingale meqbiila sexan
Li wi himberi
Min dit qize gunde me ji mal derketin
<;:'av bi kil in
Bftke gllnde me bi fistane Heyderi
iro tu we eihabeke bisine
Qela ii Sefin beramber
Yarim ebay kirde ser
Qela ii Sefin beramber qurban
:;>orekem ebay xiste ser
Bo xwe dice bo seyran
Ey minij kirdi derbeder
Bo xwe dice bo kewsan
Mino kird wey derbeder
Pey Lawike Metini dela]e male
Bila were min bixwaze
An ji birevine
Heger naye min naxwaze narevine
Bita isev nive seve
Were ramiisane taxime sing fL bere
Min kevike
Bila deve xwe teke bine guhara.
Boxaza qirike hey Ie Ie Ie Ie
Wey Ie Ie Ie Ie hey Ie Ie Ie e
Hey Ie Ie Ie ]e hey Ie Ie Ie Ie
Lo bavo feleka me xain e
W6 virek e derewin e
Min ft laWlke Zerdftsi dixapine
Nay6 dome hey Ie Ie Ie
Be danisin diibe dii
Keley keti xalle rft
Be danisin diibe dft qurban
Keley keti xal e rft
Kafiri Ie xwe birdii
Bo te awr6m bii hey wey
Kafiri Ie xwe birdii
Bo to ewrem teber bii
Wey Ie 16 Ie hey Ie Ie Ie Ie
Hey Ie Ie Ie hey Ie Ie 16 Ie
Ey bani sazi Selin
Ey gllii eqlawa
Tu nizani vendi dilim sotawa
Oe were were
Qedri evini min bigre
Hey hewar hewar.
<;:'awit estirey roj.
Helt6 beri beyani
Tux we were mavikem
KlI timi sozi beyani
Lemlan ft lemlanem ke
Siikeley dest Ie milanem ke
J 166 Unlte 14 " Hinek &ranen Gel€ri
Teksten guhdarikirine
l1li
Beybun
Rizgin
Egid
Rizgin
Egid
Rizgin
Beybun
Rizgin
Beybun
Amcde ne.
D
Zelal
Baboz
Zelal
Bahoz
Zelal
IZIzgin, ez dixwazim hevale
xwe Egid bi te bidim nasin.
Rojba Egid.
Rojba Rizgin.
Hfll1 vawan in, ba in?
Zor spas. Ez gclek ba im.
Hfm vawan in'!
Ez ji ba im. Geleki spas.
Egidji Amede ye
Bi rasti' Ez ji ji Amede me.
Min nizanibu kll hUn her dll ji ji
Evarba Bahoz.
Evarba Zelal. TlI vawan i?
Ez ba im zor spas. TlI vawan i?
Ez ji ba im Ie bele keva min nexwe c.
Waa' Diviya te ew bibira biji,k.
ItD
Ez ji keledo" mast, ir, besteni, vay, sev, nan, tiri
u hirmiyan hez dikim. .
Le bele ez ji cixare, kebab, alkol, qehwc, limon
u hekan hez nakim.
EtD
Bertin
Yezdan
Bertin
Yezdan
Bertin
Yezdan
Bertin
Yezdan
Bertin
Yezdan
Bertin
Mamoste Yezdan, ez dixwazim
hinek pirsan ji we bikim.
Kerem bike.
Hfm bCY'lI1i kengi radibin?
Ez beyani zft radibim. Oi katjimer
e u nivan de.
Pa i hun vi dikin?
Ez scr u vaven xwe di om u ta te
dixwim,
Hful kengi des! bi kar dikin?
Oi katjimer he t u nivan de.
Kare we giran e yan ji hCsan c
Cannan giran LL carcaran sivik e.
Hunji xwendakaren xwe hiz dikin?
Yezdan
Bertin
Yezdan
Bertin
Yezdan
-
Ez geleki ji wan hez dikim.
Zor spas mamoste Yezdan. Ez
dikarim pirseke din ji ji te biklm?
Bele bele kerem bike.
Hun bi ev vi dikin?
Ez ive dixwim, rojname, kovar u
pirtukan dixwinim u Ii televizyone
tema e dikIm. Pa i dinivim.
ilan doxtor e?
Robar mamoste ye?
TlI nexwe i'1
Ew nexwc c.
Yezdan j i xwendekaran hez dike.
TlI ji Iekiyan hez diki'!
Oilvan zarok e.
Te sar e?
Hun raSl dibejin.
Rimdar xwarine dixwe.
fill
Bildr
Mewefiro
Bikir
Mewefiros
Bikir
Mewefiro
Bikir
-
Merwan
HHin
Merwan
Helin
Merwan
Helin
Merwan
HHin
Kiloya sevan bi vendan e?
Hefte u penc qirii i ye.
DlI kilo htrmi bi vendan e?
Bi se lirayi ne.
Ka ji bo min kiloyek sev u dll
kilo hirmi ji kcrema xwe re
bipivin.
Gelek bas e. Kiloyek sev u do
kilo hirmi. Kerem bikin, se lira
u hefte u pene qirus dikc.
Zor spas. Kerem bikin, se lira u
hefte u pcnc qiru i.
Helin III dikari avjeniye biki ?
Na, ez nikarim avjemye bikim.
To dixwazi Ih bibi '1
Bele, ez geleki dixwazim fer bibim.
TlI dikari bi zimaneki biyani
biaxivi?
Bele, ez dikarim bi ingilizi biaxivim,
Ie bel6 ez nikarim bas binivisim.
TlI dixwazi fer bibi?
Bele, ez geleki dixwazim fer
bibim.
Teksten guhdarikirin€ 167
c
Karmend
Xunav
Karmend
Xunav
Karmend
Xuna\'
Karmend
Xuna\'
Karmend
IFP"'II
.....
Niha hfm dixwazin Ii vir bixe-
bitin XlInav Xanim
Bel6 rast e, ez dixwazim Ii vir
bixebitim.
Hun dikarin vi bikin?
Ez dikarim kompitur6 bi kar binim,
bi ingilizi biaxivim, weneyan
v6biknn, erebeye biajom, inter
nete bi kar binim.
Hfm dikarin bi itali biaxivin?
Na, mixabin ez nikarim bi itali
biaxivitll.
Ba e Xunav Xanim hfm ji kere
ma xwe re we forme tiji bikin,
pa i em de telefoni we bikin.
Zor spas.
Spas xwe .
evba bineren heja, niha em rew a hewaye
pe ke i we dikin. Li bakllr hewa bi ewr e u Ii
gelek eihan baran dibare. Li ba ur hewa germ e
u roj heye. Germahi 23 dereee ye. Li rojhilate
KlIrdistane hewa sar e fL berf dibare u tina germe
di bin siIi-e de 6 dereee ye. Li rojava hewa bi ewr
e Ie bel6 baran an ji berf nabare. Germahi 15
dereee ye. Biminin di xwe iye de.
D
Ehmede Xani di sala 1651 '6 de ji dayik bf1.
Shakespeare di sala 1564' all de ji dayik bfl.
Celadet Bedirxan di sala 1893'6 de ji dayik bu.
Gandhi di sala I 869'an de ji dayik bfl.
Beethoven di sala 1770' yi de ji dayik bel.
Mat1in Luther King di sala 1929'an de ji dayik bfl.
J.1:I'8 Teksten guhdarikirin€